Đái tháo đường thường kèm với rối loạn chuyển hóa
ThS.BS Nguyễn Hồ Vĩnh Phước, Trưởng phòng Công tác Xã hội, Bệnh viện Bình Dân TPHCM cảnh báo, các bệnh nền như đái tháo đường có thể ảnh hưởng nghiêm trọng lên thành mạch, tăng nguy cơ tổn thương các mạch máu nhỏ. Mạch máu bơm máu nuôi dương vật thuộc nhóm các mạch máu nhỏ nhất.
Đái tháo đường không chỉ ảnh hưởng lên hệ tim mạch, mạch máu, thần kinh… mà còn gây ra tình trạng viêm nhiễm, ảnh hưởng đến các vấn đề về da.
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào, Phó Chủ tịch Hội Nội tiết - Đái tháo đường Việt Nam, đái tháo đường là 1 trong 5 bệnh mạn tính không lây nhiễm có tốc độ gia tăng nhanh và số lượng bệnh nhân mắc nhiều nhất.
Bệnh nền là tình trạng bệnh lý mạn tính và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Kiểm soát được bệnh nền và các yếu tố nguy cơ giúp kiểm soát được tình trạng bệnh tật và sự tiến triển của nó.
Tình trạng tổn thương mạch máu như xơ vữa mạch máu gặp rất nhiều ở các bệnh nền khác nhau như bệnh lý đái tháo đường (nội tiết), bệnh lý tim mạch.
Đặc trưng của đái tháo đường là đường tăng cao trong máu kéo dài mạn tính và ở mức có thể gây ra các biến chứng.
Đường tăng cao hơn giá trị bình thường một chút là có thể làm tổn thương các lòng nội mạch của mạch máu. Tổn thương lâu ngày làm mạch máu trở nên dễ thấm dẫn đến dễ vỡ, dễ bị phình mạch…
PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào, Phó Chủ tịch Hội Nội tiết - Đái tháo đường Việt Nam
Người bệnh đái tháo đường thường kèm theo mỡ máu cao, làm thay đổi các thành phần của lớp nội mạc của mạch máu. Đây cũng là tác nhân gây ra tình trạng xơ vữa của mạch máu.
Bệnh nhân đái tháo đường không chỉ đường huyết cao, mỡ máu cao mà còn tăng huyết áp. Do vậy, mạch máu càng trở nên “mong manh dễ vỡ”, trước hết là mạch máu nhỏ sau đó là các mạch máu lớn hơn như động mạch ngoại biên…
Do vậy, người bệnh đái tháo đường thường bị xơ vữa mạnh máu sớm, nhanh và tiến triển theo thời gian.
Kiểm soát những yếu tố nguy cơ
Điều đáng lo lắng, một trong những biến chứng của xơ vữa động mạch là đột quỵ. Đột quỵ ở người trẻ ngày càng gia tăng, chiếm khoảng 10 - 15%. Tỷ lệ ở người trẻ bị đột quỵ đang tăng trung bình 2%/năm. Tỷ lệ đột quỵ ở nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.
Đối với người khỏe mạnh, chúng ta cần kiểm soát chế độ ăn và chế độ vận động. Bên cạnh đó, chúng ta cần kiểm soát để loại bỏ những thói quen xấu, bất lợi cho cơ thể; đồng thời tăng cường lối sống tích cực có lợi cho đời sống tinh thần.
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào, chế độ ăn lành mạnh cần phù hợp với tình trạng sức khỏe và cân nặng của từng người cũng như yếu tố nguy cơ của từng gia đình. Chế độ vận động tích cực, ít nhất 30 phút/ngày, duy trì liên tục chế độ vận động này và không được nghỉ quá một ngày.
Nhiều chế độ vận động giúp tăng sức bền cơ thể, cũng như tăng sức đối kháng hoặc tăng cường sức mạnh của cơ… Tùy đối tượng cụ thể mà bác sĩ có những lời khuyên phù hợp.
Đối với bệnh nhân, như đái tháo đường, trước hết cần đi khám xem có những biến chứng gì để điều chỉnh cường độ cũng như thời gian và các bài tập.
Nguy cơ đái tháo đường
- Tuổi từ 45 trở lên.
- Tiền sử gia đình như bố mẹ, anh chị em ruột bị đái tháo đường (quan hệ trực hệ).
- Tăng huyết áp, mỡ máu cao.
- Tiền sử đái tháo đường thai kỳ.
- Một số bệnh làm tăng tình trạng đề kháng insulin.
- Người béo phì, ít vận động…
Chúng ta có thể sử dụng thiết bị đo đường huyết cá nhân tại nhà. Đo vào buổi sáng sớm, chưa ăn gì và chưa vận động nhiều. Tuy nhiên, các chỉ số đo này chỉ có giá trị gợi ý về tình trạng đường huyết.
Khi có bất thường, phải đến bệnh viện để được thăm khám và được chỉ định xét nghiệm đặc hiệu để xác định chính xác có bị đái tháo đường hay không.