Hội chứng huyết áp thấp nặng phát sinh tụt huyết áp đột ngột, sắc mặt trắng bệch, ra mồ hôi lạnh, buồn nôn, không ngồi đứng dậy được dẫn tới hôn mê, tay chân lạnh, mạch tế huyền sác. Đối với những người cao tuổi cần cảnh giác với hội chứng này.
Mạch máu giòn yếu khó co bóp tự nhiên gây bệnh
Thông thường, mức huyết áp của mọi người sẽ dao động từ 90/60-130/80. Đây được coi là trạng thái bình thường. Nếu nằm ở mức từ 140/90mmHg trở lên là huyết áp cao, từ 90/60mmHg trở xuống là huyết áp thấp.
Biểu hiện của huyết áp thấp gồm: đứng dậy đột ngột sinh hoa mắt, chóng mặt, nặng đầu, mắt mờ, người mệt mỏi, chân tay lạnh, thậm chí hôn mê, đột qụy.
Người bệnh có lúc đứng lâu tụt huyết áp, ra mồ hôi, buồn nôn, tim đập chậm. Những người huyết áp thấp nguyên phát tư thế đứng thẳng (phần nhiều người lớn tuổi) có thể kèm theo liệt dương, tiểu tiện không tự chủ, sau một thời gian có thể phát sinh nói khó, sụp mi mắt, đi không vững, chân tay run, tê dại...
![]() |
Đo huyết áp cho bệnh nhân - Ảnh minh họa |
Nguyên nhân dẫn tới huyết áp thấp hầu hết do yếu tố thể chất. Người huyết áp thấp, nói chung có nhược điểm mạch máu quá giòn yếu, khó co bóp tự nhiên, huyết dịch lưu thông tương đối chậm.
Cho nên, huyết dịch rất khó xâm nhập vào các mao mạch, dẫn đến triệu chứng tay chân lạnh. Ngoài ra còn có thể ảnh hưởng đến não bộ và các cơ quan nội tạng. Công năng tim là vận chuyển máu, đưa oxy đến các cơ quan nội tạng dạ dày, ruột, gan, thận.
Do đó, người huyết áp thấp và có cảm giác mệt mỏi luôn ở trạng thái thiếu oxy, ảnh hưởng lớn đến công năng tim, não. Ví dụ, người có huyết áp thấp, khi đột nhiên đứng dậy có cảm giác chóng mặt, đó là triệu chứng não bộ thiếu oxy.
Kích thích huyệt, tăng tuần hoàn máu về tim
Với người huyết áp thấp, cần thúc đẩy tuần hoàn máu. Gánh vác nhiệm vụ quan trọng tuần hoàn máu là tim, vì thế, khi kích thích bàn tay, nên lấy huyệt của Tâm kinh, Tâm bào kinh và Tam tiêu kinh.
4 huyệt có hiệu quả đặc biệt đối với huyết áp thấp gồm: Đại lăng, Thần môn, Trung chử, Dương trì. Do các huyệt trên có quan hệ với kinh Tâm, Tâm bào, Tam tiêu, đồng thời các đường kinh này có liên quan với hệ tuần hoàn máu, vì vậy kích thích bốn huyệt này có thể thúc đẩy máu lưu thông.
![]() |
Vị trí huyệt Đại lăng, Thần môn - Ảnh BSCC |
Hàng ngày dùng tay day ấn từ từ các huyệt này, huyết áp sẽ tăng, các triệu chứng như đau đầu, chân tay lạnh sẽ hết, sáng sớm có thể tỉnh dậy một cách thoải mái. Khi day ấn, cần chú ý day cho đến khi xung quanh huyệt có cảm giác nóng mới thôi.
Ngoài ra, khi huyết áp xuống thấp, làm tuần tự 3 giai đoạn sau để điều chỉnh huyết áp về mức bình thường:
Thứ nhất, lấy tay đặt vào yết hầu (quả táo), lướt qua một bên cho đến khi dưới tay thấy mạch động là đúng huyệt. Đây là mạch rất quan trọng để điều chỉnh huyết áp. Nó được gắn vào cuối hệ thần kinh đặc biệt, có khả năng làm cho huyết áp tăng hoặc giảm do sự phản hồi vòng cung trên nhánh động mạch của hệ thần kinh tuyến yên. Kích thích này được chuyển đến hành não làm tăng hoặc giảm nhịp tim theo yêu cầu. Ấn vào động mạch xoang cổ này 5 lần, sau đó bước qua giai đoạn 2.
Thứ hai, tìm một vùng mềm ngay trên giữa đỉnh đầu (Bá hội), dùng cách ấn xoa tròn rồi dùng 3 ngón tay đặt xuống vùng phía dưới về phía chỗ trũng của chẩm. Đặt ngón tay cái vào chỗ trũng - huyệt Phong phủ, nắm chặt điểm này rồi đẩy tới và lui.
Thứ ba, ấn sâu ngón tay cái vào chỗ trũng, nó sẽ trở nên rất đau (mềm) khi ấn vào. Ngay đằng sau đáy sọ là “Mendula oblongata”, có quan hệ thần kinh trực tiếp đến vùng đang ấn. Bằng cách này, với 3 giai đoạn trên, huyết áp thấp sẽ trở lại bình thường, tim mỏi mệt sẽ được phục hồi, trí óc sáng suốt, cảm giác choáng sẽ tan biến đi.
![]() |
Vị trí huyệt Trung Chử, Dương Trì - Ảnh BSCC |
Thảo dược trị huyết áp thấp
Trà quế cam: quế chi, cam thảo đều 8g; quế tâm 3g; ngày 1 gói hãm nước sôi uống. 50 ngày là 1 liệu trình.
Quế chi cam phụ thang: Quế chi, cam thảo, xuyên phụ tử đều 15g, ngày 1 thang hãm nước sôi uống thay trà trong ngày.
Trà gừng táo: Hạt sen 30g, táo đỏ 10g, gừng tươi 6 lát. Sắc uống ngày 2 lần.
Trà quế, ngũ vị tử: Ngũ vị tử 25g, nhục quế 15g, quế chi 15g, cam thảo 15g. Sắc uống ngày 2 - 3 lần, uống một đợt từ 3-7 ngày. Khi huyết áp tăng lên bình thường uống tiếp một đợt từ 3-6 ngày nữa.
Lương y Hoàng Duy Tân (Nguyên Phó chủ tịch Hội Đông Y Đồng Nai)