Dữ liệu y khoa

Tụy nhân tạo cho bệnh nhân đái tháo đường týp 1: Giấc mơ dần hiện thực

  • Tác giả : TS.BS Nguyễn Quang Bảy
Sử dụng hệ thống tụy nhân tạo ở bệnh nhân đái tháo đường týp 1 trong 16 tuần giúp làm tăng thời gian đường huyết trong mục tiêu, giảm thời gian đường huyết cao và không làm tăng biến cố bị hạ đường huyết so với hệ thống bơm insulin.

Đái tháo đường týp 1 chiếm khoảng 5% tổng số bệnh nhân đái tháo đường, phần lớn là ở trẻ nhỏ, nên việc kiểm soát đường huyết cực kỳ khó khăn, nguy cơ hạ đường huyết nhất là về ban đêm là rất cao, gây ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ của trẻ.

Sự ra đời của Hệ thống "vòng kín kết hợp" (Hybrid Closed-Loop) từ năm 2017 - gồm máy bơm insulin, máy theo dõi đường huyết liên tục (CGM) và phần mềm cho phép bán tự động hóa việc cung cấp insulin dựa trên nồng độ đường huyết - đã được chứng minh là cải thiện rất tốt việc kiểm soát đường huyết ở cả trẻ em và người lớn.

tuy-nhan-tao.jpg
Tụy nhân tạo cho bệnh nhân đái tháo đường týp 1:  Giấc mơ dần hiện thực

Hệ thống vòng kín gồm bơm insulin Sooil (Dana Diabecare RS), máy theo dõi đường huyết liên tục Dexcom G6, cùng với điện thoại Samsung Galaxy 8 có ứng dụng CamAPS FX, CamDiab, chạy thuật toán điều khiển dự đoán mô hình độc quyền của Cambridge, đã được chấp thuận cho sử dụng tại Anh và châu Âu.

Điện thoại thông minh giao tiếp không dây với cả máy bơm và máy CGM và tự động điều chỉnh việc đưa insulin từ máy bơm vào trong cơ thể, dựa trên các kết quả đo đường huyết liên tục theo thời gian thực. Hệ thống cũng đưa ra cảnh báo nếu mức đường huyết giảm xuống dưới hoặc tăng trên ngưỡng do người dùng chỉ định.

TS Roman Hovorka - người phát triển ứng dụng CamAPS FX cho biết, ứng dụng này đưa ra dự đoán về những gì có khả năng xảy ra tiếp theo dựa trên kinh nghiệm trong quá khứ. Nó học được lượng insulin mà đứa trẻ cần mỗi ngày và điều này thay đổi như thế nào vào các thời điểm khác nhau trong ngày. Sau đó, nó sử dụng thông tin này để điều chỉnh mức insulin nhằm đạt được mức đường huyết lý tưởng. Ngoài giờ ăn, hệ thống hoàn toàn tự động, vì vậy, cha mẹ không cần phải để ý đến lượng đường trong máu của con mình.

Các nghiên cứu công bố trên Lancet năm 2018 (ở bệnh nhân ≥ 6 tuổi) và ngày 20/1/2022 trên NEJM (ở bệnh nhân từ 1 - 7 tuổi) đã chứng minh sử dụng hệ thống này trong 16 tuần giúp làm tăng thời gian đường huyết trong mục tiêu (3,9 – 10,0mmol/L) từ 63% lên 72%, giảm thời gian đường huyết cao > 10,0mmol/L từ 31,7% xuống 22,9%, HbA1C giảm từ 7,0% xuống 6,6%, mà không làm tăng thời gian cũng như số biến cố bị hạ đường huyết so với hệ thống bơm inuslin thông thường.

TS.BS Nguyễn Quang Bảy (Trưởng khoa Nội tiết Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai)

TS.BS Nguyễn Quang Bảy