Thực phẩm cay nóng
Ớt, hạt tiêu, gia vị cay: Những thực phẩm này có thể kích thích niêm mạc dạ dày, làm tăng sản xuất axit dạ dày và gây ra triệu chứng nóng rát, đau bụng ở những người bị viêm loét hoặc trào ngược dạ dày.
Thực phẩm có tính axit cao
- Cà chua và các sản phẩm từ cà chua (như sốt cà chua, tương cà): Axit có trong cà chua có thể làm tăng nguy cơ kích ứng và làm tổn thương niêm mạc dạ dày.
- Trái cây họ cam quýt (cam, chanh, bưởi, quýt): Những loại trái cây này có hàm lượng axit cao, có thể kích thích niêm mạc dạ dày và gây triệu chứng trào ngược axit.
Thực phẩm giàu chất béo
Thức ăn nhanh, đồ chiên rán, thịt mỡ, và các sản phẩm từ sữa nguyên kem: Chất béo làm chậm quá trình tiêu hóa, kéo dài thời gian dạ dày tiết axit, từ đó làm tăng nguy cơ trào ngược axit.
Chocolate và bạc hà
- Chocolate: Chocolate chứa cả caffeine và theobromine, hai chất có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới, khiến axit dễ dàng trào ngược lên thực quản.
- Bạc hà: Mặc dù bạc hà thường được dùng để làm dịu tiêu hóa, nó lại có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới và làm tăng triệu chứng trào ngược.
Thức uống có cồn và caffein
- Rượu, bia: Rượu có thể làm tăng tiết axit dạ dày và làm giãn cơ thắt thực quản dưới, từ đó làm tăng nguy cơ trào ngược.
- Cà phê, trà đen và các loại thức uống có caffein: Caffein làm tăng sản xuất axit trong dạ dày và có thể kích thích niêm mạc dạ dày.
Đồ uống có gas
Nước ngọt có ga và soda: Khi uống nước có gas, các bọt khí có thể gây ra hiện tượng đầy hơi và áp lực trong dạ dày, từ đó đẩy axit lên thực quản, gây trào ngược.
Hành tây và tỏi
- Hành tây và tỏi sống: Chúng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và làm giảm áp lực cơ thắt thực quản dưới, gây triệu chứng trào ngược axit.
Bánh mì trắng và các sản phẩm tinh bột chế biến
Những thực phẩm chứa tinh bột đã qua chế biến như bánh mì trắng, bánh quy có thể dễ dàng chuyển hóa thành đường và lên men trong dạ dày, gây đầy hơi và khó tiêu.
Sô-cô-la đen và sữa nguyên kem
Những thực phẩm này không chỉ giàu chất béo mà còn chứa các thành phần làm tăng tiết axit dạ dày, gây triệu chứng nặng hơn cho người bị trào ngược dạ dày thực quản và viêm loét dạ dày.
Ăn uống đúng cách khi bị đau dạ dày
- Thức ăn nên thái nhỏ, nấu chín kỹ, mềm, chế biến luộc, hấp hay om giúp cho người đau dạ dày dễ tiêu hóa và dễ hấp thu hơn các món xào, rán.
- Ăn chậm và nhai kỹ, tránh vừa ăn vừa đọc sách, báo, xem phim... để giúp gia tăng bài tiết của nước bọt, tiêu hóa dễ dàng hơn.
- Nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày giúp dạ dày thường xuyên có thức ăn để trung hòa được acid.
- Không để bụng quá đói làm dạ dày rỗng, co bóp mạnh hơn gây đau, thậm chí chảy máu; hoặc ăn quá no khiến dạ dày căng to, co bóp yếu ảnh hưởng đến quá trình nhào trộn thức ăn, tăng cọ xát làm gia tăng cơn đau.
- Tránh ăn quá đặc làm dịch vị khó thấm vào giữa khối thức ăn, hoặc ăn quá lỏng và nhiều nước quá làm pha loãng dịch vị, giảm khả năng tiêu hóa.
- Tránh ăn thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh đều làm dạ dày co bóp mạnh hơn gây đau. Thức ăn ấm khoảng 40-50 độ C tốt cho tiêu hóa - hấp thu.
Bác sĩ Nguyễn Xuân Tuấn
(Giảng viên trường Đại học Y dược, Đại học Quốc gia Hà Nội)