Tình trạng này thường là kết quả của sang chấn hoặc do đĩa đệm bị thoái hóa, nứt, rách, có thể xảy ra ở bất kì khu vực nào của cột sống. Trên thực tế, thường hay gặp hiện tượng đau lan tỏa từ thắt lưng xuống chân (đau dây thần kinh tọa) do thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng là phổ biến nhất.
Một số triệu chứng thoát vị đĩa đệm điển hình bao gồm:
Đau nhức tay hoặc chân: Bệnh nhân có những cơn đau đột ngột ở vùng cổ, thắt lưng, vai gáy, cổ và chân tay khi mắc bệnh, sau đó lan ra vùng vai gáy, chân tay. Tính chất đau có thể âm ỉ vài ngày, vài tuần hoặc vài tháng hoặc rất dữ dội, đau nặng hơn khi vận động, đi lại, giảm đi khi nghỉ một chỗ.
Triệu chứng tê bì tay chân: nhân nhầy của đĩa đệm thoát ra ngoài sẽ chèn ép rễ thần kinh gây đau nhức, tê bì vùng thắt lưng, vùng cổ sau đó dần dần phát triển xuống mông, đùi, bẹn chân và gót chân. Lúc này người bệnh sẽ bị rối loạn cảm giác, luôn thấy mình như bị kiến bò trong người,...
Yếu cơ, bại liệt: xuất hiện khi bệnh ở giai đoạn nặng, thường sau một thời gian dài mới phát hiện được. Giai đoạn này người bệnh khó có thể đi lại vận động, dần dần dẫn tới teo hai chân, teo cơ, liệt các chi phải ngồi xe lăn.
Cũng có những trường hợp bệnh nhân thoát vị đĩa đệm tuy nhiên không có triệu chứng gì.
 |
Bác sĩ mách cách tránh bệnh thoát vị đĩa đệm |
Thoát vị đĩa đệm nếu không được điều trị sớm sẽ để lại những biến chứng nặng nề:
Khi nhân nhầy chui vào trong ống sống, chèn ép rễ thần kinh, làm hẹp khoang sống sẽ khiến bệnh nhân có nguy cơ bị liệt nửa người hoặc bại liệt cả người.
Hội chứng đuôi ngựa: rễ thần kinh vùng thắt lưng bị chèn ép, khiến việc đi đại tiện không kiểm soát.
Không vận động lâu ngày sẽ khiến cơ trở nên suy yếu, bị teo, các chi teo nhanh chóng, chân tay bé lại, khả năng đi lại, vận động giảm sút.
Rối loạn cơ vòng: Khi rễ thần kinh bị tổn thương có thể gây ảnh hưởng đến cơ vòng đường tiểu: bí tiểu, sau đó lại đái dầm dề, nước tiểu chảy rỉ ra một cách thụ động
Để phòng bệnh và tránh tái phát, giảm đau khi bị bệnh, nên thực hiện các biện pháp sau:
Kiểm soát trọng lượng của cơ thể
Nhiều nghiên cứu cho thấy, bệnh thoát vị đĩa đệm xuất phát từ nguyên nhân do béo phì, thừa cân. Khi trọng lượng cơ thể tăng cao sẽ khiến cho cột sống phải gánh nặng hơn, tăng áp lực đĩa đệm, tăng nguy cơ thoái hoá dẫn đến thoát vị đĩa đệm.
Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý nhất
Hãy xây dựng cho bản thân một chế độ ăn uống hợp lý nhất để bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Một chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng các loại thức ăn sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn và hạn chế được các bệnh liên quan đến xương khớp.
Mọi người nên ăn nhiều các loại rau có lá màu xanh đậm, tăng cường chất xơ từ các loại rau và hoa quả. Đồng thời giảm bớt chất béo bão hòa trong khẩu phần ăn. Đặc biệt, nên bổ sung nhiều thành phần canxi cho cơ thể bằng các loại sữa và một số loại thức ăn khác.
Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao
Các bài tập thể dục sẽ góp phần giúp xương khớp trở nên dẻo dai hơn và hạn chế được bệnh đau xương khớp, cột sống. Một số bộ môn thể thao nhẹ nhàng như bơi lội, đi bộ, yoga có thể phòng ngừa căn bệnh này hiệu quả nhất.
Hãy dành 30 phút mỗi ngày để rèn luyện sức khỏe bằng một bộ môn thể thao mà mình yêu thích. Ngoài ra, tập thể dục đều đặn cũng sẽ tăng cường sức khỏe, giúp cơ thể có khả năng chống lại các bệnh tật tốt hơn.
Có tư thế làm việc và sinh hoạt đúng đắn
Tư thế ngồi làm việc cũng ảnh hưởng rất lớn đến hệ xương khớp của con người. Việc bạn ngồi sai, ngồi không đúng tư thế cũng sẽ khiến cho dây thần kinh bị chèn ép và gây ra căn bệnh về cột sống, đĩa đệm.
Khi ngồi làm việc, bạn nên ngồi thẳng, không được cúi đầu quá gần với màn hình máy tính. Hoặc trong quá trình ngồi, bạn có thể sử dụng một số vật dụng để kê phần lưng, tránh khiến lưng bị đau nhức. Trong quá trình làm việc, bạn nên nghỉ ngơi, thư giãn để cơ thể hoạt động tốt hơn.
Tránh mang vác các vật nặng, mang đồ vật gây lệch trục cột sống
Mang vác nặng quá mức hoặc mang vác nặng thường xuyên sẽ tăng gánh cho cột sống dẫn đến tăng khả năng thoát vị đĩa đệm.
Luôn giữ tâm lý thoải mái nhất, tránh tình trạng lo âu, căng thẳng.
Bệnh nhân cần tới bệnh viện khám ngay khi có những biểu hiện sau:
Đau, tê bì, yếu cơ ngày càng nặng, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt thường nhật.
Tình trạng són tiểu hoặc bí tiểu.
Tình trạng mất cảm giác tại các vùng gọi là “yên ngựa” trên cơ thể như bắp đùi trong, phía sau chân, vùng quanh hậu môn.
BSCKII Hà Tường (Bệnh viện Phòng không – Không Quân)