Mỗi năm WHO ước tính có hàng triệu ca bệnh lây truyền qua đường tình dục nhiễm mới, trong đó khoảng 357 triệu ca liên quan đến ít nhất 1 trong 4 tác nhân gây bệnh: Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae, Treponema pallidum và Trichomonas vaginalis.
Mỗi bệnh sẽ có sự biểu hiện và mức độ ảnh hưởng sức khỏe khác nhau. Nếu không được chẩn đoán và điều trị hợp lý, những bệnh này có thể dẫn tới biến chứng nghiêm trọng như vô sinh, sảy thai, thai ngoài tử cung, tắc nghẽn niệu đạo, khối u... Trong đó, HIV/AIDS được ví như “căn bệnh thế kỷ” là bệnh lây qua đường tình dục cực kỳ nguy hiểm và đã cướp đi tính mạng của hàng trăm triệu người.
Tại Việt Nam, với tâm lý ngại thăm khám, điều trị cũng như việc thiếu kiến thức về bệnh ở một số người mắc các bệnh hoa liễu khiến tình trạng bệnh của họ diễn biến xấu hơn.
Virus u nhú ở người (HPV)
HPV (Human papilloma virus) là virus lây qua đường tình dục. Không cần biết số lượng bạn tình là bao nhiêu, chỉ cần có quan hệ tình dục là có khả năng lây nhiễm HPV.
Các loại HPV lây truyền qua đường tình dục được chia thành 2 nhóm, nguy cơ thấp và nguy cơ cao. Trong đó, có khoảng 14 loại HPV nguy cơ cao bao gồm HPV 16, 18, 31, 33, HPV 35, 39, 45, 51, 52, 56, HPV 58, 59, 66 và 68.
 |
Đáng lo ngại hơn là một số chủng virus có thể gây ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật hoặc ung thư miệng và cổ họng. Hai trong số này là HPV16 và HPV18, là nguyên nhân đối với hầu hết các bệnh ung thư liên quan đến HPV.
Bệnh lậu
Lậu được gây ra bởi vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae. Bệnh gặp ở những người quan hệ tình dục không an toàn qua đường sinh dục, hậu môn và đường miệng. Bệnh lậu có thời gian ủ bệnh ngắn, khoảng 2 - 7 ngày. Bệnh lậu thường gặp ở 2 giới, tuy nhiên tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới nhiều hơn nữ giới.
 |
Đối với nam giới, khi mắc lậu sẽ có triệu chứng như xuất hiện mủ dương vật, đi tiểu buốt, đau ở vùng đầu dương vật hay tinh hoàn.
Chlamydia
Bệnh được gây ra bởi vi khuẩn Chlamydia trachomatis, lây nhiễm cho cả và nam và nữ. Triệu chứng của bệnh thường ít có dấu hiệu nhận biết, nhưng vẫn có thể truyền bệnh cho người khác. Chlamydia được xác định khi người bệnh làm xét nghiệm nước tiểu, dịch tiết niệu đạo. Người bệnh sẽ được điều trị chlamydia bằng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
Sùi mào gà
Sùi mào gà là bệnh lây truyền tình dục phổ biến do virus Human Papillomavirus (HPV) gây ra. Bệnh xuất hiện cả ở nam và nữ, nhưng thường xuất hiện ở nữ nhiều hơn do môi trường âm đạo thuận lợi cho virus phát triển. Sùi mào gà hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, do vậy người bệnh có thể chung sống đến suốt đời. Nghiêm trọng hơn, bệnh có thể dẫn đến ung thư tử cung, dương vật.
Bệnh giang mai
Bệnh giang mai là một bệnh lây truyền qua đường tình dục do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra. Nó có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai có hoạt động tình dục, bao gồm cả nam giới, phụ nữ và những người chuyển giới. Một nghiên cứu về bệnh lây truyền qua đường tình dục năm 2022 chỉ ra rằng tình trạng vô gia cư, chẩn đoán HIV và tiền sử sử dụng thuốc lá hoặc ma túy là những yếu tố nguy cơ mắc bệnh giang mai.
Bệnh giang mai có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với vết loét của người bị nhiễm bệnh. Các vết loét này thường xuất hiện trên bộ phận sinh dục, nhưng cũng có thể xuất hiện ở các bộ phận khác trên cơ thể, chẳng hạn như miệng, hậu môn hoặc trực tràng.
Theo dữ liệu sơ bộ của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) về bệnh lây truyền qua đường tình dục năm 2021, hơn 2.000 trẻ sơ sinh được sinh ra mắc bệnh giang mai do lây truyền từ mẹ.
Viêm gan B
 |
HBV gây bệnh viêm gan B có thể lây truyền qua đường máu, dịch cơ thể và quan hệ tình dục. |
Virus viêm gan B gây bệnh ở gan, nhưng lại lây bệnh qua dịch sinh dục và máu. Virus viêm gan B lây lan rất nhanh, người mới mắc bệnh thường không có dấu hiệu rõ ràng. Một số triệu chứng có thể gặp bao gồm: vàng da, chán ăn, mệt mỏi,... Bệnh không được điều trị tốt sẽ dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Hiện tại vẫn chưa có thuốc điều trị viêm gan B khỏi hoàn toàn, chỉ có thuốc ức chế hoạt động của virus.
Chlamydia
Vi khuẩn Chlamydia trachomatis là nguyên nhân gây ra bệnh Chlamydia và thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng đặc hiệu. Tuy nhiên, một số người cảm thấy nóng rát khi đi tiểu hoặc tiết dịch âm đạo hoặc dương vật bất thường. Giống như bệnh lậu, Chlamydia cũng có thể dẫn đến bệnh PID ở phụ nữ và sau đó là vô sinh, chửa ngoài tử cung hoặc đau vùng chậu mạn tính.