Thiếu nữ, thừa nam phá vỡ cấu trúc gia đình
Đó là con số ông Đinh Huy Dương, Vụ trưởng Vụ truyền thông Tổng cục Dân số phát biểu trong Hội nghị gặp mặt biểu dương trẻ em gái chăm ngoan học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số nhân ngày Quốc tế trẻ em gái 11/10/2022 tại Hà Nội.
Theo kết quả tổng điều tra của Tổng cục thống kê, năm 2019 Việt Nam có 96,2 triệu người, trong đó nam chiếm tỷ lệ là 49,8 %, nữ giới chiếm 50,2%; tỷ số giới tính khi sinh là 99,1 nam/100 nữ, tuy nhiên tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở nước ta luôn ở mức cao từ năm 2006 đến nay.
Việt Nam đang là Quốc gia đứng đầu các nước Đông nam Á về MCBGTKS. Mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ làm thay đổi cơ cấu dân số trong tương lai, phá vỡ cấu trúc cân bằng giới trong nguồn lực lao động.
 |
Theo phân tích và dự báo đến năm 2050, Việt Nam sẽ thừa từ 2,3 - 4,3 triệu nam giới đến độ tuổi kết hôn. Do thiếu nữ nên cấu trúc gia đình cũng bị ảnh hưởng, một số nam giới có thể rơi vào tình trạng sống độc thân điều này sẽ ảnh hưởng đến mức sinh và chất lượng dân số, đồng thời đây cũng là nguyên nhân gia tăng các nguy cơ xâm hại tình dục phụ nữ, buôn bán phụ nữ và trẻ em.
Thành phố Hà Nội luôn quan tâm và coi trọng công tác dân số/và phát triển chăm sóc sức khoẻ sinh sản. Hiện nay Hà Nội đã đạt mức sinh thay thế, công tác Dân số - KHHGĐ chuyển hướng sang Dân số và phát triển. Kế hoạch hóa gia đình không những góp phần làm giảm tỷ lệ sinh, tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên mà còn có ảnh hưởng rất lớn đến việc giảm tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn, nạo phá thai không an toàn, đồng thời giảm số ca tử vong mẹ và tử vong trẻ em.
Tỷ số giới tính khi sinh của của thành phố Hà Nội đã giảm dần từ 117,6 trẻ trai/100 trẻ gái năm 2008 xuống còn 112,9 trẻ trai/100 trẻ gái năm 2019. Chỉ tiêu năm 2020 là 113 trẻ trai/100 trẻ gái; theo số liệu 9 tháng năm 2022, tỷ số giới tính khi sinh của toàn thành phố là 109,6 trẻ trai/100 trẻ gái, dự kiến cuối năm không quá 112,5 trẻ trai/100 trẻ gái hoàn thành chỉ tiêu năm.
 |
Mặc dù tỷ số giới tính khi sinh của toàn thành phố đang có xu hướng giảm nhưng vẫn trên mức báo động. Nếu không có những can thiệp mạnh mẽ và kịp thời như hiện nay, mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ dẫn đến những hệ lụy khó lường về trật tự xã hội, an ninh, chính trị; dẫn đến hiện tượng thiếu nữ thừa nam trong độ tuổi kết hôn và dẫn đến phá vỡ cấu trúc gia đình ảnh hưởng tới chất lượng dân số trong tương lai.
Trẻ em gái xứng đáng đón nhận sự giáo dục, bảo vệ tốt hơn
Ông Trần Văn Chung, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, kỷ niệm 11 năm ngày Quốc tế trẻ em gái, năm nay Liên Hợp Quốc lựa chọn chủ đề: “Nâng cao vai trò, vị thế của trẻ em gái , Góp phần giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh”. Không đơn giản chỉ là một ngày kỉ niệm, Ngày Quốc tế Trẻ em gái ra đời nhằm mục đích trao cơ hội nhiều hơn cho trẻ em gái và nâng cao nhận thức về bất bình đẳng giới bao gồm các lĩnh vực như giáo dục, dinh dưỡng, y tế, bảo vệ khỏi sự kỳ thị, bạo lực và không còn nạn tảo hôn...
Các em có quyền được hưởng một cuộc sống an toàn, có sức khỏe và giáo dục tốt, không chỉ trong suốt những năm tháng đầu đời quan trọng mà cả khi trở thành phụ nữ. Nếu được quan tâm trong thời gian vị thành niên, trẻ em gái sẽ có tiềm năng để thay đổi thế giới, trở thành những người lao động, các bà mẹ, các doanh nhân, cố vấn, các nhà lãnh đạo trong gia đình và các nhà lãnh đạo chính trị trong xã hội của ngày mai.
Bằng việc công nhận ngày 11/10 hằng năm là Ngày Quốc tế Trẻ em gái, thế giới đang chứng minh sự thật rằng làm con gái không hề là việc dễ dàng và trẻ em gái trên toàn cầu xứng đáng đón nhận sự giáo dục, bảo vệ tốt hơn và một tương lai tươi đẹp hơn.
 |
Trong đợt cao điểm hưởng ứng Ngày Quốc tế trẻ em gái 11/10 năm 2022, Hà Nội phát động tổ chức kỷ niệm rộng khắp trên địa bàn thành phố, đặc biệt tại một số đơn vị Thanh Xuân, Đan Phượng, Cầu Giấy, Sóc Sơn, Long Biên, Thanh Oai, Thanh Trì, Phúc Thọ, Hoàn Kiếm…tổ chức hội nghị gặp mặt biểu dương trẻ em gái chăm ngoan học giỏi trong các gia đình tiêu biểu…
Ngoài ra, các đơn vị tổ chức truyền thông bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái, nhân bản, cấp phát tờ rơi sách mỏng tuyên truyền về bình đẳng giới, mất cân bằng giới tính khi sinh…
Mặc dù vậy, công tác dân số ở Thủ đô vẫn đang đứng trước nhiều khó khăn thách thức. Theo cơ cấu dân số, hàng năm số phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ vẫn ở mức cao, góp phần làm tăng số sinh của thành phố; tốc độ gia tăng dân số cơ học hàng năm ở mức cao, góp phần làm tăng quy mô dân số. Quy mô dân số lớn, địa bàn dân cư rộng, dân trí không đồng đều, nhận thức và tâm lý muốn có nhiều con và thích có con trai vẫn đang là nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức cao.
Công tác Dân số và phát triển trong tình hình mới, Hà Nội tăng cường triển khai các hoạt động nhằm nâng cao vị thế, vai trò của phụ nữ, trẻ em gái, thúc đẩy bình đẳng giới góp phần làm giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, vận động từng bước làm thay đổi nhận thức và tư tưởng lạc hậu về trọng con trai hơn con gái. Tuyên truyền về già hóa dân số, cộng đồng chung tay chăm sóc sức khỏe người cao tuổi…