Ngày nay, nhiều phụ nữ hiện đại chọn sinh con muộn để tập trung phát triển sự nghiệp hoặc đơn giản là muốn sống tự do trước khi lập gia đình. Tuy nhiên, điều này cũng kéo theo những lo ngại về sức khỏe sinh sản, đặc biệt là suy buồng trứng sớm – một tình trạng ảnh hưởng đến khả năng làm mẹ, sức khỏe nội tiết và cả tinh thần. Việc hiểu rõ về tình trạng này và phát hiện sớm sẽ giúp phụ nữ có cơ hội bảo vệ sức khỏe, lập kế hoạch sinh sản tốt hơn.
Suy buồng trứng là gì?
Buồng trứng là cơ quan quan trọng trong cơ thể phụ nữ, chịu trách nhiệm rụng trứng mỗi tháng và sản xuất hormone nữ như estrogen. Suy buồng trứng sớm xảy ra khi buồng trứng hoạt động yếu đi hoặc ngừng hoạt động trước tuổi 40. Điều này dẫn đến rối loạn kinh nguyệt, giảm nội tiết tố và có thể gây vô sinh.
Mặc dù không phải tất cả phụ nữ bị suy buồng trứng đều mất hoàn toàn khả năng sinh con, nhưng tình trạng này khiến việc mang thai tự nhiên trở nên rất khó khăn.
 |
| Hình minh hoạ - Nguồn: Internet |
Nguyên nhân nào gây suy buồng trứng?
Có nhiều lý do khiến buồng trứng bị “lão hóa” sớm hơn bình thường:
Di truyền: Có người trong gia đình (mẹ, chị em gái) từng bị suy buồng trứng.
Rối loạn miễn dịch: Cơ thể tự tấn công buồng trứng như thể nó là “vật lạ”.
Hóa trị, xạ trị: Trong quá trình điều trị ung thư, buồng trứng có thể bị tổn thương.
Phẫu thuật buồng trứng: Như bóc u nang, cắt buồng trứng.
Không rõ nguyên nhân: Nhiều phụ nữ bị suy buồng trứng mà không tìm được lý do rõ ràng.
Những dấu hiệu cảnh báo cần chú ý
Suy buồng trứng không phải lúc nào cũng xảy ra đột ngột. Đôi khi nó bắt đầu từ những thay đổi nhỏ mà ta dễ bỏ qua:
Kinh nguyệt thất thường hoặc ngừng kinh vài tháng.
Cảm thấy nóng bừng, đổ mồ hôi đêm như phụ nữ mãn kinh.
Khô âm đạo, đau khi quan hệ.
Cảm xúc thất thường, dễ cáu, dễ buồn.
Cố gắng mãi mà chưa có thai.
Nếu bạn đang gặp phải một hoặc vài dấu hiệu trên, hãy sớm đi khám phụ khoa để kiểm tra chức năng buồng trứng.
Làm sao để phát hiện sớm?
Việc phát hiện sớm suy buồng trứng thường được thực hiện thông qua các xét nghiệm:
Xét nghiệm máu: Kiểm tra hormone FSH (cao) và estrogen (thấp).
Xét nghiệm AMH: Cho biết số lượng trứng dự trữ trong buồng trứng – AMH thấp là dấu hiệu cảnh báo sớm.
Siêu âm đầu dò: Đo số nang noãn có trong buồng trứng mỗi tháng.
Các xét nghiệm này không quá phức tạp và có thể thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín. Nếu bạn từ 30 tuổi trở lên và có dự định sinh con trong tương lai, nên kiểm tra định kỳ mỗi năm.
Những cách can thiệp hay chữa trị
Suy buồng trứng sớm không thể đảo ngược hoàn toàn, nhưng vẫn có nhiều cách để cải thiện chất lượng cuộc sống và khả năng sinh sản:
Bổ sung nội tiết tố: Dùng estrogen và progesterone giúp giảm triệu chứng khó chịu, ổn định tâm lý và phòng ngừa loãng xương, tim mạch.
Hỗ trợ sinh sản: Nếu còn trứng, có thể dùng thuốc kích trứng hoặc thụ tinh trong ống nghiệm. Nếu buồng trứng không còn hoạt động, có thể dùng trứng hiến để có con.
Chế độ sống lành mạnh: Ăn uống đủ chất, ngủ sớm, tập thể dục và giảm căng thẳng giúp nội tiết ổn định hơn.
Tư vấn tâm lý: Nhiều phụ nữ cảm thấy lo lắng, hụt hẫng hoặc mất niềm tin khi biết mình bị suy buồng trứng. Việc gặp chuyên gia tâm lý sẽ giúp bạn giải tỏa và đưa ra hướng đi đúng đắn.
Cần phải chủ động
Đừng đợi đến khi mất kinh, khô hạn hay khó thụ thai mới đi khám. Sức khỏe sinh sản nên được quan tâm từ sớm – giống như tiết kiệm tiền cho tương lai vậy. Việc tầm soát sớm và đều đặn sẽ giúp bạn:
Lập kế hoạch sinh con hợp lý.
Có thời gian để can thiệp hỗ trợ nếu cần thiết.
Giữ sức khỏe và chất lượng cuộc sống ổn định lâu dài.
Suy buồng trứng sớm không phải là dấu chấm hết cho ước mơ làm mẹ hay một cuộc sống trọn vẹn. Điều quan trọng là bạn cần nhận biết sớm, chủ động kiểm tra sức khỏe và đưa ra lựa chọn phù hợp cho tương lai của mình. Đừng ngại hỏi bác sĩ, đừng ngại chăm sóc bản thân – bởi bạn xứng đáng được sống khỏe mạnh và hạnh phúc.