Viêm xoang gây nhiễm khuẩn mắt (Ảnh minh họa).
Nhiễm khuẩn hốc mắt là do nhiễm khuẩn thứ phát do nhiễm khuẩn từ bên ngoài vào do từ các hốc xoang vây quanh là xoang hàm trên, xoang sàng. Tuy nhiên sự nhiễm khuẩn khác như do chấn thương, dị vật. Sự nhiễm khuẩn từ xoang sang có thể trực tiếp xuyên qua cấu trúc xương bắt đầu gây viêm màng xương rối tới nhãn cầu hoặc gián tiếp thông qua đám tĩnh mạch không có van bao vây quang nhãn.
Với CT hoặc MRI có thể giúp chúng ta phân biệt một viêm nội nhãn với một viêm thứ phát từ ngoài vào. Có 1-3% viêm xoang nhiễm khuẩn bị biến chứng bị biến chứng viêm mắt. Trong bệnh viêm xoang nhiễm khuẩn có 13% trở thành viêm xoang phức tạp và viêm hốc mắt là do viêm xoang chiếm tỷ lệ 75-85%.
Trước kỷ nguyên kháng sinh 17% bệnh nhân viêm hốc mắt bị chết do viêm màng não và 20% bệnh nhân bị mù mắt. Ngày nay nhờ vai trò của kháng sinh, tỷ lệ chết chỉ còn 3% và 10 % bệnh nhân viêm hốc mắt bị mù.
Viêm hốc mắt do viêm xoang thường có biểu hiện: Mắt và tổ chức xung quanh hốc mắt bị nhiễm khuẩn; Viêm xương; Viêm dây thần kinh thị giác; Viêm tắc tĩnh mạch xoang hang; Hình thành u nang nhầy Mucocele làm thành xương bị ăn mòn mỏng; Viêm đáy mắt.
Đặc điểm lâm sàng của bệnh là: Mắt vì viêm và phù nề dữ dội làm mắt bị đẩy lồi ra phía trước, nhãn cầu bị hạn chế vận động, bị mù hoàn toàn nếu thiếu máu cục bộ kéo dài trong 90 phút. Sự biến dạng nhãn cầu gây tổn thương thần kinh thị giác do đó phẫu thuật áp xe mắt được coi là một phẫu thuật cấp cứu.
Tuyến lệ hoặc ống lệ và các tế bào bao quanh dễ bị viêm. Sự nhiễm khuẩn mắt là do tĩnh mạch mắt bị bít tắc dẫn tới viêm dây thần kinh thị giác, màng não bị viêm và cuối cùng là áp xe não và viêm tắc tĩnh mạch xoang hang.
Triệu chứng lâm sàng: là các triệu chứng của viêm xoang mạn tính hoặc cấp tính và những triệu chứng của viêm hốc mắt: bao gồm phù nề quanh hốc mắt, mắt bị lồi, giảm thị lực. Điều trị bằng cách dùng kháng sinh và phẫu thuật khi nội khoa không có tác dụng.
PGS.TS Nguyễn Ngọc Dinh (Viện Tai Mũi Họng TƯ)