Trên thế giới, mỗi năm hơn 8 triệu người chết vì sử dụng thuốc lá, trong đó có 1,2 triệu ca tử vong do hút thuốc thụ động. 64% số tử vong do hút thuốc thụ động là nữ. Tại Việt Nam có chưa đến 2% phụ nữ hút thuốc nhưng thuốc lá là nguyên nhân gây ra gần 10% ca tử vong ở phụ nữ trưởng thành.
Tình trạng hút thuốc lá thụ động rất đáng ngại với 53,5% người không hút thuốc (tương đương 28,5 triệu người) bị phơi nhiễm với khói thuốc lá tại gia đình. Tình trạng hít khói thuốc thụ động còn xảy đến với 5,9 triệu người tại nơi làm việc; 2,8 triệu người tại trường học; 1,4 triệu người trên phương tiện giao thông công cộng.
Hút thuốc thụ động là hít phải khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy hoặc khói thuốc do người hút thuốc phả ra. Khói thuốc thụ động chứa hàng nghìn hóa chất, trong đó ít nhất có 250 chất gây ung thư hay chất độc hại. Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới, khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc đang cháy chứa chất độc nhiều gấp 21 lần so với khói thuốc thở ra.
Theo đó, lượng khói thuốc người hút thuốc thải ra không khí xung quanh cao gấp 5 lần lượng khói hít vào. Người không hút thuốc nhưng làm việc thường xuyên trong môi trường có khói thuốc có thể hít vào lượng khói thuốc tương đương với hút 5 điếu thuốc một ngày. Trẻ em chỉ cần một giờ trong phòng có người hút thuốc có thể hấp thụ số hóa chất độc hại tương đương với người hút 10 điếu thuốc một ngày. Khói thuốc gây ảnh hưởng trong phạm vi 7-10 m.
 |
Khói thuốc lá gây ảnh hưởng tới thị lực, ít ai biết. Ảnh minh họa |
Dưới đây là một số tác hại tiềm ẩn của khói thuốc lá đối với thị lực:
Khô mắt
Khói thuốc lá chính là một chất kích ứng làm gia tăng tình trạng khô mắt, chính vì thế mà ngay cả những người không hút thuốc lá nếu tiếp xúc với khói thuốc lá thường xuyên sẽ có nguy cơ khô mắt rất cao, khi đó nước mắt không thể cung cấp đầy đủ độ ẩm cho mắt khiến người bệnh luôn có cảm giác cay, rát, mắt bị đỏ và ngứa.
Thoái hóa điểm vàng
Thoái hóa điểm vàng là tình trạng người bệnh bị mất thị lực ở vùng trung tâm hay còn gọi là vùng điểm vàng do tổn thương trên võng mạc gây ra, bệnh thường gặp ở những đối tượng trên 50 tuổi. Khi mắc phải bệnh này, người bệnh vẫn có thể tham gia vào các hoạt động thường ngày nhưng nếu đọc sách hoặc lái xe thì có bị ảnh hưởng.
Viêm màng bồ đào
Đây là một trong những bệnh lý rất phổ biến về mắt, có thể gây ra tình trạng mất thị lực hoàn toàn nếu không được điều trị đúng phương pháp và kịp thời. Màng bồ đào gồm 3 phần là mống mắt, thể mi và hắc mạc, nếu một trong 3 bộ phận này bị tổn thương thì sẽ gây ra bệnh viêm màng bồ đào và hậu quả là người bệnh sẽ bị đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp hoặc teo nhãn cầu...
Những nghiên cứu mới nhất đã chỉ ra rằng, những người hút thuốc lá nhiều sẽ làm tăng nguy cơ viêm màng bồ đào gấp 3 lần người bình thường.
Đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm thị lực, có thể dẫn đến mù lòa. Đục thủy tinh thể phát triển khi thủy tinh thể trong suốt tự nhiên của mắt bị đục, gây mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng và khó lái xe vào ban đêm. Đa số đối tượng mắc đục thủy tinh thể ở độ tuổi từ 50 trở lên, tuy nhiên việc hút thuốc có thể khiến những người trẻ tuổi cũng mắc căn bệnh này với tỷ lệ cao gấp đôi so với người bình thường.
Hút thuốc sẽ làm tăng lượng gốc tự do trong mắt, gây rối loạn cân bằng chất béo và protein trong mắt, tạo ra các chất lắng đọng trên bề mặt thủy tinh thể của mắt, từ đó dẫn đến sự phát triển của bệnh đục thủy tinh thể.
Mặc dù các chất chống oxy hóa được bổ sung thông qua chế độ ăn uống có thể giúp chống lại các gốc tự do, nhưng hút thuốc lại có khả năng tiêu diệt các chất chống oxy hóa và tạo ra độc tố dẫn đến đục thủy tinh thể.
Võng mạc đái tháo đường
Bệnh võng mạc đái tháo đường sẽ gây ra những tổn thương các mạch máu của võng mạc và khiến người bệnh bị mất thị lực hoàn toàn. Tại các nước phát triển thì đây chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra mù lòa. Theo thống kê tại Mỹ thì có khoảng 5 triệu người tuổi từ 40 trở lên mắc chứng võng mạc đái tháo đường và theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật Hoa Kỳ thì con số này có thể sẽ tăng lên khoảng 16 triệu người vào năm 2050.
Thói quen hút thuốc lá sẽ làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và biến chứng tiểu đường, trong đó có võng mạc đái tháo đường, và đặc biệt, những người hút thuốc lá sẽ có khả năng bị mù lúc về già cao gấp 4 lần so với những người không hút thuốc lá.