Trong 1 tháng trở lại đây, bé trai 7 tuổi xuất hiện triệu chứng ăn kém, rối loạn tiêu hóa không thường xuyên, gầy sụt cân.
Bệnh nhi được gia đình đưa đến Bệnh viện Đặng Văn Ngữ khám sức khỏe. Kết quả xét nghiệm phát hiện có trứng sán dây nhỏ Hemynolepis spp đặc hiệu trong mẫu phân. Bệnh nhi được chẩn đoán mắc bệnh sán dây nhỏ Hymenolepiasis (hay còn gọi sán dây chuột).
Theo BS Văn Thị Thơ, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh và Thăm dò chức năng, Bệnh viện Đặng Văn Ngữ cho biết, bệnh nhân mắc bệnh có thể do nuốt phải trứng sán dây nhỏ có trong ngũ cốc đã nấu sẵn, các loại thực phẩm, nước uống hoặc bàn tay có nhiễm trứng sán hoặc ấu trùng chưa trưởng thành có trong các loại động vật gặm nhấm (chuột), động vật chân đốt như gián hoặc mọt cám có trong ngũ cốc.
 |
Trứng sán dây chuột trong mẫu phẩm của bệnh nhân khi soi qua kính hiển vi |
Trên thế giới, khoảng 20 triệu người mắc bệnh này, phổ biến tại các quốc gia ôn đới. Bệnh thường gặp ở người sống tại khu vực có điều kiện vệ sinh kém và người sống trong môi trường tập trung.
Tại Việt Nam, chưa có số liệu thống kê số người mắc bệnh. Các bác sĩ ghi nhận bệnh ít gặp, diễn biến âm thầm nên thường bị bỏ qua. Hàng năm khoảng vài bệnh nhân khám tại Bệnh viện Đặng Văn Ngữ tình cờ phát hiện có trứng sán dây chuột trong phân. Bệnh thường gặp ở trẻ dưới 15 tuổi.
Khi bị nhiễm nguồn lây, bệnh thường diễn tiến âm thầm, tuy nhiên có những trường hợp nhiễm số lượng sán nhiều. Khi mắc bệnh, bệnh nhân sẽ có các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, sút cân, đau đầu, ngứa vùng thân dưới…
BS Thơ cho biết, khi người nuốt phải trứng sán, hoặc ăn phải thực phẩm nhiễm sán dây nhỏ, mầm bệnh sẽ vào dạ dày, khu trú và gây bệnh ở ruột non, hồi tràng gây các triệu chứng về đường tiêu hóa như đau bụng thượng vị, quanh rốn… chán ăn, mệt mỏi, gầy sút cân, ngứa vùng thân dưới… Đôi khi có các dấu hiệu thần kinh như mất ngủ, chóng mặt, co giật và để lại nhiều hậu quả về sức khỏe.
Bệnh diễn biến âm thầm nên thường bị bỏ qua. Các bác sĩ khuyến cáo người dân rửa tay bằng nước ấm sau khi đi vệ sinh, thay tã và trước khi chuẩn bị thức ăn. Người lớn cần dạy trẻ tầm quan trọng của việc rửa tay để ngăn ngừa bệnh. Khi đi du lịch đến các quốc gia có nguy cơ ô nhiễm thực phẩm cao hơn, hãy rửa, gọt vỏ hoặc nấu tất cả rau và trái cây sống bằng nước an toàn (nước khử trùng, chẳng hạn như nước đóng chai, nước đun sôi hoặc nước lọc) trước khi ăn.