Y học và đời sống

Đừng chủ quan với sức khỏe: Bài học từ một người bệnh ung thư trực tràng

  • Tác giả : BSCKII Trần Xuân Vĩnh
Nhiều người gần như cả đời không phải đến bệnh viện nhưng khi phát bệnh thì đã ở giai đoạn muộn, thậm chí di căn xa, khiến việc điều trị trở nên vô cùng khó khăn. Vì vậy chớ nên chủ quan với sức khỏe.

Từ chủ quan đến nhập viện vì ung thư

“Tôi đã 68 tuổi, trước đây tôi khỏe lắm, chưa phải đến bệnh viện bao giờ bác sĩ ạ!”. Đó là câu trả lời của một người bệnh bị ung thư trực tràng khi được BSCKII. Trần Xuân Vĩnh – Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu kiêm Trưởng khoa Hóa trị hỏi tại một buổi hội thảo tư vấn sức khỏe.

Sự hào hứng và lạc quan trong câu trả lời của người bệnh trái ngược hoàn toàn với những nỗi lo lắng của BSCKII Trần Xuân Vĩnh.

Bởi vì bác sĩ đã gặp quá nhiều người bệnh có cùng suy nghĩ và đa số họ không may mắn như người bệnh này: Gần như cả đời không phải đến bệnh viện nhưng khi phát bệnh thì nhiều trường hợp đã ở giai đoạn muộn, thậm chí di căn xa, khiến việc điều trị trở nên vô cùng khó khăn.

BSCKII. Trần Xuân Vĩnh – Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu kiêm Trưởng khoa Hóa trị trong một buổi tư vấn sức khỏe cho người bệnh và người nhà người bệnh - Ảnh BVCC

BSCKII. Trần Xuân Vĩnh – Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu kiêm Trưởng khoa Hóa trị trong một buổi tư vấn sức khỏe cho người bệnh và người nhà người bệnh - Ảnh BVCC

Người bệnh nói trên đến bệnh viện khi tình trạng sức khỏe đã trở nên đáng lo ngại. Được biết, hơn hai tháng trước, người bệnh bắt đầu có dấu hiệu rối loạn tiêu hóa, lúc táo bón, lúc tiêu chảy. Nghĩ rằng chỉ là rối loạn thông thường, người bệnh đã ra hiệu thuốc gần nhà mua thuốc uống.

Nhưng gần một tháng nay, triệu chứng ngày càng nặng hơn, đi ngoài rất khó khăn, đôi khi có máu. Lúc này, người bệnh mới quyết định đi khám và được chẩn đoán ung thư trực tràng.

May mắn là bệnh vẫn còn khu trú, chưa di căn xa, người bệnh vẫn còn cơ hội điều trị hiệu quả. Nhưng nếu người bệnh đi kiểm tra sớm hơn, có thể bệnh đã được phát hiện ở giai đoạn rất sớm, việc điều trị cũng sẽ dễ dàng hơn, ít xâm lấn hơn và tỷ lệ sống cao hơn.

Ung thư đại trực tràng – sát thủ thầm lặng

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới. Cụ thể, ung thư đại trực tràng đứng thứ ba về số ca mắc mới trên toàn cầu. Đây cũng là nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng thứ hai. Mỗi năm, khoảng 1,9 triệu ca mới được phát hiện.

Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng nằm trong top 5 loại ung thư phổ biến nhất, với hơn 16.000 ca mắc mới mỗi năm.

Điều đáng lo ngại là bệnh tiến triển âm thầm, giai đoạn sớm gần như không có triệu chứng rõ ràng, đến khi xuất hiện dấu hiệu như rối loạn tiêu hóa kéo dài, đi ngoài ra máu, đau bụng, sụt cân không rõ nguyên nhân… thì rất nhiều trường hợp đã ở giai đoạn muộn, thậm chí đã di căn sang gan, phổi, xương.

Ung thư đại trực tràng có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm

Giai đoạn I-II: Nếu khối u còn khu trú trong đại tràng/trực tràng, phẫu thuật có thể giúp loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư. Tỷ lệ sống sau 5 năm lên đến 90%.

Giai đoạn III: Khi ung thư đã lan đến hạch bạch huyết, cần kết hợp phẫu thuật và hóa trị. Tỷ lệ sống sau 5 năm giảm xuống còn 50-70%.

Giai đoạn IV (di căn xa): Việc điều trị lúc này chủ yếu mang tính kéo dài sự sống và giảm triệu chứng. Tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ còn dưới 15%.

Như vậy, càng phát hiện sớm, khả năng điều trị thành công càng cao.

Vì sao người Việt chủ quan với sức khỏe?

Một trong những lý do khiến nhiều người bệnh phát hiện ung thư quá muộn là do tâm lý chủ quan. Nhiều người cho rằng:

-Chỉ khi có triệu chứng rõ ràng mới đi kiểm tra sức khỏe.

-Bản thân cảm thấy khỏe mạnh thì không có bệnh.

- Ngại đi khám vì sợ phát hiện bệnh.

- Không có thói quen tầm soát định kỳ.

- Chính những suy nghĩ sai lầm này khiến nhiều người bệnh chủ quan với sức khỏe và bỏ lỡ cơ hội vàng để phát hiện, điều trị bệnh ở giai đoạn sớm.

BSCKII. Trần Xuân Vĩnh – Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu kiêm Trưởng khoa Hóa trị tư vấn cho người bệnh - Ảnh BVCC

BSCKII. Trần Xuân Vĩnh – Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu kiêm Trưởng khoa Hóa trị tư vấn cho người bệnh - Ảnh BVCC

Không ai có thể chắc chắn mình khỏe mạnh nếu không được kiểm tra y tế. Khám sức khỏe định kỳ giúp: Phát hiện sớm ung thư và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác như tim mạch, tiểu đường…; Giảm thời gian và chi phí điều trị, tránh các biến chứng nặng nề; Cải thiện chất lượng sống và tăng tuổi thọ. Đặc biệt, đối với ung thư đại trực tràng, những người trên 50 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh nên tầm soát định kỳ bằng nội soi đại tràng.

Sức khỏe là tài sản quý giá nhất, nhưng nhiều người chỉ nhận ra điều đó khi đã quá muộn. Đừng để câu nói “Tôi khỏe lắm, chưa bao giờ phải đến bệnh viện!” trở thành lời hối tiếc sau này.

Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và người thân ngay hôm nay bằng việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư theo khuyến cáo y khoa. Đừng để may mắn quyết định số phận".

BSCKII Trần Xuân Vĩnh (Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ)

BSCKII Trần Xuân Vĩnh