Dinh dưỡng

Ăn đồ nếp có làm tăng nguy cơ sẹo lồi sau phẫu thuật?

  • Tác giả : BS Nguyễn Xuân Tuấn
Các bác sĩ thường xuyên nhận được câu hỏi, sau phẫu thuật, ăn các món từ gạo nếp như xôi, bánh chưng có làm tăng nguy cơ sẹo lồi ở các vết thương...?

Dựa trên các nghiên cứu hiện có, không có bằng chứng khoa học nào khẳng định rằng ăn gạo nếp sẽ gây sẹo lồi. Tuy nhiên, để hỗ trợ quá trình lành vết thương tốt nhất cần biết cách.

Sẹo lồi là gì?

Sẹo lồi (keloid) là kết quả của quá trình lành vết thương bất thường, trong đó cơ thể sản sinh quá mức collagen so với nhu cầu bình thường.

Một số yếu tố có thể góp phần vào sự hình thành sẹo lồi bao gồm: Cơ địa và yếu tố di truyền; Phương pháp và mức độ phẫu thuật; Tình trạng viêm nhiễm sau phẫu thuật; Các yếu tố nội tiết và môi trường...

Về cơ chế bệnh sinh, các yếu tố tăng trưởng như TGF-β (Transforming Growth Factor‑Beta) và IGF-1 (Insulin-like Growth Factor‑1) đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa tổng hợp collagen. Khi sự điều hòa này mất cân bằng, lượng collagen có thể tăng sinh bất thường, góp phần hình thành sẹo lồi.

Trong dân gian, nhiều người cho rằng đồ nếp có tính "nóng", dễ gây viêm, làm vết thương lâu lành và dẫn đến sẹo lồi. Tuy nhiên, hiện tại chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh mối liên hệ trực tiếp giữa việc ăn gạo nếp và sự hình thành sẹo lồi.

Ăn đồ nếp có làm tăng nguy cơ sẹo lồi sau phẫu thuật? ảnh 1

Ăn đồ nếp có làm tăng nguy cơ sẹo lồi sau phẫu thuật?

Gạo nếp có ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương không?

Gạo nếp chứa chủ yếu amylopectin, một loại tinh bột có đặc tính dẻo và chỉ số đường huyết (GI) cao. Một số nghiên cứu cho thấy thực phẩm có GI cao có thể làm tăng đường huyết, từ đó kích thích phản ứng viêm. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc ăn gạo nếp sẽ gây sẹo lồi.

Mặc dù quan niệm dân gian cho rằng gạo nếp có thể "làm nóng" cơ thể, khiến vết thương lâu lành, nhưng theo y học hiện đại, yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương và hình thành sẹo vẫn là cơ địa, tình trạng viêm, chăm sóc vết thương và phương pháp phẫu thuật.

Khuyến cáo cho bệnh nhân sau phẫu thuật tuyến giáp

Dựa trên các nghiên cứu hiện có, không có bằng chứng khoa học nào khẳng định rằng ăn gạo nếp sẽ gây sẹo lồi. Tuy nhiên, để hỗ trợ quá trình lành vết thương tốt nhất nên:

- Chăm sóc vết thương đúng cách: Tuân thủ hướng dẫn vệ sinh và theo dõi dấu hiệu viêm nhiễm để đảm bảo vết thương hồi phục tốt.

- Duy trì chế độ ăn cân bằng: Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C, E, kẽm, sắt để hỗ trợ quá trình tổng hợp collagen và tái tạo da.

- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu có lo ngại về chế độ ăn hoặc nguy cơ sẹo lồi, bệnh nhân nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để có lời khuyên phù hợp.

BS Nguyễn Xuân Tuấn (Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt)

BS Nguyễn Xuân Tuấn