Hỏi: Nhà nước mới có quy định về xét và truy tặng huy chương cho thanh niên xung phong có đúng không? Đối tượng nào được xét tặng?
Nguyễn Thị Lý (Thái Bình)
 |
Đối tượng được xét tặng, truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” |
Trả lời: Vấn đề bạn hỏi mới được Chính phủ ban hành trong Nghị định 28/2024/NĐ-CP ngày 6/3/2024 quy định chi tiết trình tự, thủ tục xét tặng, truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” và việc khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến.
Theo đó, Nghị định quy định mốc thời gian để tính khen thưởng như sau:
1. Thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp từ ngày 15/7/1950 đến 20/7/1954.
2.Thời kỳ kháng chiến chống đế quốc Mỹ từ ngày 21/7/1954 đến 30/4/1975, gồm: Chống đế quốc Mỹ ở miền Bắc; chống đế quốc Mỹ ở miền Nam; làm nhiệm vụ giúp nước bạn Lào từ tháng 5/1972 đến tháng 12/1975.
3.Thời kỳ bảo vệ Tổ quốc:
- Chiến tranh biên giới Tây Nam từ tháng 5/1975 đến ngày 7/01/1979;
- Chiến tranh biên giới phía Bắc từ tháng 02 năm 1979 đến ngày 31/12/1988;
- Làm nhiệm vụ giúp nước bạn Lào từ tháng 5/1975 đến ngày 31/12/1988;
- Làm nhiệm vụ quốc tế ở nước bạn Campuchia từ tháng 1/1979 đến ngày 31/8/1989.
- Truy quét Fulro từ tháng 5/1975 đến tháng 12/1992.
Thanh niên xung phong được xét tặng, truy tặng "Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang" 1 lần.
Về nguyên tắc xét tặng, truy tặng "Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang", Nghị định nêu rõ, Thanh niên xung phong có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành nhiệm vụ, có thời gian tại ngũ từ đủ 24 tháng trở lên, thì được tặng, truy tặng "Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang".
Thanh niên xung phong hy sinh trong khi làm nhiệm vụ trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, đã được công nhận liệt sĩ thì được truy tặng "Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang".
Thanh niên xung phong khi xét khen thưởng được cộng dồn thời gian tham gia công tác trong các mốc thời gian quy định trên để đảm bảo đủ tiêu chuẩn xét tặng, truy tặng "Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang".
Không tặng, truy tặng "Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang" đối với những trường hợp sau: Bị kết tội bằng bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật về một trong các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội khác bị áp dụng hình phạt tù hoặc tham gia chống phá chế độ, Đảng, Nhà nước, đào ngũ, phản bội, chiêu hồi mà bị chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng.
Theo quy trình, thanh niên xung phong hoặc thân nhân của thanh niên xung phong lập hồ sơ đề nghị theo quy định, nộp trực tiếp hoặc qua đường bưu điện 1 bộ hồ sơ đến UBND cấp xã nơi thanh niên xung phong đăng ký cư trú (đối với trường hợp còn sống) hoặc nơi cư trú trước khi tham gia Thanh niên xung phong (đối với thanh niên xung phong đã hy sinh, từ trần).
Sau đó, UBND cấp xã sẽ trình hồ sơ lên cấp huyện, cấp huyện trình cấp tỉnh. Cấp tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ (qua Bộ Nội vụ) xem xét, đề nghị khen thưởng đối với các trường hợp đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định. Hồ sơ đề nghị tặng, truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” theo quy định.
ThS.LS Trần Kim Thọ (Liên Đoàn Luật Sư Hà Nội)