Y học và đời sống

Đầu hè nhiều người đã bị sốc phản vệ do ong đốt, xử lý thế nào?

  • Tác giả : Thúy Nga
Bị nhiều vết ong đốt có nguy cơ phản vệ, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng nếu không được xử trí kịp thời. 

Người đàn ông sốc phản vệ do ong khoái đốt

Ngày 22/4, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) cho biết, tuy mới đầu mùa hè nhưng tình trạng người nhập viện do ong và côn trùng đốt là khá nhiều. Nhiều người có tiền sử dị ứng với nọc ong hoặc có tiền sử phản vệ sẽ gặp những triệu chứng như ban đỏ toàn thân, sốt hoặc nặng hơn là suy hô hấp, co giật, ảnh hưởng đến tính mạng.

Gần đây nhất là trường hợp là người bệnh L.T.V. 40 tuổi (Bắc Sơn – Uông Bí), hơn 1 tiếng trước khi nhập viện, trong lúc làm rẫy, người bệnh bị khoảng 10 con ong khoái đốt vào vùng đầu, mặt và cánh tay. Sau đó người bệnh ban sẩn đỏ toàn thân và nhập viện với chẩn đoán phản vệ độ I.

Các bác sĩ đã nhanh chóng tiến hành điều trị theo phác đồ cho người bệnh. Hiện sức khỏe người bệnh ổn định và đã được xuất viện.

Các bácc sĩ Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cho biết, phần lớn các trường hợp khi bị ong đốt với số lượng nốt đốt ít, loài ong ít độc tính hơn như ong mật, ong vàng thì ở mức độ dị ứng, sưng tấy nhẹ.

Tuy nhiên, nếu bị nhiều vết đốt và do những loài ong độc như ong đất, ong vò vẽ, ong bắp cày hoặc cơ thể có tiền sử dị ứng thì có nguy cơ phản vệ, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.

Người đàn ông sốc phản vệ do ong khoái đốt - Ảnh BVCC

Người đàn ông sốc phản vệ do ong khoái đốt - Ảnh BVCC

Cách phòng ngừa và xử lý khi bị ong đốt

Các bác sĩ cho biết, ong đốt là tai nạn không hiếm gặp, đặc biệt ở trẻ em các vùng nông thôn vào những ngày hè.

Khi bị ong đốt ngoài việc xử trí vết thương, người bị ong đốt cần được theo dõi và phát hiện các biến chứng cấp tính khác vì gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, không phải cha mẹ nào cũng biết cách sơ cứu, xử trí kịp thời, dẫn đến nhiều tình trạng nguy hiểm như: sốc phản vệ, tiêu cơ vân, suy chức năng đa cơ quan.

ThS.BS Bùi Thị Tho, Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi TƯ cho biết: “Chúng tôi thường gặp trẻ bị ong đốt nặng trong hai bệnh cảnh: sốc phản vệ giai đoạn sớm và tình trạng suy gan, suy thận do tiêu cơ vân vài ngày sau khi bị đốt.

Đa phần các bệnh nhi nhập viện trong tình trạng nguy kịch, suy đa tạng, bao gồm suy hô hấp do tổn thương phổi nặng, trụy mạch, tổn thương cơ tim, suy gan, suy thận và tiêu cơ vân cấp.

Để cứu sống bệnh nhi, các bác sĩ đã tiến hành cho trẻ thở máy, chống sốc và chỉ định lọc máu liên tục kết hợp với lọc máu hấp phụ độc tố, đồng thời điều trị kháng sinh, giảm đau và hỗ trợ cơ quan tích cực.

Vì vậy, người bị ong đốt có biểu hiện khó thở, đau nhiều, chóng mặt, mệt mỏi, phù mặt, tiểu máu,… cần đưa bệnh nhân đến ngay cơ sở khám chữa bệnh uy tín để được bác sĩ khám và điều trị kịp thời và tuyệt đối không được chủ quan khi bị ong đốt.

Theo PGS.TS Tạ Anh Tuấn – Trưởng Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, để tránh hậu quả nghiêm trọng, khi trẻ bị ong đốt, các bậc phụ huynh cần bình tĩnh xử trí, nhanh chóng di chuyển trẻ tới khu vực an toàn tránh bị đốt nhiều hơn. Sau đó thực hành các bước như sau:

Nếu vòi chích có phần nổi lên bề mặt da, có thể thử lấy nhíp gắp ra, không cố gắng lấy vòi chích bằng cách nặn vết thương.

Rửa sạch vùng da bị đốt bằng xà phòng và nước lạnh. Nếu có thể hãy sát khuẩn bằng dung dịch cồn y tế hoặc dung dịch sát khuẩn.

Chườm lạnh trên vùng bị đốt bằng nước lạnh hoặc một túi nước đá khoảng 10 phút.

Trường hợp trẻ có một trong các dấu hiệu sau: có nhiều vết đốt; bị đốt vào các vùng đầu mặt, cổ, kèm theo phù nề lan nhanh hoặc có sốt, mệt mỏi, khó thở, số lượng nước tiểu ít dần, nước tiểu màu đỏ như máu, có dấu hiệu dị ứng hoặc trước đây từng bị dị ứng với ong đốt, mẩn ngứa, đỏ da toàn thân hoặc cảm giác choáng váng, chóng mặt, cần ngay lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời, không nên trì hoãn để thực hiện các bước sơ cứu tại nhà.

Nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất sau khi bị ong đốt để tránh những nguy hiểm xảy ra.

Một số lưu ý cho các gia đình để tránh bị ong đốt

Không nên để cây cối mọc rậm rạp xung quanh nhà.

Thường xuyên vệ sinh, phát quang bụi rậm để phòng ngừa ong đến làm tổ.

Khi đi vào rừng, vào vườn, đi dã ngoại cần tránh mặc quần áo màu sặc sỡ hoặc các loại sữa dưỡng thể có mùi ngọt, do có thể gây thu hút các loài ong.

Nên cho trẻ đội mũ, đi găng tay, mặc quần áo dày và kín khi đi ra vườn hoặc khi ở trong rừng để tránh côn trùng đốt.

Nếu không may bị ong đốt nên rửa chỗ nốt đốt bằng nước sạch, dung dịch sát trùng povidine 10% hoặc cồn 70 độ.

Tuyệt đối không bôi các chất hay thuốc gì vào vết đối tránh nhiễm trùng. Đến cơ sở y tế ngay nếu có các biểu hiện khó chịu, đau nhức nhiều, nổi mẩn đỏ,…

Thúy Nga