Y học và đời sống

Chuyên gia chỉnh hình chia sẻ cách điều trị khi chấn thương sụn và viêm xương khớp

  • Tác giả : Chí Khanh (Theo Parkway)
Chấn thương sụn không thể tự lành do thiếu nguồn cung cấp máu còn gây nên tình trạng viêm khớp. Bác sĩ Michael Soon, chuyên gia phẫu thuật chỉnh hình cấp cao tại Bệnh viện Mount Elizabeth & Bệnh viện Parkway East chỉ ra các phương án sửa chữa, tái tạo và thay thế sụn.

Sụn khớp, còn được gọi là sụn hyaline, là vật liệu mịn và chắc chắn nằm ở đoạn cuối xương dài của chúng ta tạo thành khớp. Đây là một mô rất chuyên biệt chỉ dày từ 2 đến 3mm, nhưng có thể chịu được sức nặng của cơ thể và sự căng thẳng của việc tập thể dục trong suốt cuộc đời. Các cấu trúc xung quanh sụn giống như dây chằng và bộ giảm xóc (sụn) tồn tại để bảo vệ và hỗ trợ sụn.

Theo bs Michael Soon, chấn thương sụn phổ biến nhất là chấn thương ở đầu gối. Đây có thể là một chấn thương lớn như tai nạn giao thông hoặc va chạm mạnh trong thể thao. Hoặc cũng có thể là chấn thương nhỏ lặp đi lặp lại, giống như hành động đập liên tục như một vận động viên chạy bộ cho một cuộc đua maratông. 

Dấu hiệu đầu tiên của chấn thương sụn bao gồm sự mài mòn ở khớp, thỉnh thoảng sưng và bị kẹt gối. Với mức độ nghiêm trọng ngày càng tăng, biến dạng có thể dần dần xuất hiện khi viêm xương khớp phát triển. 

Các yếu tố khác góp phần vào chấn thương sụn bao gồm đứt dây chằng chéo trước (ACL), rách sụn khớp và sự liên kết bất thường của khớp gối (như đầu gối bị cong quá mức hoặc bị đập đầu gối).

Sửa chữa

Trong chấn thương sụn ban đầu, việc điều trị thường là bảo tồn, chẳng hạn như sử dụng thuốc, vật lý trị liệu và tiêm. 

Thuốc chống viêm có thể làm giảm đau và viêm, nhưng đi kèm với tác dụng phụ. 

Bác sĩ cho biết, bổ sung qua đường uống dưới dạng glucosamine sulphate không giúp phát triển sụn, nhưng có khả năng chống viêm nhẹ ở khớp và có thể giúp giảm thiểu thiệt hại cho khớp. 

Vật lý trị liệu là một thành phần quan trọng của điều trị. Các cơ xung quanh khớp có sức mạnh và độ bền, sẽ làm giảm căng thẳng cho khớp và sụn, do đó bảo vệ sụn. Tránh các cú sốc quá mức và lặp đi lặp lại cho các khớp cũng rất quan trọng qua việc tập luyện chéo.

Một lựa chọn không phẫu thuật khác là tiêm thuốc như steroid y tế và axit hyaluronic. Trong thời gian gần đây, huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) cũng là một loại thuốc tiêm thay thế phổ biến, BS Michael Soon cho hay. 

PRP được lấy từ máu của chính bạn, nơi các yếu tố tăng trưởng có trong máu được tập trung và tiêm lại vào vùng bị thương. Nếu tất cả những phương pháp này không thể ngăn chặn sự tiến triển của bệnh, sẽ cần tới phẫu thuật. 

Chấn thương sụn có thể được sửa chữa, phục hồi hoặc tái tạo. Phẫu thuật sửa chữa sử dụng các kỹ thuật phát triển sụn xơ.

Một phương pháp phổ biến để sửa chữa chấn thương sụn được biết đến là vi phẫu. Phần xương lộ ra của vết thương được đục lỗ nhỏ để gây chảy máu.

Vì sụn không thể được chữa lành nếu nguồn cung cấp máu kém, với kỹ thuật này, việc chảy máu được tạo ra một cách có chủ ý từ xương, do đó một lớp sụn sẽ phát triển. Theo thời gian, sợi sụn sẽ sửa chữa khiếm khuyết và ngăn ngừa tiến triển thành viêm xương khớp. Tuy nhiên điều này chỉ có thể được sử dụng cho các tổn thương nhỏ.

Tái tạo

Phẫu thuật phục hồi hoặc tái tạo có nghĩa là giúp mô trở lại bình thường. Cấy ghép tế bào Chondrocyte (ACI) là tiêu chuẩn vàng của kỹ thuật này, bằng cách lấy các tế bào sụn của bản thân cấy ghép lại, BS Soon chia sẻ. 

Trong kỹ thuật này, cuộc phẫu thuật đầu tiên là lấy những mảnh sụn nhỏ của bạn. Sau đó gửi đến phòng thí nghiệm đặc biệt để nhân bản tế bào thành hàng triệu tế bào. Trong cuộc phẫu thuật tiếp theo, các tế bào này được cấy ghép trở lại vùng chấn thương sụn. 

Ưu điểm của kỹ thuật này là rất bền, sản sinh ra sụn bình thường và có thể được sử dụng cho các tổn thương ở mọi kích cỡ. Nhược điểm là sẽ cần tới hai ca phẫu thuật. Ngoài việc điều trị cho phần sụn, phẫu thuật đồng thời cũng có thể được yêu cầu đối với các bệnh lý khớp gối khác như đứt ACL, rách sụn chêm hoặc lệch khớp.

Thay thế

Nếu tất cả những điều này không thành công hoặc nếu các vết thương quá nghiêm trọng để sửa chữa hoặc khôi phục, thì lựa chọn duy nhất còn lại sẽ là thay thế. Với viêm xương khớp nặng hoặc dị tật ở bệnh nhân lớn tuổi, đây là lựa chọn lý tưởng. 

Khớp bị hư hại là nguồn gốc của đau đớn và biến dạng, được loại bỏ và thay thế bằng khớp kim loại và nhựa. Đây còn được gọi là thay thế toàn bộ khớp. 

Nhận thức về chấn thương sụn rất quan trọng, vì phòng ngừa có lẽ là lựa chọn tốt nhất để tránh những chấn thương như vậy.

Trong trường hợp chấn thương, kỹ thuật được chọn sẽ phụ thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân, mức độ hoạt động và mối quan tâm về kỹ thuật (kích thước của chấn thương, vị trí chấn thương, độ sâu của chấn thương…). Bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ thảo luận với bạn về các lựa chọn trước khi tiến hành điều trị.
 

Thông báo tư vấn online miễn phí “Chẳng cần đi xa - vẫn gặp chuyên gia” với các bác sĩ Singapore cho bệnh nhân Việt Nam: 

Nhằm kiểm soát các bệnh lý trong giai đoạn dịch Covid-19, Văn phòng Parkway Hà Nội tổ chức các chương trình tư vấn online miễn phí với các bác sĩ Singapore “Chẳng cần đi xa - vẫn gặp chuyên gia” trong 10 tuần từ ngày 11/5 - 18/7. 

Với các ưu điểm nhanh chóng, thuận tiện và vô cùng phong phú với số lượng buổi tư vấn lên tới 5 buổi/5 chuyên ngành/tuần liên tục trong 10 tuần, hy vọng chương trình tư vấn sẽ nhận được sự ủng hộ của các bệnh nhân có nhu cầu. 

Trong khuôn khổ chương trình tư vấn, các chuyên gia tiêu hóa, chấn thương thể thao, chấn thương cột sống, tai mũi họng và phụ khoa sẽ trực tiếp online để giải đáp các thắc mắc của bệnh nhân Việt Nam. 
Thứ 2: TIÊU HÓA
Thứ 3: CƠ XƯƠNG KHỚP
Thứ 4: CỘT SỐNG
Thứ 5: TUYẾN GIÁP & TAI MŨI HỌNG
Thứ 6: PHỤ KHOA

Để biết thêm thông tin chi tiết và đăng ký, xin liên hệ:
Văn phòng đại diện Các bệnh viện Parkway Singapore: 
tầng 5 số 110 Bà Triệu, Hà Nội. 
Hotline: 0988 155 855 hoặc 084 308 3637. 
Email: info@parkway.com.vn
Fb: https://www.facebook.com/parkwayhanoi

Chí Khanh (Theo Parkway)