Y học và đời sống

Căn bệnh khiến cụ bà 100 tuổi chảy máu trực tràng ồ ạt​

  • Tác giả : Thúy Nga
Bệnh viện An Bình (TP HCM) vừa cứu sống cụ bà 100 tuổi đừng trước bờ vực sinh tử vì bị viêm loét đại tràng xuất huyết nặng, gây ra các vết loét và chảy máu. Đây là bệnh dễ bị ung thư hóa cao cần biết để phòng tránh.

Ổ loét gây xuất huyết ồ ạt, sốc mất máu

Bác sĩ Nguyễn Hữu Tiếng, Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện An Bình cho biết, Bệnh viện mới đây đã cấp cứu thành công một ca bệnh nặng, cứu sống cụ bà L.T.T. 100 tuổi, người đang đứng trước bờ vực sinh tử vì căn bệnh viêm loét đại tràng xuất huyết.

Khi nhập viện, cụ bà T. (ngụ quận 3) trong tình trạng nặng với các triệu chứng bụng mềm, không điểm đau khu trú, gan lách không sờ chạm, lòng trực tràng có vài khối mềm bề mặt trơn láng thăm hậu môn, máu đỏ tươi dính găng, có 2 ổ loét trực tràng đang xuất huyết ồ ạt.

Ngay lập tức, các bác sĩ đã tiến hành nội soi đại tràng để cấp cứu. Sau 1 giờ tiến hành kẹp 4 clips cầm máu, can thiệp vết loét ngưng xuất huyết, bệnh nhân T. đã tỉnh táo, sinh hiệu ổn.

Viêm loét đại tràng xuất huyết nặng là một tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng ở đại tràng, gây ra các vết loét và chảy máu. Bệnh không chỉ gây đau đớn, mệt mỏi mà còn đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Theo bác sĩ Tiếng, người mắc bệnh viêm loét đại tràng xuất huyết này thường có nguy cơ tử vong cao, đặc biệt là các bệnh nhân lớn tuổi, những người có các biến chứng như nhiễm trùng, sốc, thiếu máu, can thiệp phẫu thuật nhiều lần.

Viêm loét đại tràng xuất huyết là một biến chứng nguy hiểm của viêm loét đại tràng. Khi bệnh tiến triển nặng, các vết loét trở nên sâu hơn, rộng hơn và dễ vỡ, gây chảy máu nhiều. Máu có thể lẫn trong phân hoặc chảy ra ngoài trực tiếp. Đặc biệt, viêm loét đại tràng xuất huyết là một bệnh mãn tính, đòi hỏi sự kiên trì điều trị và theo dõi của bệnh nhân.

Bác sĩ Tiếng cho hay loét đại trực tràng xuất huyết là bệnh cần được điều trị kéo dài, xen lẫn các đợt ổn định là các đợt tái phát của bệnh.

“Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của rối loạn đại tiện như tiêu phân máu, tiêu phân đen hoặc đau bụng nghiêm trọng, người bệnh nên ngay lập tức đến các cơ sở y tế để kiểm tra và điều trị kịp thời. Tránh dẫn đến những tình trạng muộn như mất máu kéo dài, khi đó việc điều trị sẽ khó khăn và tốn kém hơn", bác sĩ Tiếng cảnh báo.

Bác sĩ thăm khám cho bà cụ bị chảy máu trực tràng ồ ạt - Ảnh BVCC

Bác sĩ thăm khám cho bà cụ bị chảy máu trực tràng ồ ạt - Ảnh BVCC

Bệnh gia tăng ở người trưởng thành với nhiều biến chứng

Thạc sĩ Trần Anh Tuấn, Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt cho biết, viêm đại tràng xuất huyết là triệu chứng nghiêm trọng của bệnh lý đường tiêu hóa đang có xu hướng gia tăng ở các nước phát triển. Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ ràng nhưng thường xảy ra ở người trưởng thành trong độ tuổi từ 15-40 tuổi. Bệnh gây viêm, loét đại tràng, chảy máu và làm rối loạn các chức năng của đại tràng.

Những biểu hiện chủ yếu của bệnh là đau bụng, tiêu chảy phân máu kèm theo hiện tượng sốt, sụt cân, mất máu…. Do các triệu chứng không đặc hiệu nên bệnh thường không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Vì vậy, việc phát hiện bệnh sớm và điều trị bệnh kịp thời là điều cần thiết để tránh phát sinh các biến chứng nguy hiểm.

Tùy theo mức độ tổn thương mà bệnh sẽ có dấu hiệu và triệu chứng khác nhau. Cụ thể:

Giai đoạn nhẹ: Người bệnh không có sự thay đổi nào về thể trạng, không bị thiếu máu hoặc giảm protein máu; Người bệnh đại tiện dưới 4 lần/ngày, có thể có lẫn máu nhầy hoặc không; Người bệnh thường bị đau bụng nhẹ hoặc chuột rút, mót rặn khi đại tiện.

Bệnh thường khu trú ở trực tràng hoặc đại tràng sigma, ít khi có tổn thương ở vị trí cao hơn, các biểu hiện ngoài ruột cũng rất hiếm gặp. Theo thời gian, bệnh tiến triển trầm trọng hơn, các biểu hiện của bệnh ngày càng tăng và rõ nét.

Giai đoạn nặng: Người bệnh đi đại tiện dưới 6 lần/ngày, phân lẫn máu nhầy; Người bệnh thường xuyên xuất hiện các cơn đau quặn bụng; Sốt nhẹ từ 38-39°C, có biểu hiện thiếu máu nhẹ, nồng độ protein máu giảm khiến người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi; Đau rát và buốt ở hậu môn, mót rặn khi đại tiện.

Giai đoạn nghiêm trọng: Người bệnh đi đại tiện ra máu hơn 6 lần/ngày và thường xảy ra vào ban đêm; Người bệnh bị đau bụng, đau rát và buốt hậu môn, mót rặn; Cơ thể suy kiệt, sốt cao, thiếu máu nghiêm trọng, tim đập nhanh, huyết áp hạ, bụng trướng, giãn đại tràng; Nguy cơ viêm loét lan rộng ra ngoài lớp niêm mạc gây suy giảm nhu động đại tràng, xuất huyết ồ ạt, phình giãn hoặc thủng đại tràng, nhiễm độc dẫn đến tử vong.

Viêm đại tràng - Ảnh minh họa

Viêm đại tràng - Ảnh minh họa

Viêm loét đại tràng chảy máu nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe:

Suy nhược cơ thể: Viêm loét đại tràng xuất huyết kéo dài làm rối loạn chức năng đường ruột. Từ đó làm suy giảm quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng cho cơ thể. Hơn nữa, bệnh viêm đại tràng buộc người bệnh phải ăn uống kiêng khem, không đủ chất nên cơ thể dễ bị suy nhược, gầy yếu.

Tình trạng suy nhược cơ thể kéo dài khiến người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi, ăn không ngon miệng, mất ngủ, suy giảm sức đề kháng… Từ đó có nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.

Phình giãn đại tràng nhiễm độc:Khi viêm loét đại tràng nặng, hệ tiêu hóa sản sinh quá nhiều oxit nitric gây độc cấp tính gây phình giãn đại tràng. Đại tràng giãn to chủ yếu phình giãn tại đại tràng ngang, đường kính trên 6cm. Phình giãn đại tràng là một cấp cứu nội khoa vì có nguy cơ gây thủng đại tràng. Do đó, nếu người bệnh xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, nhịp tim nhanh, huyết áp hạ, mất nước, rối loạn tâm thần… thì cần phải cấp cứu ngay lập tức.

Chảy máu ồ ạt: Viêm đại trực tràng xuất huyết chuyển sang giai đoạn nghiêm trọng làm tăng nguy cơ chảy máu ồ ạt. Khi này, người bệnh có cảm giác đau quặn bụng, người toát mồ hôi, huyết áp tụt, tim đập nhanh, rối loạn tâm thần.

Nguy cơ chảy nhiều máu khiến người bệnh không đáp ứng với điều trị nội khoa mà cần chỉ định phẫu thuật ngoại khoa cắt toàn bộ đại tràng. Người bệnh cần phải được điều trị càng sớm càng tốt để không gây nguy hại đến tính mạng.

Ung thư hóa: Người bệnh viêm loét đại tràng chảy máu có tỷ lệ ung thư hóa cao. Theo kết quả nghiên cứu, tỷ lệ mắc ung thư đại tràng trong 10 năm đầu của bệnh là 2%, 8% sau 20 năm và 18% sau 30 năm. Do đó, nếu người bệnh bị viêm đại tràng mãn tính, cần được kiểm tra sức khỏe định kỳ để sàng lọc ung thư và điều trị từ sớm (nếu có nguy cơ).

Viêm đại tràng chảy máu cần được điều trị sớm để tránh phát sinh các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Việc điều trị bệnh cần căn cứ vào sức khỏe người bệnh và mức độ tiến triển của bệnh.

Những lưu ý cho người bệnh viêm loét đại tràng

– Kiểm tra sức khỏe định kỳ, theo dõi thường xuyên 6 tháng/lần bằng nội soi đại tràng, sinh thiết đại tràng để phát hiện dấu hiệu tiền ung thư.

– Đến ngay các cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời trong trường hợp phát hiện có những rối loạn đại tiện, thay đổi tính chất phân (không khuôn, phân lẫn máu), đau bụng,..

– Điều chỉnh chế độ ăn uống: người bệnh nên ăn những thức ăn mềm, ít chất xơ như cháo, cơm nhão, thịt nạc, cá,…; tránh ăn các loại thịt đỏ, đồ cay nóng, đồ chiên rán, rau sống, thức uống có cồn, chất kích thích….

– Giữ tinh thần luôn lạc quan, thoải mái; căng thẳng quá mức hay stress kéo dài có thể khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn.

Viêm đại tràng xuất huyết hiện chưa có điều trị khỏi bệnh hoàn toàn. Do đó, bên cạnh việc tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh cần xây dựng chế độ ăn uống và lối sống tốt cho hệ tiêu hóa. Ngay khi phát hiện có các dấu hiệu và triệu chứng nghi ngờ, người bệnh cần đi thăm khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời khi tổn thương chưa lan rộng.

Để phòng ngừa, người dân cần phát hiện và điều trị sớm các bệnh viêm ruột như viêm loét đại tràng để ngăn ngừa biến chứng; Ăn uống lành mạnh, tránh các thực phẩm cay nóng, chất kích thích; Giảm stress. Đồng thời, theo dõi bệnh thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.​​

Thúy Nga