Đó là báo cáo chuyên đề của Kiểm toán Nhà nước về huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ phòng chống dịch COVID-19 và các chính sách hỗ trợ tại 9 bộ, cơ quan trung ương và 32 tỉnh, thành.
Theo kết quả kiểm toán, các bộ, ngành, địa phương đã mua sắm sinh phẩm, hóa chất, kit xét nghiệm, sinh phẩm xét nghiệm PCR... tổng giá trị hơn 7.970 tỉ đồng. Tuy nhiên, giá các loại kit xét nghiệm, sinh phẩm này có nhiều mức khác nhau tùy thuộc chủng loại, xuất xứ, hãng sản xuất.
Trong số này, có 30 địa phương, bộ ngành được kiểm toán đã mua gần 2.162 tỉ đồng kit xét nghiệm từ Công ty cổ phần công nghệ Việt Á, trực tiếp với công ty này hoặc qua đơn vị trung gian phân phối.
Các nơi đã mua kit xét nghiệm từ Việt Á, như một số đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng; Bộ Công an; Bộ Y tế, Hà Nội, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc; Hà Tĩnh, Đà Nẵng; Quảng Nam, TP.HCM, Hải Dương, Đồng Tháp, Tiền Giang... Có hai địa phương trong diện kiểm toán không mua kit xét nghiệm từ doanh nghiệp này là Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận.
Theo báo cáo, Bộ Y tế và các đơn vị trực thuộc mua sắm sinh phẩm, kit xét nghiệm nhanh, PCR trị giá hơn 617 tỉ đồng, gồm khoảng 1,27 triệu kit xét nghiệm nhanh, 237.452 bộ kit xét nghiệm PCR với nhiều mức giá khác nhau.
Cụ thể, giá mua kit xét nghiệm nhanh dao động 47.000 - 220.500 đồng/sản phẩm. Giá bộ kit xét nghiệm PCR 126.042 - 653.571 đồng. Còn tại các địa phương, giá mua kit xét nghiệm nhanh dao động 48.000 - 200.000 đồng; PCR bình quân 200.000 - 300.000 đồng/bộ.
Với số lượng test COVID-19 đã mua, các đơn vị xây dựng, thực hiện kế hoạch xét nghiệm đột xuất, định kỳ, xét nghiệm cộng đồng, xét nghiệm tại khu cách ly, phong tỏa... và tổ chức dịch vụ xét nghiệm theo nhu cầu của người dân.
Kiểm toán cũng chỉ ra việc phân bổ, sử dụng kít xét nghiệm không phù hợp tại nhiều địa phương, bệnh viện...
Để chấn chỉnh công tác quản lý, sử dụng kit xét nghiệm, trang thiết bị, vật tư, thuốc, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và 32 tỉnh, thành được kiểm toán chỉ đạo thanh tra rà soát và kiểm tra việc mua sắm kit xét nghiệm của Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á tại các đơn vị trực thuộc.
Đề nghị UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, UBND các quận, huyện và các cơ sở y tế thực hiện kiểm tra, rà soát, làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật (nếu có sai phạm) đối với các trường hợp vay mượn sinh phẩm, kit xét nghiệm; thực hiện xét nghiệm cộng đồng bằng kit xét nghiệm nhanh kháng nguyên, RT-PCR không tuân thủ hướng dẫn của Bộ Y tế, kế hoạch của UBND tỉnh.