Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, những ngày vừa qua, nước ta ghi nhận trung bình khoảng 900 ca mắc COVID-19 mới mỗi ngày, riêng ngày 20/7 ghi nhận trên 1.000 (1.185 ca). Do đó, hệ thống y tế cần cảnh giác, không được chủ quan. Ngoài ra, nhiều người dân sau khi đã tiêm mũi cơ bản hoặc đã mắc COVID-19 có tâm lý chủ quan.
6 tháng đầu năm các tỉnh miền Bắc ghi nhận gần 7 triệu ca COVID-19, chiếm 95% tổng số ca mắc của cả toàn bộ đợt dịch từ đầu năm đến giờ, chủ yếu cộng đồng, số nhỏ ca xâm nhập. Đỉnh dịch rơi vào tháng 3 với 5 triệu ca mắc, sau đó giảm dần, đến nay mỗi tháng ghi nhận khoảng gần 20.000 ca. 2-3 tuần gần đây có tăng nhẹ.
Về kết quả giải trình tự gene, trong số hơn 360 mẫu được giám sát từ đầu năm thì phát hiện chủ yếu là chủng Omicron. Từ tháng 6, phát hiện thêm biến thể phụ của Omicron là BA.5 tại Hà Nội, và sau đó là tại Cao Bằng, Thái Bình, Nghệ An và Hải Dương.
Tại phía Nam, TS Nguyễn Vũ Thượng, Phó Viện trưởng Viện Pasteur TP HCM cho biết, số ca mắc COVID-19 tại các tỉnh khu vực phía Nam giảm dần trong thời gian vừa qua và thấp nhất vào tuần 24-26 sau đó có sự gia tăng nhẹ từ tuần 27 đến nay.
Về kết quả giải trình tự gen, Phó Viện trưởng Nguyễn Vũ Thượng cho biết những tuần trước biến thể phụ BA.2 chiếm chủ yếu tại khu vực phía Nam. Tuy nhiên, 3-4 tuần gần đây lại xuất hiện ổ dịch của chủng Delta làm tăng số ca mắc.
"Trong tuần vừa rồi, trong số hơn 30 mẫu được làm giải trình tự gene, biến thể phụ BA.2 chiếm khoảng 30%, còn lại là BA.4, BA.5, đồng thời phát hiện thêm cả biến thể phụ BA.2.12.1. Biến thể BA.2.12.1 cũng có khả năng lẩn tránh miễn dịch nhưng ít hơn BA.4, BA.5"- PGS.TS Nguyễn Vũ Thượng cho biết.
Theo chuyên gia, hiện nay biến thể phụ BA.4, BA.5 đang dần chiếm tỷ trọng cao cùng với biến thể phụ BA.2. Theo y văn thế giới, biến thể phụ BA.4, BA.5 đều có khả năng lẩn tránh miễn dịch.
Việc tăng tỷ lệ nhiễm BA.2.12.1, BA.4 và BA.5 đi kèm với tăng mắc mới. Ở một số quốc gia, sự gia tăng ca bệnh cũng dẫn đến sự gia tăng số ca nhập viện, nhập ICU và tử vong. BA.4 và BA.5 có khả năng lẩn tránh miễn dịch tốt hơn so với biến thể gốc của Omicron.
BA.4/BA.5 có hiệu giá kháng thể trung hòa thấp hơn khoảng 7,5 lần so với BA.1. BA.4/BA.5 có khả năng kháng với kháng thể vaccine cao gấp 3-4 lần so với các biến thể cũ của Omicron. BA.2.12.1 tăng 1.8 lần khả năng kháng với kháng thể tạo ra từ vaccine so với BA.2.
Vì thế, nếu chúng ta không làm tốt các biện pháp phòng chống dịch (đẩy nhanh tiêm vaccine COVID-19 mũi bổ sung, tăng cường theo hướng dẫn cho một số đối tượng theo hướng dẫn, đeo khẩu trang…), dự báo ca mắc sẽ gia tăng, cùng với dịch sốt xuất huyết thì có nguy cơ dịch chồng dịch. Do đó các địa phương cũng cần thận trọng khi thấy dịch giảm, có thể do chưa nhập liệu đầy đủ nên chưa cập nhật được đầy đủ số liệu"- Chuyên gia Viện Pasteur TP HCM cảnh báo.