Mỗi loài động vật lại có một mức tuổi thọ khác nhau, đây là bí ẩn khiến các nhà khoa học bối rối trong nhiều năm qua.
Nhiều công trình nghiên cứu trước đây đã chứng minh rằng kích thước và chế độ dinh dưỡng không quyết định tuổi thọ loài. Chẳng hạn như tuổi thọ trung bình của con người khoảng 70 - 80 tuổi, hươu cao cổ (rất cao lớn) chỉ có thể sống 24 năm, còn chuột chũi (nhỏ bé) cũng sống tới 25 năm, thậm chí loài rùa có thể hơn 100 năm.
Để giúp làm sáng tỏ bí ẩn này, các nhà nghiên cứu từ Viện nghiên cứu gene và di truyền Wellcome Sanger (Anh) đã so sánh bộ gene của 16 loài có vú kích thước khác nhau, bao gồm con người, chuột, sư tử, hươu cao cổ, hổ.
Họ phát hiện ra rằng những loài có tốc độ thay đổi gene chậm hơn - được gọi là đột biến xôma - sẽ có tuổi thọ dài hơn.
Đột biến xôma xảy ra một cách tự nhiên trong tất cả các tế bào trong suốt cuộc đời của động vật. Hầu hết các đột biến xôma là vô hại, nhưng một số đột biến có thể làm suy giảm chức năng của tế bào hoặc sản sinh ra một tế bào gây ung thư.
Trong nghiên cứu này, nhóm chuyên gia nhận thấy các đột biến xôma được gây ra bởi cơ chế tương tự ở tất cả các loài, bao gồm cả con người. Chúng cũng tích lũy tuyến tính theo thời gian, những loài có tỉ lệ đột biến cao hơn có tuổi thọ ngắn hơn.
Ví dụ, hươu cao cổ có thể cao tới hơn 3m, được phát hiện có tỉ lệ khoảng 99 đột biến/năm và tuổi thọ khoảng 24 năm. Trong khi đó chuột chũi có kích thước rất nhỏ, được phát hiện có tỉ lệ đột biến rất giống hươu cao cổ là 93 đột biến/năm và tuổi thọ tương tự là khoảng 25 năm. Riêng con người trung bình có khoảng 20-50 đột biến mỗi năm, có tuổi thọ khoảng 70-80 năm.
Tiến sĩ Alex Cagan, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết việc tìm thấy một mô hình thay đổi gene tương tự ở các loài động vật kích thước khác nhau là một điều đáng ngạc nhiên. Khía cạnh thú vị nhất của nghiên cứu này là phát hiện ra rằng tuổi thọ loài tỉ lệ nghịch với tỉ lệ đột biến xôma.
Hiểu một cách đơn giản, loài nào càng ít xảy ra đột biến xôma thì tuổi thọ càng cao. Điều này cho thấy rằng các đột biến xôma có thể đóng một vai trò nào đó trong quá trình lão hóa.
PV