Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản trả lời Công văn số 1585/2023 của Bộ Tài chính về đề nghị góp ý xây dựng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).
Đối với mặt hàng xăng
VCCI cho rằng, mặt hàng xăng hiện nay đang phải chịu cùng lúc hai loại thuế có cùng tính chất hạn chế tiêu dùng là thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường.
 |
Theo VCCI, xăng không phải mặt hàng xa xỉ, đồng thời đây là mặt hàng trong nước sản xuất được nên việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng cũng là nhằm bảo vệ môi trường.
Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng. Trong trường hợp cần thiết thì điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường cho phù hợp với mục tiêu của loại thuế này.
Đối với đồ uống có đường
Ngoài ra, VCCI cũng kiến nghị Bộ Tài chính đánh giá tác động kỹ hơn đối với việc bổ sung đồ uống có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo đó, đề xuất này cần được thuyết minh kỹ hơn bằng các số liệu cụ thể về dự kiến mục tiêu giảm thừa cân béo phì tương ứng với mỗi mức thuế suất.
Bộ Tài chính cho biết, việc bổ sung đồ uống có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt với lý do để bảo vệ sức khỏe người dân chống lại tình trạng thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đái tháo đường. Đề xuất này dựa trên nhiều nghiên cứu trên thế giới về mối liên hệ giữa đồ uống bổ sung đường và tình trạng thừa cân béo phì.
 |
Bộ Tài chính cho biết, việc bổ sung đồ uống có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt với lý do để bảo vệ sức khỏe người dân. |
“Tuy nhiên, các doanh nghiệp cho rằng đề xuất này chưa cân nhắc đến một số đặc thù riêng của Việt Nam. Thứ nhất, theo thống kê của WHO, tỉ lệ thừa cân béo phì của Việt Nam thuộc nhóm thấp nhất thế giới. Thứ hai, đồ uống có đường chỉ đóng góp một phần rất nhỏ về lượng calo trong khẩu phần ăn của người dân Việt Nam so với các nước khác”, văn bản của VCCI nêu.
Cũng theo VCCI, phản ánh của các doanh nghiệp, trên thế giới, số lượng quốc gia áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống bổ sung đường là 54/193 quốc gia. Hiện nay, chưa có bằng chứng tại các nước trên cho thấy thuế này có tác dụng giảm béo phì. Đan Mạch đã bãi bỏ chính sách này vì không có tác động đáng kể đến sức khỏe người tiêu dùng.
Đánh thuế tiêu thụ đối với đồ uống có đường (đồ uống đóng chai công nghiệp) có thể sẽ khiến người tiêu dùng dịch chuyển sang sử dụng các loại đồ uống có đường khác được sản xuất thủ công như nước giải khát tự pha đóng chai, đóng vào cốc mang về (như trà sữa, cà phê mang đi…). Điều này có thể khiến mục tiêu chính sách không đạt được.
Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online
Liên quan đến trò chơi điện tử trực tuyến, Dự thảo đề nghị bổ sung dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến (game online) vào diện đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
VCCI cho rằng, hồ sơ không nêu tác động tiêu cực của việc chơi game mà đưa ra lý do đánh thuế là vì loại hình kinh doanh game hiện nay là mặt hàng có doanh thu lớn, mức lợi nhuận cao so với các loại hình kinh doanh khác, thu hút mọi độ tuổi tầng lớp dân cư, đặc biệt là giới trẻ tham gia.
 |
Theo VCCI, trò chơi điện tử trực tuyến có cả tác động tích cực lẫn tiêu cực đến sức khoẻ con người và xã hội. |
"Việc sử dụng căn cứ là doanh thu, lợi nhuận, nhóm khách hàng để đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với một loại hàng hoá, dịch vụ là không thoả đáng", văn bản của VCCI nêu.
Theo VCCI, trò chơi điện tử trực tuyến có cả tác động tích cực lẫn tiêu cực đến sức khoẻ con người và xã hội. Có nhiều nghi ngại về tác động tiêu cực của trò chơi điện tử, đặc biệt là đối với trẻ em như mất thời gian, sao nhãng học hành, hại mắt, ít vận động.
Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến cho rằng chơi game giúp trẻ em phát triển trí tưởng tượng, tư duy logic và kỹ năng sử dụng thiết bị điện tử, tạo các nhóm sở thích giao tiếp xã hội. Game cũng giống như các hình thức giải trí khác, tác động tích cực hay tiêu cực phụ thuộc rất nhiều vào nội dung của từng game cụ thể.
Trong khi đó, chính sách thuế rất khó có thể phân loại được nội dung game. Điều này dễ dẫn đến việc đánh thuế cả vào những game có nội dung giáo dục, thể thao, nghệ thuật.
Từ đó, VCCI cho rằng, việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với online game không thực sự khả thi do sẽ gặp khó khăn khi xác định: Đối tượng chịu thuế; người nộp thuế và doanh thu chịu thuế.
Ngoài ra, VCCI cho biết, theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, hiện nay 50% các game phổ biến nhất trên các kho ứng dụng Google Play, Appstore đến từ các nhà cung cấp của Việt Nam. Đây là cơ hội rất tốt để Việt Nam có thể phát triển nội dung số và xuất khẩu ra toàn cầu.
Hiện nay, Bộ Thông tin và Truyền thông đang có kế hoạch xây dựng Chiến lược phát triển lĩnh vực trò chơi điện tử trên mạng của Việt Nam, với tầm nhìn trở thành công nghiệp nội dung số mũi nhọn và quảng bá văn hoá Việt Nam ra thế giới. Sẽ rất khó để đạt được tầm nhìn đó, nếu chúng ta đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với online game.
Với các lý do trên, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo chưa bổ sung trò chơi điện tử trực tuyến vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và tiếp tục trao đổi với Bộ Thông tin và Truyền thông để có chính sách thống nhất đối với lĩnh vực này.