Bản đồ về tần suất mắc ung thư của các nước và khu vực trên thế giới (WHO, 2020) - Ảnh: Cổng thông tin điện tử ngành Y tế TP. HCM |
Cụ thể, TP Hồ Chí Minh đã dự thảo chiến lược phòng, chống ung thư được các chuyên gia về ung thư của Thành phố biên soạn với 6 giải pháp, gồm:
Thứ nhất: Triển khai hiệu quả các giải pháp truyền thông, giáo dục sức khỏe, tiêm ngừa vaccine trong phòng ngừa ung thư.
Thứ hai: Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tăng tỷ lệ tầm soát phát hiện sớm bệnh lý ung thư trong cộng đồng, bao gồm cả chương trình quản lý bệnh không lây nhiễm của WHO tại tuyến y tế cơ sở (Chương trình WHO PEN) và nghiên cứu triển khai trung tâm tầm soát và phát hiện sớm ung thư bằng công nghệ cao (mô hình Ningen dock của Nhật Bản).
Thứ ba: Xây dựng và củng cố mạng lưới y tế về chẩn đoán, điều trị ung thư rộng khắp từ tuyến y tế cơ sở đến các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa trên địa bàn thành phố; xây dựng, hoàn thiện đồng bộ cơ sở vật chất, trang thiết bị nhằm phát triển kỹ thuật chuyên sâu trong điều trị ung thư tại các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa tuyến cuối.
Thứ tư: Xây dựng, hoàn thiện mạng lưới chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư trong cộng đồng
Thứ năm: Chuyển đổi số trong công tác báo cáo, giám sát các trường hợp bệnh nhằm quản lý dữ liệu bệnh nhân ung thư, từng bước hình thành bản đồ điều trị ung thư tại thành phố.
Thứ sáu: Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phòng, chống ung thư.
Theo Sở Y tế TP. HCM, ung thư vẫn luôn là vấn đề sức khoẻ được quan tâm hàng đầu trên toàn cầu. Việt Nam là một trong những nước thuộc nhóm có tỷ lệ mắc cao (97,3 – 111,9/100.000 dân). Năm 2020, ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca tử vong do ung thư.
Theo thống kê tại Việt Nam, cứ 100.000 người thì có 159 người được chẩn đoán mắc ung thư và 106 người tử vong do ung thư. Tỷ lệ mắc ung thư mới tại Việt Nam đã tăng lên 9 bậc, xếp thứ 90/185 quốc gia, trong đó tỷ lệ tử vong do ung thư tăng 6 bậc, xếp thứ 50/185 quốc gia so với ghi nhận của năm 2018.
Riêng tại TP. HCM, theo số liệu ghi nhận ung thư quần thể (do Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM làm đầu mối) cho thấy số trường hợp ung thư trong năm 2017 đã lên đến con số trên 11.000 người (11.292 người), trong đó nam giới là 5.014 và nữ giới là 6.278.
Bệnh viện Ung bướu TP.HCM luôn xảy ra tình trạng quá tải bệnh nhân do cơ sở hạ tầng xuống cấp. Các chuyên gia cho rằng, việc quá tải bệnh nhân tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM là do công tác phòng chống ung thư trên địa bàn thành phố còn gặp khó khăn.
Cụ thể như, thành phố chưa tập trung nguồn lực đầu tư, các hoạt động tầm soát phát hiện sớm ung thư còn dàn trải khiến người bệnh phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn;
Các chương trình tầm soát phát hiện sớm chủ yếu được thực hiện ở các bệnh viện trên địa bàn TP.HCM cho người dân có nhu cầu, tuy nhiên rất ít chương trình tầm soát, phát hiện sớm ung thư được thực hiện trong cộng đồng;
Năng lực chẩn đoán và điều trị ung thư hiện nay không đồng đều giữa các tuyến chuyên môn dẫn đến bệnh nhân có xu hướng tập trung về các bệnh viện tuyến cuối gây quá tải bệnh viện và kéo dài thời gian chờ điều trị. Nguồn lực chưa được đầu tư đúng mức để có thể áp dụng các công nghệ và phương pháp chẩn đoán, điều trị mới nhất vào thực tiễn,…
Bên cạnh đó, việc cung ứng thuốc, vật tư y tế cho chăm sóc giảm nhẹ tại tuyến y tế cơ sở, nhất là thuốc giảm đau morphin dùng trong ung thư, còn gặp nhiều khó khăn.
Để đẩy lùi bệnh ung thư, việc đầu tư xây dựng mới Bệnh viện ung bướu hiện đại là rất cần thiết nhưng chưa đủ, cần tiếp tục huy động nguồn lực xã hội để triển khai hiệu quả chiến lược phòng chống ung thư mới thật sự là giải pháp vừa mang tính toàn diện, vừa mang tính khoa học và thực tiễn.