Ủỷ ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu Chính phủ rà soát, điều chỉnh các loại thuế, phí và các yếu tố cấu thành giá cơ sở, định mức hao hụt, chi phí, lợi nhuận định mức... phù hợp thực tế, công khai và minh bạch.
Trong khi ngày hôm qua 23/3, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đồng ý giảm 2.000 đồng thuế môi trường trên mỗi lít xăng, 1.000 đồng mỗi lít dầu, từ đầu tháng 4 đến hết năm nay.
Tuy nhiên, theo Uỷ ban Tài chính ngân sách mặc dù giảm thuế môi trường nhưng nên cân nhắc giảm thuế nhập khẩu với xăng. Vì đây được coi là một biện pháp bổ sung để can thiệp trong trường hợp giá dầu thô thế giới biến động.
Nguyên nhân là do, hiện tại ở Việt Nam, mỗi lít xăng đến tay người tiêu dùng phải cõng 38-40% là thuế, phí. Cụ thể gồm có thuế tiêu thụ đặc biệt (10% với xăng RON95, xăng sinh học E5 RON92 l là 8%), thuế nhập khẩu 10%, thuế giá trị gia tăng 10%, thuế bảo vệ môi trường 4.000 đồng.
Ngoài ra còn các khoản lợi nhuận định mức, chi phí định mức, chi phí vận chuyển... chiếm 5-8%.
Như vậy, để nhìn rõ hơn, chúng ta có bài toán như sau: Nếu giá bán lẻ xăng là 30.800 đồng, trong đó giá CIF là 18.855 đồng, gần 12.000 đồng tiền thuế và các chi phí định mức, lợi nhuận định mức... Tức là, tỷ trọng thuế, các chi phí trong mỗi lít xăng dầu gần 39%, riêng thuế gần 34%.
Thường vụ Quốc hội cũng yêu cầu Chính phủ cần có giải pháp tách bạch giữa dự trữ quốc gia và dự trữ lưu thông của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu. Để tránh các hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý... cần được kiểm tra, xử lý nghiêm.
Riêng đối với Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ có giải pháp tổng thể, căn cơ. Đồng thời làm rõ trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các cam kết tại hợp đồng đầu tư, kinh doanh.
Cũng theo nghị quyết, cơ quan của Quốc hội đề nghị Chính phủ rà soát, hoàn thiện các quy định về kinh doanh xăng dầu. Cụ thể là Nghị định 95/2021 sửa đổi, bổ sung Nghị định 84/2014 về kinh doanh xăng dầu.
Ngoài ra, Chính phủ cần bám sát diễn biến giá thế giới; sử dụng Quỹ bình ổn xăng dầu hợp lý và kết hơp với thuế, các công cụ khác để bình ổn thị trường. Trường hợp giá xăng, dầu tăng cao thì hỗ trợ trực tiếp người dân gặp khó khăn, như ngư dân, người nghèo, người có thu nhập thấp...