Thuốc lá là một sản phẩm được làm chủ yếu từ nguyên liệu lá cây thuốc lá đã thái sợi, được cuốn hay nhồi định hình bằng giấy, có dạng hình trụ (thường có độ dài dưới 120 mm, đường kính khoảng 10 mm). Thuốc lá điếu thường được đốt cháy ở một đầu, để cháy âm ỉ nhằm mục đích tạo khói và khói này theo dòng khí vào miệng người hút từ đầu đối diện (thường có gắn đầu lọc).
Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam đang nằm trong số 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới với khoảng 15 triệu người hút và 33 triệu người hít phải khói thuốc thụ động. Trong khói thuốc lá có đến hơn 4000 loại hóa chất khác nhau, trong đó có hơn 200 loại gây nguy hiểm cho sức khỏe. Thực tế có rất nhiều người có thói quen hút thuốc lá nhưng chưa lường hết những tác hại đối với chính mình và những người xung quanh.
Các bác sĩ bệnh viện sản Nhi Phú Thọ cho biết, khói thuốc là nguyên nhân dẫn gây nên nhiều loại bệnh tật nguy hiểm ở trẻ em như:
Tăng nguy cơ các bệnh về đường hô hấp, hen suyễn
Mỗi năm có 165.000 trẻ em tử vong trước 5 tuổi do nhiễm hô hấp vì thuốc lá thụ động. Trẻ em sống trong môi trường thường xuyên có khói thuốc lá dẫn đến nguy cơ cao bị viêm tiểu phế quản, viêm phổi và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác. Trẻ cũng có nhiều khả năng mắc phải và phải nhập viện vì bệnh hen suyễn và một số bệnh hô hấp mãn tính.
Khói thuốc cũng có thể gây ra cơn hen suyễn ở trẻ em. Trẻ em bị hen suyễn khi tiếp xúc với khói thuốc sẽ lên cơn hen suyễn nặng hơn và thường xuyên hơn. Một cơn hen suyễn nặng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Số lần phải nhập viện để điều trị cơn hen cũng nhiều hơn so với những đứa trẻ là thành viên trong gia đình cha mẹ không hút thuốc.
Khói thuốc lá làm tăng nguy cơ đột tử ở trẻ em
Thường trẻ bị đột tử không có triệu chứng kèm theo hoặc dấu hiệu cảnh báo nào. Trẻ không bị đau, không khóc hoặc có bất kỳ khó chịu gì trước đột tử. Tuy nhiên nicotine trong khói thuốc lá có thể dẫn đến các triệu chứng khó thở gây đột tử ở trẻ.
Ảnh hưởng đến hệ thần kinh của trẻ em
Não bộ của trẻ vẫn đang trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện nên nếu hít phải khói thuốc thì sẽ ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh. Tác động tiêu cực tới quá trình phát triển kỹ năng lập luận, kỹ năng nhận thức ở trẻ cũng như suy giảm chức năng nhận thức, giảm trí nhớ, gặp các rắc rồi về hành vi, chứng hiếu động thái quá.
 |
Thuốc lá ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe mẹ và bé - Ảnh BVCC |
Viêm tai giữa cấp và mạn tính
Tiếp xúc với khói thuốc cũng làm tăng nguy cơ bị viêm tai mạn tính và tiết dịch tai giữa. Viêm tai giữa cấp và mạn tính nếu không được xử trí kịp thời có thể gây mất thính lực ở trẻ và đôi khi nhiễm trùng lan vào não, ảnh hưởng đến tính mạng.
Bệnh đường ruột
Hút thuốc thụ động cũng là một yếu tố nguy cơ gây các loại bệnh đường ruột mạn tính khác, viêm đại tràng. Những trẻ nhỏ tiếp xúc với khói thuốc thì nguy cơ bị loét đại tràng tăng gấp 2 lần so với trẻ không tiếp xúc.
Thuốc lá, chất nicotine và các loại chất độc hại khác có trong thuốc lá sẽ đi qua phổi vào trong máu của bạn và đi trực tiếp đến em bé. Điều này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của thai phụ mà nó còn gây nguy hiểm cho thai nhi
Thuốc lá làm tăng nguy cơ sảy thai và thai chết lưu
Theo nghiên cứu những phụ nữ hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc lá nhiều sẽ có nguy cơ sảy thai tự phát cao hơn từ 1,5 - 3,2 lần bình thường. Chất Nicotin có trong thuốc lá và khí CO có trong khói thuốc là chất gây ảnh hưởng chính đến phôi thai.
CO làm giảm khả năng vận chuyển ô xy đến phôi thai gây ra tình trạng thiếu ô xy phôi thai ở người mẹ hút thuốc. Nicotin làm tăng nồng độ của Epinephrine và các hóa chất khác làm giảm dòng máu đến nuôi phôi thai. Đồng thời Nicotin trong thuốc lá có thể qua rau thai làm tăng huyết áp và ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các cử động thở của thai nhi.
Thuốc lá làm tăng khả năng sinh non
Đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến tăng khả năng sinh non. Trẻ bị sinh non do thuốc lá nếu không được chăm sóc đúng cách, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Thuốc lá làm tăng nguy cơ bị dị tật bẩm sinh
Một trong những tác hại của thuốc lá đối với phụ nữ mang thai thường gặp nhất đó là tăng khả năng bị dị tật cho thai nhi. Cho dù người mẹ hút thuốc lá trực tiếp hay hít phải khói thuốc thụ động cũng đều có khả năng gây biến chứng bất thường cho bé như: Các dị tật bẩm sinh, sứt môi, hở hàm ếch, bệnh hen suyễn, tim mạch,…
Thuốc lá làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung
Thuốc lá có chứa hàm lượng Nicotin rất lớn, chất này có khả năng gây ra các cơn co thắt trong ống dẫn trứng, làm cản trở quá trình phôi thai đi vào tử cung, dẫn tới tình trạng phôi thai dễ làm ổ ở bên ngoài tử cung.
Em bé sinh ra bị nhẹ cân
So sánh giữa nhóm phụ nữ mang thai hút thuốc lá, tiếp xúc với môi trường có khói thuốc lá và nhóm phụ nữ mang thai không hút thuốc lá thì những em bé trong nhóm hút thuốc lá sẽ giảm từ 170 đến 200gr thậm chí đến 400gr cân nặng khiến trẻ sinh ra bị nhẹ cân. Điều này không những ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ ở thời điểm hiện tại mà cả tương lai, trẻ sẽ phải đối mặt với nguy cơ suy dinh dưỡng, còi, chậm phát triển suốt đời.
Có thể thấy tác hại của thuốc lá tới trẻ em và phụ nữ mang thai là vô cùng khủng khiếp. Cùng phát huy khẩu hiệu “Hãy bỏ thuốc lá vì sức khỏe bản thân và những người thân của bạn”, để bảo vệ an toàn cho sức khỏe những người xung quanh, cần bỏ ngay thói quen hút thuốc để đảm bảo cho trẻ được sống trong môi trường không khí lành mạnh.