KINH TẾ

Thị trường bán lẻ gặp khó, Thế giới Di động sẽ ra sao?

  • Tác giả : Anh Nhi
Cổ phiếu MWG liên tục bị hở “room ngoại”, thị giá lao dốc, kinh doanh của Thế giới Di động ngày càng sa sút trong bối cảnh thị trường bán lẻ đã bão hoà.

Thời gian vừa qua, cổ phiếu MWG của Công ty Cổ phần Đầu tư Thế giới Di động liên tục trượt dốc với nhiều chuỗi giảm sàn liên tiếp, thị giá đang neo ở mức 40.000 đồng/cp, chiết khấu gần 30% kể từ đỉnh 55.000 đồng/cp. Giá trị vốn hóa thị trường của Thế giới Di động cũng theo đó “bốc hơi” gần 30.000 tỷ đồng, chỉ còn khoảng hơn 51.000 tỷ đồng.

Khó có thể tăng 100 lần

Theo các chuyên gia, trong nguyên nhân giảm, có một phần từ áp lực rút vốn từ khối ngoại. Theo đó cổ phiếu của doanh nghiệp này bị nhà đầu tư ngoại bán ròng mạnh nhất trong hơn 2 tháng trở lại đây với giá trị bán ròng khoảng 1.900 tỷ đồng.

Nếu như trước đây, cổ phiếu MWG được ví như một trong những "thỏi nam châm" thu hút tiền ngoại thì tình trạng “hở room" ngoại của cổ phiếu này diễn ra thường xuyên hơn, kéo dài nhất trong nhiều năm trở lại đây. Tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại Thế giới Di động đã giảm rõ rệt, từ mức tối đa 49% xuống còn 45,8%. Đây cũng là mức độ “hở room khối ngoại” cao bất thường đối với hãng bán lẻ hàng đầu Việt Nam.

Chủ tịch Nguyễn Đức Tài.

Chủ tịch Nguyễn Đức Tài.

Còn nhớ tại ĐHĐCĐ hồi tháng 4/2022, khi nhiều cổ đông đặt dấu hỏi về triển vọng của Bách Hóa Xanh sau những scandal từ giai đoạn đại dịch, ông Tài nói: "Tôi nhớ lúc MWG vừa lên sàn (tháng 7/2014) có một bạn nữ hỏi tôi em có tiền giờ em làm gì? Tôi nói đùa thôi, mua cổ phiếu MWG và quên đi, đừng để ý đến nó. Chắc chắn khi con em 18 tuổi nó sẽ có 100 tỷ để khởi nghiệp. Tôi nói bỏ 1 tỷ duy nhất thôi, mua cổ phiếu MWG và cất rồi quên nó luôn".

Cổ phiếu MWG đóng cửa phiên giao dịch đầu tiên trên HoSE ngày 14/7/2014 tại mức 81.500 đồng/cp (giá sau điều chỉnh là 6.640 đồng/cp).

Sau hơn 9 năm, tạm tính cổ phiếu MWG chỉ tăng gần 6 lần, nên việc đầu tư 1 - ăn 100 sau 18 năm đối với cổ phiếu MWG như cách nói của Chủ tịch Thế giới Di động rất khó thành hiện thực?!

Sức khoẻ giảm sút khi thị trường bán lẻ gặp khó

Xét về câu chuyện kinh doanh, MWG đã liên tục báo lãi quý kể từ khi lên sàn. Tuy nhiên, việc làm ăn của ông lớn ngành bán lẻ bắt đầu kém sắc kể từ cuối năm 2022 khi nền kinh tế giảm tốc và thu nhập của người dân sa sút đáng kể. Điều này khiến mảng điện thoại điện máy, vốn được xem là hàng không thiết yếu giảm mạnh, trong khi chuỗi bách hóa dù tăng trưởng nhưng vẫn chưa đóng góp về lợi nhuận.

Quý 3/2023, MWG lãi sau thuế chỉ vỏn vẹn 39 tỷ đồng, giảm tới 96% và ở vùng đáy lịch sử. Đáng chú ý, nếu không nhờ khoản doanh thu tài chính tăng 77% đạt 619 tỷ đồng thì phần lợi nhuận còn kém khả quan hơn. Doanh thu tài chính chủ yếu đến từ lãi tiền gửi khi công ty gia tăng lượng tiền gửi lên hơn 20.000 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng, công ty đem về gần 87.000 tỷ đồng doanh thu, lãi ròng vỏn vẹn 77 tỷ, lần lượt giảm 15,5% và 97,8% - cách rất xa mục tiêu lợi nhuận nghìn tỷ đã đề ra.

Dù đang sở hữu 3 chuỗi cửa hàng mang lại doanh thu chủ lực là Bách Hóa Xanh (BHX), Thế giới Di động (TGDĐ) và Điện Máy Xanh (ĐMX), tuy nhiên lợi nhuận của MWG chủ yếu đến từ chuỗi TGDĐ và ĐMX trong khi BHX vẫn đang chịu lỗ.

TGDĐ và ĐMX hiện đang chiếm lần lượt 55% và 60% thị phần và đang bước vào giai đoạn bão hòa. Trong khi đó, các mảng bán lẻ khác như nhà thuốc An Khang hay BHX vẫn chưa đem lại hiệu quả trên báo cáo tài chính. Như vậy, tiềm năng tăng trưởng của Thế giới Di động hiện tại không có nhiều.

Tình hình kinh doanh trong những năm gần đây của Thế giới Di động.

Tình hình kinh doanh trong những năm gần đây của Thế giới Di động.

Theo đánh giá mới đây của công ty chứng khoán Tiên Phong (TPS), ở mức giá đóng cửa ngày 1/11, cổ phiếu MWG đang giao dịch ở mức P/E và P/B tương ứng là 73,75 lần và 2,21 lần, cao hơn rất nhiều so với mức trung bình 3 năm lần lượt là 20,64 lần và 3,86 lần. Chỉ số P/E và P/B của cổ phiếu MWG lần lượt là 82,7 lần và 2,5 lần.

Các chuyên gia phân tích của TPS lưu ý, theo phương pháp của rổ chỉ số VN-Diamond Index, cổ phiếu có tỷ lệ P/E TTM (trailing 12 months) vượt quá 3 lần P/E trung bình của các cổ phiếu thỏa mãn điều kiện sẽ bị loại khỏi chỉ số. Do vậy, cổ phiếu MWG có khả năng vi phạm điều kiện về P/E nếu như lợi nhuận sau thuế của Thế giới Di động không có sự đột phá trong quý còn lại của năm.

Nếu bị loại, các quỹ ETF đang tham chiếu theo chỉ số VN-Diamond Index sẽ bán ra khoảng 60 triệu cổ phiếu MWG trong kỳ đánh giá vào tháng 4/2024 và có thể ảnh hưởng tiêu cực lên diễn biến giá.

Anh Nhi