Dịch sởi bùng phát nghiêm trọng
TS Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cho hay từ cuối năm 2023, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã phát đi thông báo về nhiều nước trên thế giới có số ca mắc sởi gia tăng và cảnh báo Việt Nam về dịch sởi có thể bùng phát.
Vì vậy, ngay từ đầu năm 2024, Bộ Y tế đã có kế hoạch tiêm bù, tiêm vét các loại vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, trong đó có sởi.
Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng phân tích mùa tựu trường đang đến gần, nguy cơ mắc sởi, lây truyền bệnh là rất lớn. Các trường hợp mắc bệnh trong tình trạng nặng hoặc tử vong nằm ở nhóm trẻ chưa được tiêm chủng. Vì vậy, Bộ Y tế phối hợp với WHO và UNICEF tổ chức chiến dịch tiêm chủng sởi nhằm bao phủ vắc xin cho trẻ, phòng tránh nguy cơ mắc bệnh và chuyển nặng.
Theo thống kê của Bộ Y tế, tính từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã ghi nhận hơn 2.000 trường hợp mắc bệnh sởi, trong đó tại Thành phố Hồ Chí Minh ghi nhận hơn 500 ca mắc.
Số trường hợp sốt phát ban nghi sởi 2024 cao hơn 6,9 lần, số trường hợp xác định dương tính cao hơn 22,5 lần.
 |
Tiêm chủng là cách phòng bệnh tốt nhất cho trẻ - Ảnh minh họa |
Theo Bộ Y tế, sởi và rubella là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng của trẻ như viêm phổi, viêm màng não…
Trước đại dịch, tỉ lệ tiêm mũi 1 vắc xin sởi trên toàn quốc hàng năm đạt trên 95% và tỉ lệ tiêm vắc xin sởi - rubella cho trẻ 18 tháng tuổi đạt trên 90%.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, chương trình tiêm chủng trên toàn cầu cũng như của Việt Nam bị ảnh hưởng, dẫn tới nhiều trẻ bị lỡ mũi tiêm, trong đó có vắc xin sởi và rubella.
Ngoài ra, việc gián đoạn cung ứng tạm thời các vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng một số giai đoạn trong năm 2022 - 2023 đã ảnh hưởng đến tỉ lệ tiêm chủng các vắc xin bao gồm vắc xin sởi và rubella.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá nguy cơ bùng phát dịch sởi tại Việt Nam là rất cao. WHO cũng khuyến cáo tại các tỉnh, thành có nguy cơ cao và rất cao và những nơi hiện có chùm ca sởi, cần triển khai tiêm chủng chiến dịch. Các tỉnh, thành phố còn lại có nguy cơ thấp và trung bình, cần tổ chức rà soát để tiêm bù, tiêm vét cho trẻ lỡ tiêm do đại dịch.
Việc triển khai tiêm chiến dịch và tiêm bù tiêm vét cần được thực hiện khẩn trương để ngăn chặn dịch xảy ra, đặc biệt ở những nơi có chùm ca bệnh không để dịch lan rộng.
Do đặc điểm dịch tễ phức tạp của bệnh sởi, bệnh khả năng lây lan nhanh, rộng và phụ thuộc nhiều vào tiêm chủng nên việc tiêm chủng cần triển khai càng sớm càng nhanh càng tốt.
 |
Tiêm chủng cho trẻ - Ảnh minh họa |
Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị các tỉnh thành quan tâm chỉ đạo tiêm vắc xin Sởi
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết: "Đối với chiến dịch tiêm vắc xin sởi, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố quan tâm chỉ đạo sở, ban, ngành xây dựng, ban hành kế hoạch tiêm chủng.
Bố trí đầy đủ kinh phí, nhân lực, trang thiết bị cho điểm tiêm chủng bao gồm các đội cấp cứu lưu động, tổ chức buổi tiêm chủng và theo dõi, xử trí các trường hợp phản ứng sau tiêm chủng...
Đồng thời, tuyên truyền ý nghĩa, lợi ích của hoạt động tiêm bổ sung vắc xin sởi-rubella cho đội ngũ cán bộ, giáo viên các khối tiểu học, mầm non, mẫu và giáo vận động phụ huynh đồng ý cho con em tham gia tiêm vắc xin".
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, bên cạnh những thuận lợi, những thành tựu đã đạt được, công tác tiêm chủng hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn thách thức. Hiện nay, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm trên thế giới vẫn diễn biến khó lường, khó dự báo.
Trong khi đó, đại dịch COVID-19 vừa qua đã ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ tiêm chủng, biến đổi khí hậu, đô thị hóa… tạo thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm xuất hiện trở lại, lây lan và bùng phát. Nhất là giai đoạn hiện nay, khi trẻ đến mùa tựu trường, học sinh các cấp đang quay trở lại trường học, khiến nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm cao, nhất là với một số bệnh truyền nhiễm như sởi, ho gà, tay chân miệng và một số bệnh lây truyền qua đường hô hấp.
Vì vậy, Bộ Y tế khuyến cáo các bậc cha mẹ nêu cao tinh thần, trách nhiệm trong việc đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch. Cho trẻ tiêm chủng đầy đủ trong chương trình tiêm chủng thường xuyên và các chiến dịch tiêm chủng.
Đồng thời, UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành thúc đẩy triển khai tiêm chủng thường xuyên cho các đối tượng thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng đảm bảo an toàn, hiệu quả.
 |
Tiêm chủng cho trẻ - Ảnh Minh họa |
Đối tượng nào được ưu tiên tiêm?
Theo ông Đức, Chiến dịch tiêm chủng sởi khác với kế hoạch tiêm bù, tiêm vét đã được thực hiện là đối tượng tiêm chủng được mở rộng. Cụ thể, trước đây vắc xin phòng bệnh sởi chỉ tiêm cho trẻ 9 tháng tuổi và 18 tháng tuổi.
Tuy nhiên, trong chiến dịch này đối tượng tiêm chủng là trẻ từ 1 đến 10 tuổi, trừ những trường hợp đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin. Chiến dịch được triển khai tại 18 tỉnh với hơn 100 huyện là những vùng nguy cơ đã được đánh giá. Hơn 1 triệu liều vắc xin sẽ được tiêm miễn phí.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết số vắc xin này do Chính phủ Australia tài trợ thông qua WHO. Chiến dịch được triển khai tại các cơ sở giáo dục, cơ sở y tế tại các quận, huyện có nguy cơ và đang có các ca sởi/dịch sởi.
Bộ Y tế đánh giá có 18 tỉnh, thành nằm trong nhóm nguy cơ bùng phát dịch như: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Tĩnh, Đồng Nai, Long An, Sóc Trăng, Bình Phước, Kiên Giang, Quảng Nam, Gia Lai, Đắk Lắk, Tây Ninh, Bến Tre, Bình Dương, Cà Mau...
Chiến dịch tiêm vắc xin sởi được triển khai tại 100 huyện, thị xã của 18 tỉnh, thành phố có nguy cơ cao bùng phát dịch và mở rộng độ tuổi tiêm cho trẻ từ 1-10 tuổi.
Nhóm sẽ tiêm vắc xin là trẻ 1-10 tuổi tại vùng nguy cơ; nhân viên y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh điều trị bệnh nhân sởi và chưa được tiêm đủ mũi vắc xin chứa thành phần sởi theo quy định.