Bộ Công an vừa có Thông tư 15/2022/TT-BCA trong đó có sửa đổi quy định về nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung và quy trình tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính về giao thông đường bộ của CSGT. Theo đó, điểm mới nhất trong nội dung này đó là kết quả phạt “nguội” được gửi cho công an nơi cư trú để xử lý. Từ 21/5, người dân được nộp phạt giao thông tại Cổng Dịch vụ công Bộ Công an hoặc tại nơi cư trú, không cần quay lại nơi vi phạm giải quyết phạt nguội.
Số hóa khâu xử lý vi phạm
Công an TPHCM vừa chạy thí nghiệm Official Account “Phòng CSGT ĐB-ĐS CA TPHCM” trên nền tảng mạng xã hội Zalo. Tài khoản này liên kết trực tiếp với Cổng Dịch vụ công quốc gia. Truy cập vào trang Zalo này có thể tra cứu thông tin vi phạm qua hình ảnh (số hóa phạt “nguội”) và tiến hành nộp phạt trực tuyến tiện lợi.
Theo Thiếu tá Lê Hồng Phương, Phó Đội trưởng Đội Chỉ huy Giao thông và Điều khiển đèn tín hiệu giao thông (CHGT), Công an TPHCM, công nghệ camera giám sát thông minh được ví như “VAR” (công nghệ video hỗ trợ trọng tài trong môn bóng đá). Đội CHGT hằng ngày tiếp thu dữ liệu từ hơn 500 camera giám sát giao thông được lắp đặt trên các tuyến đường trọng tâm TPHCM. Hệ thống giám sát được bố trí ghi hình 24/24 giờ. Hệ thống camera này ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng phát hiện và xác định phương tiện vi phạm hoàn toàn tự động, nhận mặt biển số xe và thông tin về phương tiện vi phạm.
Theo đại diện Đội CHGT TPHCM, hệ thống xử lý dữ liệu liên tục, có thể sử dụng cho xử phạt “nóng” hoặc phạt “nguội” vì thời gian phát hiện và xử lý rất nhanh; có khả năng phát hiện, xử lý cùng lúc nhiều đối tượng vi phạm, xử lý đa làn, đa biển số.
Trường hợp chưa có điều kiện phạt “nóng”, hệ thống tự động kết xuất vi phạm dưới dạng hình ảnh để phục vụ công tác phạt “nguội”. Dữ liệu sẽ được báo cáo cấp có thẩm quyền tổ chức xác minh, gửi thông tin vi phạm đến chủ phương tiện hoặc đến cơ quan công an nơi cư trú của người vi phạm để giải quyết.
Bên cạnh ứng dụng công nghệ xử phạt vi phạm giao thông, quy trình nộp phạt cũng dần được số hóa, việc tra cứu vi phạm giao thông qua hình ảnh qua chatbox của Official Account “Phòng CSGT ĐB-ĐS CA TPHCM”. Người dùng truy cập vào mục “Tra cứu vi phạm hình ảnh” trên “Menu”. Tại trang màn hình “Tra cứu lỗi”, người tra cứu nhập biển số xe muốn tìm thông tin và mã xác nhận theo chỉ dẫn. Sau đó, nhấn “kiếm tìm” để nhận kết quả. Người gửi yêu cầu tra cứu cũng có thể đăng ký nhận thông tin vi phạm qua email.
Trung tá Trần Quang Vinh, Đội trưởng Đội Tuyên truyền khám nghiệm điều tra giải quyết tai nạn giao thông, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) ĐB-ĐS, Công an TP Hà Nội cũng cho biết, quy trình xử lý vi phạm giao thông qua cổng dịch vụ công quốc gia rất thuận tiện, dễ dàng. Cụ thể, sau khi lực lượng CSGT lập biên bản vi phạm, biên bản được nhập vào hệ thống phần mềm xử lý vi phạm. Hệ thống sẽ tự động ra quyết định xử phạt vi phạm để người vi phạm có thể truy cập, tra cứu thông tin vi phạm của mình (gồm: Số quyết định xử phạt; tên cơ quan ra quyết định xử phạt; thông tin của người vi phạm (họ và tên, số giấy phép lái xe (GPLX), số điện thoại do người vi phạm cung cấp, số tiền nộp phạt); Kho bạc (ngân hàng) thu tiền xử phạt; hành vi vi phạm; thời gian vi phạm; địa điểm vi phạm; hình thức xử phạt bổ sung (thời gian tước quyền sử dụng GPLX).
Các thông tin này sẽ được chuyển đến người vi phạm qua tin nhắn điện thoại (số điện thoại do người vi phạm cung cấp). Kho bạc Nhà nước (Ngân hàng) sẽ kết nối với Cổng Thông tin Dịch vụ công Quốc gia (TTDVCQG) để tiến hành thủ tục nộp phạt cho người vi phạm, đồng thời phản hồi lại thông tin đã hoàn thành việc nộp phạt về Cổng. Bưu điện sẽ kết nối với Cổng DVCQG để thực hiện việc chuyển phát giấy tờ do cơ quan CSGT đang tạm giữ về địa chỉ người vi phạm đăng ký để nhận lại, sau khi đã chấp hành xong quyết định xử phạt.
Tiện lợi, văn minh, ngăn ngừa tiêu cực
Theo đánh giá của Cơ quan Công an TPHCM, số hóa phạt “nguội” được xem là bước tiến lớn trong việc ứng dụng khoa học, kỹ thuật vào hoạt động theo dõi, kiểm soát, xử lý đối với vi phạm hành chính về trật tự an toàn giao thông và đang được nhân rộng tại TPHCM. Người vi phạm (hoặc người được ủy quyền) còn có thể nộp phạt “nguội” trực tuyến. Để thực hành được thao tác này, người nộp phạt chỉ cần đăng ký tài khoản trên Cổng TTDVCQG. Qua chatbox của tài khoản Zalo “Phòng CSGT ĐB-ĐS CA TPHCM”, người dùng chọn mục “Nộp phạt vi phạm hành chính trực tuyến” trên menu liên kết. Sau đó điền “Số quyết định” và “Mã bảo mật”, chọn tiếp “Tra cứu”.
Đối với trường hợp tính sổ và nhận kết quả tại cơ quan xử phạt, người dùng chọn “tính sổ và nhận kết quả tại cơ quan xử phạt”. Nhập thông tin người nộp tiền như yêu cầu, bấm chọn “tính sổ”. Hệ thống sẽ yêu cầu lựa chọn nhà băng như Vietcombank, VietinBank… hoặc trung gian tính sổ như VNPTPay, Momo. Tiếp tục đăng nhập theo yêu cầu, người dùng sẽ hoàn thành các bước bằng việc được xác nhận tính sổ thành công. Lúc này, người dùng có thể tải biên lai về máy tính hoặc điện thoại để xuất trình khi nhận giấy tờ tạm giữ tại cơ quan xử phạt.
Đối với trường hợp tính sổ trực tuyến và nhận kết quả tại nhà, người dùng chọn “tính sổ và nhận kết quả tại nhà”. Trong quá trình thực hành các bước tính sổ, người dùng có thể thay đổi địa chỉ nhận theo nhu cầu của mình. Tương tự như việc đăng ký nhận kết quả tại cơ quan xử phạt, các bước thao tác nộp phạt trực tuyến và nhận kết quả tại nhà cũng được kết thúc bằng thông tin xác nhận tính sổ.
Thượng tá Nguyễn Chí Công, Phó Trưởng phòng CSGT ĐB-DDS, Công an TP Hà Nội cho biết, hiện ở Hà Nội, CSGT đã thực hiện hàng nghìn quyết định xử phạt vi phạm trật tự an toàn giao thông qua mạng. Trung bình mỗi ngày có tới hàng nghìn trường hợp vi phạm Luật Giao thông bị CSGT và các lực lượng chức năng lập biên bản, xử phạt. Để thúc đẩy người vi phạm giao thông chọn cách nộp phạt qua Cổng TTDVCQG, lực lượng CSGT đang đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn qua các kênh thông tin; trong đó, chú trọng tuyên truyền với người vi phạm hiểu, nắm rõ khi lập biên bản vi phạm.
Trung tá Trương Song Thành, Đội trưởng Đội Điều khiển đèn, tín hiệu giao thông, Phòng CSGT ĐB-ĐS, Công an TP Hà Nội cho biết, việc nộp phạt vi phạm giao thông qua mạng quá thuận tiện và hữu ích, không chỉ tăng chất lượng phục vụ người dân, tạo điều kiện cho người vi phạm mà còn giúp lực lượng làm nhiệm vụ giảm bớt tiêu cực, tránh nguy cơ tiếp xúc lây lan dịch bệnh, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp.
Trước đây người vi phạm giao thông phải đến ngân hàng, kho bạc nộp phạt, rồi quay lại trụ sở CSGT nơi lập biên bản vi phạm hoàn tất thủ tục, lấy giấy tờ về thì hiện nay, người dân chỉ việc ngồi nhà thanh toán online và đợi bưu điện chuyển giấy tờ tới. Để thực hiện được việc nộp phạt trực tuyến vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, người dân chỉ cần đăng ký một tài khoản đăng nhập tại Cổng TTDVCQG và thực hiện theo hướng dẫn.
Anh Nguyễn Văn Thành, lái xe ô tô tải ở huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng cho biết, từ trước đến nay, quy trình xử lý vi phạm giao thông vẫn còn phức tạp. Theo quy định thì vi phạm ở đâu phải đến nơi đó nộp phạt để lấy giấy tờ gây tốn rất nhiều công sức, thời gian và tiền bạc. Vì vậy, một số lái xe sẽ chọn phương án “thương lượng” với lực lượng CSGT, nảy sinh tiêu cực. Nếu triển khai việc nộp phạt qua mạng thì những bất cập trên sẽ được giải quyết. Giới tài xế cũng rất vui vì tiết kiệm được thời gian, tiền bạc nếu như có phải nộp phạt.