Nhà thầu quen?
Là đơn vị thành viên trực thuộc Tổng công ty Điện lực miền Bắc (Tập đoàn Điện lực Việt Nam), Công ty Điện lực Thái Nguyên (PC Thái Nguyên) có nhiệm vụ hoạt động chính là quản lý vận hành lưới điện và kinh doanh bán điện trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Để nâng cao năng lực vận hành lưới điện, những năm gần đây, PC Thái Nguyên đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng cho việc xây mới, lắp đặt, nâng cấp... các công trình, hạng mục điện. Sử dụng các nguồn kinh phí đầu tư đạt hiệu quả về tính tiết kiệm, tránh thất thoát lãng phí, hàng năm PC Thái Nguyên đã tổ chức triển khai hàng trăm gói thầu thuộc các dự án khác nhau.
Trong năm 2018, PC Thái Nguyên đã đầu tư khá nhiều dự án lớn như. Chẳng hạn, ngày 2/5/2018, PC Thái Nguyên ban hành Quyết định số 777/QĐ-PCTN, Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho Dự án mua sắm tập trung dây dẫn, thiết bị và các loại phụ kiện thuộc 17 hạng mục sửa chữa lớn trong kế hoạch năm 2018. Dự án này sử dụng nguồn vốn sửa chữa lớn của Tổng công ty Điện lực miền Bắc. Theo kế hoạch, PC Thái Nguyên vừa là bên mời thầu đồng thời là chủ đầu tư. Gói thầu được xác định trong Dự án có tên là Gói 1B: Mua sắm tập trung dây dẫn, thiết bị và các loại phụ kiện.
Tương tự là Dự án Đấu thầu tập trung xây lắp và vật tư còn lại. Các hạng mục SCL: ĐZ22kV lộ 474 E6.2; ĐZ35kV NR TH4 và NR TC3 PY-ĐLTXPY; ĐZ22kV lộ 472 E6.2; ĐZ22kV lộ 474,478-E6.4-ĐLTN; ĐZ35kV lộ 371 TCCN; ĐZ22kV lộ 473 E6.2-ĐLĐH. Dự án này thuộc kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 1453/QĐ-PCTN. Tên của gói thầu được xác định là Gói 3A: Đấu thầu tập trung xây lắp và vật tư còn lại. Vốn sử dụng vẫn thuộc nguồn sửa chữa lớn của Tổng công ty Điện lực miền Bắc. Cũng giống như kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 777/QĐ-PCTN, tại dự án này, PC Thái Nguyên cũng đồng thời vừa là bên mời thầu vừa là chủ đầu tư.
Theo quy định của pháp luật về đấu thầu, đầu tư công, việc đầu tư, lựa chọn nhà thầu phải thông qua hoạt động đấu thầu. Tuy nhiên, từ năm 2016 đến nay, hoạt động đấu thầu tại PC Thái Nguyên bộc lộ nhiều dấu hiệu bất thường, trong đó có việc nhà thầu là doanh nghiệp trên địa bàn liên tục trúng nhiều gói thầu, trúng sát giá (tỉ lệ tiết kiệm thông qua đấu thầu thấp). Cụ thể, “nổi bật” là 2 cái tên: Công ty CP Hoàng Thái và Công ty TNHH Thành Quý (đây là các nhà thầu đều có trụ sở tại TP Thái Nguyên).
 |
| Trụ sở Công ty Điện lực Thái Nguyên |
Sát giá
Có thể điểm qua một số gói thầu trúng sát giá của Công ty Hoàng Thái như: Sau khi tổ chức đấu thầu, ngày 14/6/2018, PC Thái Nguyên ra Quyết định số 1088/QĐ-PCTN lựa chọn Công ty CP Hoàng Thái trúng thầu ở Gói 1B: Mua sắm tập trung dây dẫn, thiết bị và các loại phụ kiện, thuộc dự án Mua sắm tập trung dây dẫn, thiết bị và các loại phụ kiện thuộc 17 hạng mục SCL trong kế hoạch năm 2018. Giá gói thầu là 3.589.796.481 đồng, giá trúng thầu là 3.520.025.465 đồng.
Hay như gói thầu: Mua sắm vật tư điện lắp đặt công tơ điện tử 1 pha Điện lực Định Hóa, thuộc dự án Hạng mục: Lắp đặt công tơ điện tử 1 pha tại 06 TBA thuộc Điện lực Định Hóa. Gói thầu này có giá là 639.710.016 đồng, với giá trúng thầu của Công ty Hoàng Thái chỉ là 638.505.120 đồng, theo Quyết định phê duyệt số 1596/QĐ-PCTN ngày 30/08/2018. Gói thầu này có mức tiết kiệm “siêu thấp”, chỉ đạt trên 1 triệu đồng.
Tương tự là gói thầu: Mua sắm vật tư điện lắp đặt công tơ điện tử 1 pha Điện lực Võ Nhai, thuộc Dự án Hạng mục: Lắp đặt công tơ điện tử 1 pha tại 08 TBA thuộc Điện lực Võ Nhai. Gói thầu này Công ty Hoàng Thái trúng với giá là 376.895.530 đồng. Trong khi đó giá gói thầu chỉ là 388.349.852 đồng, theo Quyết định phê duyệt số 1676 /QĐ-PCTN ngày 07/09/2018.
Tiếp đến là gói thầu: Mua sắm vật tư điện lắp đặt công tơ điện tử 1 pha Điện lực thị xã Phổ Yên, thuộc Dự án Hạng mục: Lắp đặt công tơ điện tử 1 pha tại 25 TBA thuộc Điện lực thị xã Phổ Yên. Gói thầu này có giá là 246.949.296 đồng, Công ty Hoàng Thái trúng với giá là 239.524.230 đồng, theo Quyết định phê duyệt số 1726/QĐ-PCTN ngày 14/9/2018…
Về phía Công ty TNHH Thành Quý: Ngày 13/9/2018, PC Thái Nguyên phê duyệt nhà thầu Thành Quý thắng thầu ở gói 3A: Đấu thầu tập trung xây lắp và vật tư còn lại, thuộc dự án Đấu thầu tập trung xây lắp và vật tư còn lại các hạng mục SCL: ĐZ22kV lộ 474 E6.2; ĐZ35kV NR TH4 và NR TC3 PY-ĐLTXPY; ĐZ22kV lộ 472 E6.2; ĐZ22kV lộ 474,478-E6.4-ĐLTN; ĐZ35kV lộ 371 TCCN; ĐZ22kV lộ 473 E6.2-ĐLĐH. Giá gói thầu là 4.376.830.102 đồng, giá trúng thầu là 4.328.553.149 đồng, theo Quyết định phê duyệt số 1716 /QĐ-PCTN ngày 13/9/2018. Như vậy, một gói thầu có giá trên 4 tỷ đồng nhưng mức tiết kiệm chưa đạt tới 50 triệu đồng như thế khiến dư luận đặt nghi vấn về “mối quan hệ thực chất” giữa chủ đầu tư và nhà thầu?
Bên cạnh đó, Công ty TNHH Thành Quý còn trúng các gói thầu có mức tiết kiệm thấp như: Gói Cung cấp vật tư thiết bị còn lại và xây dựng, lắp đặt thiết bị, thuộc dự án Cải tạo chống quá tải ĐZ 974 trung gian Phú Bình lên 35kV, có giá gói thầu là 13.148.323.673 đồng, giá trúng thầu là 13.016.574.691 đồng, theo Quyết định phê duyệt số 636/QĐ-PCTN ngày 04/04/2016. Hay Gói thầu số 3: Cung cấp vật tư, thiết bị còn lại và xây lắp, thuộc dự án Cấp điện cho các hộ nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa khu vực xã Văn Lăng, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên. Giá gói thầu là 8.309.809.120 đồng, giá trúng thầu là 8.228.317.363 đồng, theo Quyết định phê duyệt số 2663/QĐ-PCTN ngày 05/12/2016…
Tất nhiên, điều đó chưa hàm nghĩa hoạt động đấu thầu tại PC Thái Nguyên là có khuất tất. Nhưng cũng không loại trừ kẽ hở từ cơ chế độc quyền trong đấu thầu sẽ vô hiệu hóa những ưu việt của mô hình này. Và ảnh hưởng nhiều đến môi trường đầu tư kinh doanh của các nhà thầu, doanh nghiệp, cơ quan nơi sự việc xảy ra. Nếu thiếu đi sự quyết liệt trong giám sát hoạt động đấu thầu của người có trách nhiệm, tình trạng “nhà thầu quen” sẽ triệt tiêu cạnh tranh bình đẳng trong đấu thầu. Cùng với đó, nếu chủ đầu tư và nhà thầu có mối quan hệ “ruột” thì tất yếu gói thầu đó không thể là cuộc chơi lành mạnh.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về các gói thầu và việc tổ chức thực hiện các gói thầu của PC Thái Nguyên.