Cụ ông N.V.T. (72 tuổi, Hà Nội) phải nhập viện cấp cứu vì bị hôn mê hạ đường huyết, đường huyết lúc vào cấp cứu là 1,74mmol/L. Theo bệnh sử thì cụ bị đái tháo đường 3 năm nay, đang điều trị thuốc Glucophage (metformin) 1.000mg/ngày, HbA1C là 6,8% tức là mức rất tốt.
Các bác sĩ rất băn khoăn không hiểu nếu cụ ông T. chỉ dùng Metformin thì không thể nào gây hạ đường huyết quá thấp như vậy. Hỏi kỹ hóa ra là do cụ còn một số viên thuốc Dianorm (Glclazide + Metformin) từ trước nên khi hết Glucophage, cụ lôi Dianorm ra dùng.
Vì cụ sống một mình nên con cái cũng không để ý và vẫn khai thuốc điều trị giống như trong sổ y bạ (là Glucophage). Sau gần 1 ngày cấp cứu bằng truyền Glucose 10% tĩnh mạch, cụ T. đã tỉnh và sẽ được đánh giá để lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp.
Lời bàn: Metformin là thuốc có tác dụng giúp insulin hoạt động tốt hơn, ngăn không cho đường huyết tăng lên chứ không có tác dụng làm hạ đường huyết xuống quá thấp. Còn thuốc Gliclazide (thuộc nhóm Sulfonylurea) có tác dụng kích thích tụy tăng tiết insulin nên hạ đường huyết xuống thấp (< 3,9mmol/L) là một tác dụng phụ khá thường gặp. Vì thế, nếu bệnh nhân dùng Metformin phối hợp với Gliclazide thì sẽ có thể gây hạ đường huyết.
Một điều chú ý nữa là với những người trên 70 tuổi, sống một mình như cụ ông này thì mục tiêu HbA1C < 7,5%, thậm chí < 8.0% là phù hợp hơn với HbA1C < 7,0%. Con cháu cũng cần chú ý tới việc dùng thuốc của người cao tuổi, tránh để tình trạng hết thuốc hoặc dùng nhầm thuốc, sai thuốc gây nguy hiểm.
TS.BS Nguyễn Quang Bảy (Trưởng khoa Nội tiết – đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai)