Hiểm họa cháy, nổ từ sang chiết khí gas trái phép

“Tiêu chí 3 không”

Mới đây, trong quá trình kiểm tra khu vực nhà kho của bà T.T.V. tại thôn 1 (xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội), Cục Quản lý Thị trường (QLTT) TP Hà Nội phối hợp Công an huyện Thanh Trì phát hiện nhiều loại bình gas (LPG) và các thiết bị dùng để sang chiết khí gas (khí dầu mỏ hóa lỏng LPG).

Cơ sở này sang chiết trái phép, hoạt động theo “tiêu chí 3 không”: Không giấy phép đăng ký, không có thiết bị bảo hộ cho công nhân và cũng không đảm bảo điều kiện về an toàn phòng, chống cháy, nổ. Chủ cơ sở kinh doanh viện nhiều lý do để quanh co, biện minh cho sai phạm.

Bên trong cơ sở sang chiết gas trái phép. Ảnh: Cục QLTT Hà Nội.

Lực lượng chức năng tạm giữ 2 xe tải, trên xe chứa gas và dụng cụ sang chiết gas. Đặc biệt, thùng xe có chứa bồn kim loại, trong đó, có chứa khí hóa lỏng LPG (chưa rõ dung tích bình). Bồn này được nối trực tiếp với 3 máy sang chiết khí LPG; mỗi máy đang đấu nối trực tiếp với 1 bình LPG loại 12 kg và đang trong quá trình thực hiện sang chiết nạp khí LPG vào bình.

Ngoài ra, lực lượng chức năng còn phát hiện 553 vỏ bình LPG (mang các nhãn hiệu khác nhau) loại 12 kg (dùng để chứa khí LPG) và 12 kg màng co bằng nilon (còn mới, chưa qua sử dụng) mang nhãn hiệu Vạn Lộc Gas và Venus Petro Gas, để trong khu vực nhà kho.

Tại thời điểm kiểm tra, bà V. chưa xuất trình được giấy tờ, hóa đơn chứng từ liên quan hoạt động sang chiết gas. Đoàn kiểm tra xác định bà V. có dấu hiệu “thực hiện hành vi sang chiết, nạp LPG trái phép từ bồn chứa khí vào chai LPG” và lập biên bản tạm giữ toàn bộ hàng hóa, tang vật, phương tiện trên.

Trước đó, cuối tháng 7/2024, Đội QLTT số 15 - Cục QLTT TP HCM phối hợp Công an xã Bình Chánh kiểm tra điểm chứa trữ, kinh doanh chai LPG tại ấp 2, xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh, phát hiện tại đây đang kinh doanh, chứa trữ 323 chai LPG các loại của nhiều nhãn hiệu.

Toàn bộ chai LPG đều đã qua sử dụng, không có hóa đơn, chứng từ, không có tài liệu chất lượng kèm theo, không có nhãn hàng hóa theo quy định. Đồng thời, chủ kinh doanh không đăng ký thành lập hộ kinh doanh theo quy định.

Bình gas đã được nạp khí gas và trên van các bình này không có màng co niêm phong. Ảnh: Cục QLTT Hà Nội.

Chiết nạp gas trái phép: Quả bom nổ chậm!

Theo quy định pháp luật, gas là một trong những ngành nghề kinh doanh có điều kiện, bởi đây là sản phẩm khí đốt thiết yếu và đòi hỏi tính an toàn cao. Để hoạt động trong lĩnh vực chiết nạp gas, các trạm chiết nạp phải tuân thủ nhiều điều kiện về an toàn phòng chống cháy nổ, an toàn thiết bị áp lực... do các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Ví dụ, giấy đủ điều kiện chiết nạp gas vào bình, giấy an toàn phòng chống cháy nổ, giấy kiểm định các thiết bị áp lực sử dụng trong quá trình chiết nạp, giấy kiểm định vỏ bình gas, giấy chứng nhận đào tạo công nhân vận hành hệ thống...

Cũng chính vì những quy định ngặt nghèo trên, hoạt động chiết nạp gas được thực hiện chủ yếu tại các tổng kho của doanh nghiệp theo quy trình giám sát chặt chẽ với thiết bị hỗ trợ và đội ngũ cán bộ, nhân viên đã được đào tạo về kỹ thuật trong lĩnh vực này.

Tuy nhiên, hiện nay bất chấp nguy hiểm, một số tổ chức, cá nhân tự ý mở các trạm chiết nhỏ, chiết nạp gas bồn vào bình gas để thu lợi bất chính 70.000 - 90.000 đồng/bình (giá gas hiện khoảng 354.000 đồng/bình).

Từ những vụ việc lực lượng chức năng phát hiện cho thấy, các cơ sở thường làm ở vị trí hẻo lánh, ít người qua lại, gas bồn được thu mua từ những đầu nậu, sử dụng bơm cao áp bơm gas vào các bình gas 12 kg. Đối tượng thường làm giả tất cả hãng gas, đặc biệt là hãng có uy tín. Việc làm này tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao.

Thực tế, hồi tháng 3/2024, một khu lán tạm thôn Đỗ Hà (xã Khánh Hà, huyện Thường Tín, Hà Nội) xảy ra vụ cháy khiến 3 người thương vong. Qua điều tra, khu lán tạm này được dùng để sang chiết gas trái phép.