Sợ béo và mang bệnh vì thuốc giảm cân
Béo phì không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt, thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều nguy cơ như mắc các bệnh lý về tim mạch, đái tháo đường, gan nhiễm mỡ, xơ gan, các bệnh lý cơ xương khớp, vô sinh,… Béo phì và thừa cân cũng làm tăng nguy cơ tử vong hơn so với những bệnh nhân có cân nặng bình thường.
Thuốc giảm cân là một sự lựa chọn tối ưu với nhiều chị em bởi chi phí rẻ, có thể tự thực hiện tại nhà không tốn quá nhiều thời gian và theo lời quảng cáo trên mạng là “hiệu quả vượt trội”. Chính vì thế nhiều chị em đã sa chân vào bẫy của “ ma trận giảm cân” lúc nào không hay, nhiều người đã để lại những hậu quả đáng tiếc cho sức khỏe của mình mang theo suốt đời.
Chị N.T.Q, 35 tuổi (ở Hà Nội) sau sinh con thứ 2 cân nặng vọt lên 109kg khiến chị rơi vào stress nặng nề. Vì mong muốn giảm cân, tin lời quảng cáo trên mạng, chị Q. mua thuốc giảm cân về dùng. Sau khi dùng 5 - 10 ngày thấy tốc độ chậm, chị lại chuyển qua loại thuốc khác và giảm được 8kg.
Chưa dừng lại, chị Q. tiếp tục đi spa giảm béo và uống đủ các loại thuốc giảm cân xanh, đỏ, tím, vàng. Nhưng sau 1 tháng chị bắt đầu thấy buồn nôn, đầu óc choáng váng, nhiều khi tự ngất.
Đặc biệt sau đó chị mẩn đỏ khắp người “đỏ như con tôm càng”, nôn ra máu, đi ngoài liên tục. Sau khi nhập viện cấp cứu, chị được bác sĩ kết luận suy thận cấp, xuất huyết dạ dày và rối loạn tuần hoàn não. Sau 40 ngày điều trị tích cực, cơ thể mới dần ổn định.
Theo cơ chế tác dụng, thuốc giảm cân được chia thành 4 nhóm: Thuốc tác động lên quá trình hấp thu chất béo trong đường tiêu hóa, các đồng vận thụ thể GLP-1, các thuốc phối hợp (nhiều hoạt chất), các thuốc cường giao cảm (Sympathomimetic).
"Mặc dù có tác dụng trong việc giảm cân, tuy nhiên những loại thuốc này cũng có tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, rối loạn hấp thu vitamin tan trong dầu, tổn thương thận, viêm tụy, bệnh túi mật, suy thận, tăng nhịp tim và tăng huyết áp…
 |
PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn đào tạo phẫu thuật giảm béo cho các y bác sĩ |
Một số biện pháp giảm cân khoa học
Giảm cân tự nhiên:Giảm cân lành mạnh không chỉ liên quan đến chế độ ăn kiêng, mà còn nằm ở việc duy trì một lối sống lành mạnh liên tục, bao gồm các mô hình ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất thường xuyên. Kế hoạch này gồm 3 bước:
Bước 1: Tăng cường vận động thể lực qua sinh hoạt hằng ngày
Bước 2: Kiểm soát năng lượng khẩu phần ăn
Bước 3: Duy trì chế độ ăn và luyện tập
Giảm cân can thiệp y khoa: Phẫu thuật giảm cân là một phương pháp y tế được sử dụng để giảm cân đáng kể và nhanh chóng đối với những người bị béo phì. Phẫu thuật này có thể giúp giảm tối đa 60-80% khối lượng cơ thể của bệnh nhân và có thể cải thiện tình trạng bệnh lý liên quan đến béo phì như tiểu đường, huyết áp cao, rối loạn lipid máu và các vấn đề khác.
Có nhiều phương pháp phẫu thuật giảm cân khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, tầm quan trọng của việc giảm cân và các yếu tố khác để lựa chọn phương pháp phù hợp:
Nối tắt dạ dày: Là phương pháp tách một phần nhỏ của dạ dày và nối nó với ruột thừa, tạo thành một túi nhỏ để giới hạn lượng thức ăn bệnh nhân có thể tiêu thụ và giảm độ hấp thụ của cơ thể. Tuy nhiên, phương pháp này cũng giảm sự hấp thụ của một số loại dinh dưỡng như calci và sắt, do đó bệnh nhân cần được bổ sung các loại vi chất và khoáng chất thêm vào khẩu phần ăn.
Thu nhỏ dạ dày ống đứng: Là phương pháp cắt bỏ một phần của dạ dày, giảm khối lượng thức ăn tiêu thụ và cũng giảm sản xuất hormon ghrelin, giúp giảm cảm giác đói của bệnh nhân.
Thắt đai dạ dày: Là phương pháp đặt một vòng bằng silicon xung quanh trên phần trên của dạ dày, giúp giảm lượng thức ăn tiêu thụ bằng cách tạo ra một khoảng trống nhỏ giữa hai phần của dạ dày.
Dẫn lưu mật tụy bằng chuyển tá tràng: Là phương pháp kết hợp giữa việc cắt bỏ một phần của dạ dày và giảm độ dài của đường tiêu hóa để giảm lượng thức ăn tiêu thụ và tăng hấp thụ chất dinh dưỡng.
Các phương pháp này đều có mục đích chung là giảm khối lượng thức ăn tiêu thụ và giảm độ hấp thụ của cơ thể. Tuy nhiên, mỗi phương pháp lại có những đặc điểm riêng biệt và có ưu nhược điểm khác nhau.
Nối tắt dạ dày và thu nhỏ dạ dày là hai phương pháp được sử dụng nhiều nhất vì độ hiệu quả cao, an toàn và ít tác dụng phụ.
Phẫu thuật giảm cân không phải là phương pháp giảm cân phù hợp với tất cả mọi người. Nó chỉ nên được sử dụng cho những người bị béo phì nặng và đã thử nhiều phương pháp giảm cân khác như ăn kiêng và tập luyện mà không thành công. Bệnh nhân cần thực hiện đầy đủ các xét nghiệm và khám sức khỏe trước khi quyết định phẫu thuật để đảm bảo an toàn và hiệu quả của phương pháp.
PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn (Phó viện trưởng Viện phẫu thuật tiêu hóa, chủ nhiệm khoa phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện TWQĐ 108)