Khám phá

Giai thoại về lòng hiếu thảo ở chùa Từ Hiếu

  • Tác giả : Quốc Lê
Tọa lạc ở phường Thủy Xuân, thành phố Huế, chùa Từ Hiếu là trong những cổ tự lớn ở Cố đô Huế. Lịch sử của ngôi chùa gắn liền câu chuyện khá đặc biệt về lòng hiếu thảo.

Câu chuyện đặc biệt

Câu chuyện thiền môn xứ Thuận Hóa xưa kể rằng, Tổ sư Nhất Định từ ngày về rừng lập am An Dưỡng (tiền thân của chùa Từ Hiếu) tu hành, đưa mẹ già theo để chăm lo, nuôi dưỡng.

Mẹ ngài tuổi cao sức yếu và thường xuyên bị ốm nặng. Các thầy thuốc đến khám đều khuyên Tổ sư nên bồi dưỡng cho mẹ bằng cá thịt thì bà mới có cơ may phục hồi thể trạng.

Vì vậy, hàng ngày, Tổ sư Nhất Định chống thiền trượng xuống chợ Bến Ngự mua cá về nấu cháo nuôi mẹ. Người đời thấy vậy đã có lời đàm tiếu rằng, vị hoà thượng ăn mặn là bất tịnh (không trong sạch), nhưng ngài không để tâm.

Câu chuyện lan đến triều đình vua Tự Đức. Nghe điều chướng tai gai mắt xảy ra gần kinh đô, vua sai binh lính túc trực quanh am An Dưỡng xem thực hư thế nào. Quả nhiên, quân binh tận mắt chứng kiến sư Nhất Định xách cá vào chùa.

Họ vào tận nơi mới hay, sư nấu cá cho mẹ, còn mình thì tự ra vườn nhặt những cọng rau khoai lang vàng úa để luộc ăn. Vua Tự Đức nghe thế thì thông cảm cho sự hiếu thảo của sư Nhất Định, tạo điều kiện cho việc tu hành của ngài.

Chứng tích quý giá

Sau khi Tổ sư Nhất Định viên tịch năm 1847, các môn đệ và thiện tín, trong đó có nhiều vị hoạn quan triều Nguyễn, cùng nhau chung sức quyên góp tiền của, làm mới ngôi chùa với nhiều công trình to lớn trang nghiêm.

Sau khi xây dựng xong chùa, các quan tâu chuyện lên vua Tự Đức. Vua nhớ lại chuyện xưa, sắc tứ cho chùa danh hiệu “Từ Hiếu Tự”, cấp thêm 700 quan tiền để hoạt động của chùa được thuận lợi.

Tấm bia ghi lại quá trình xây dựng giải thích tên chùa như sau: “Từ” là đức lớn của Phật, nếu không “từ” lấy gì tiếp độ tứ sanh cứu giúp vạn loại. “Hiếu” là đầu hạnh của Phật, nếu không “hiếu” lấy gì để đạt thông cõi nhiệm bao phủ đất trời.

Chùa Từ Hiếu là chứng tích quý giá về lòng Từ và đạo Hiếu của nhà Phật. Đây là nơi du khách thập phương có thể ôn lại câu chuyện xưa giàu ý nghĩa, từ đó chiêm nghiệm cách đối nhân xử thế của mình với những bậc sinh thành, rộng hơn là với cả nhân gian.

Quốc Lê