Y học và đời sống

Dự phòng viêm màng não do não mô cầu thế nào?

  • Tác giả : Thúy Nga
Để phòng bệnh viêm não, màng não do não mô cầu, tránh lây lan trong cộng đồng, người dân thực hiện tốt một số biện pháp như thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, chủ động tiêm phòng vắc xin,...

Nguyên nhân của viêm màng não do não mô cầu

BS Trần Thu Nguyệt, Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết, viêm màng não do não mô cầu gây ra do vi khuẩn Não mô cầu - Neisseria meningitidis.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), loại viêm màng não này thường xảy ra ở các khu vực châu Phi, những khu vực này được gọi là “vành đai viêm màng não”. Tuy nhiên bệnh cũng có thể xảy ra ở bất kỳ quốc gia nào trên thế giới.

Ở Việt Nam, bệnh viêm não, màng não do não mô cầu nhóm A lưu hành ở nhiều nơi, trước kia có thể gây thành dịch, tuy nhiên hiện nay bệnh chỉ xuất hiện rải rác trong năm.

Viêm màng não do não mô cầu chỉ lây từ người sang người. Động vật thường không mắc bệnh này. Vi khuẩn não mô cầu gây bệnh lây lan thông qua dịch nhầy hoặc nước bọt. Nếu tiếp xúc với dịch nhầy hoặc giọt bắn nước bọt của người bị bệnh, người khỏe có thể sẽ nhiễm vi khuẩn.

Bất kỳ ai cũng có thể sẽ nhiễm vi khuẩn nếu dùng chung các dụng cụ có liên quan đến miệng, ví dụ như bàn chải, thuốc lá hoặc thậm chí là son môi... với người bệnh. Bệnh cũng có thể lây lan thông qua việc hôn người bệnh hoặc hít phải những giọt bắn rất nhỏ khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.

Viêm não mô cầu - Ảnh minh họa

Viêm não mô cầu - Ảnh minh họa

Theo CDC, khoảng hơn 10% dân số có thể mang vi khuẩn N.meningitidis ở trạng thái không hoạt động. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng sẽ không làm hại cơ thể. Chúng ta có thể làm lây truyền vi khuẩn này kể cả ở trạng thái không hoạt động.

Nếu vi khuẩn ở trạng thái hoạt động, nghĩa là gây nên các triệu chứng và bệnh, chúng trở nên rất nguy hiểm.

Theo Viện nghiên cứu quốc gia về các rối loạn thần kinh và đột quỵ Hoa Kỳ (NINDS), nhiễm trùng có thể dẫn đến tử vong từ 10-15% số trường hợp, kể cả đã được điều trị. 10-15% các trường hợp còn lại sẽ để lại những tổn thương vĩnh viễn về não bộ hoặc các hậu quả, di chứng không mong muốn nghiêm trọng khác.

Viêm màng não do não mô cầu khởi phát bởi các triệu chứng giống cảm lạnh và cúm, như đau đầu và sốt cao. Triệu chứng của viêm màng não cũng bao gồm lú lẫn, hoặc quấy khóc ở trẻ sơ sinh và cứng cổ. Vì vậy, cần đến bác sĩ ngay nếu nghi ngờ bản thân hoặc người nhà có thể bị viêm màng não do não mô cầu.

Cách dự phòng viêm màng não do não mô cầu

Để phòng bệnh viêm não, màng não do não mô cầu, tránh lây lan trong cộng đồng, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện tốt một số biện pháp sau:

Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường.

Thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc.

Chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho trẻ, vắc xin được tiêm tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ.

Khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Tiêm vacxin giúp bảo vệ cơ thể khỏi một số loại viêm màng não do não mô cầu - Ảnh minh họa

Tiêm vacxin giúp bảo vệ cơ thể khỏi một số loại viêm màng não do não mô cầu - Ảnh minh họa

Không có loại vacxin nào có thể bảo vệ chúng ta khỏi tất cả các dạng viêm màng não do não mô cầu. Hiện nay, có một số loại vacxin có thể bảo vệ cơ thể khỏi một số loại viêm màng não do não mô cầu.

Ở một số nước, ví dụ như Mỹ, vacxin thường được khuyến cáo tiêm cho người trong độ tuổi từ 11 đến 18. Những người từ 19 đến 21 tuổi cũng nên được tiêm vacxin.

Trong một số trường hợp khác cũng được chỉ định tiêm vacxin phòng viêm não mô cầu. Ví dụ, như có kế hoạch du lịch đến một quốc gia là nơi có dịch não mô cầu lưu hành; Người bệnh đã bị cắt bỏ lá lách hoặc có các bệnh mãn tính khác.

Ở Việt Nam, có 02 loại vacxin phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu là AC và BC. Ngoài ra còn có loại vacxin khác phối hợp các nhóm A, C, Y và W135.

Thúy Nga