 |
| Các doanh nghiệp vừa thực hiện cách ly, vừa sản xuất trong nhà máy, cơ sở sản xuất kinh doanh. |
Nhiều doanh nghiệp dừng và chậm sản xuất
Thông tin từ Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam (VASI) cho biết, mặc dù vẫn có thể duy trì sản xuất nhưng gần 50% số doanh nghiệp thuộc VASI bị sụt giảm doanh thu. Trải qua 4 đợt bùng phát dịch, việc sản xuất trở nên khó khăn, nội lực các doanh nghiệp yếu dần. Đặc biệt là đợt dịch thứ tư, tại TPHCM và nhiều khu công nghiệp, nhiều doanh nghiệp buộc phải dừng sản xuất, chậm trễ trong giao nhận hàng… Dịch bệnh đã khiến các chuỗi cung ứng trong ngành công nghiệp chế tạo tại Việt Nam và trên thế giới bị đứt gãy.
Tại Việt Nam, dịch đang bùng phát tại các khu công nghiệp khiến nhiều doanh nghiệp tiếp tục rơi vào tình trạng khó khăn, thiếu linh kiện, vật tư phục vụ sản xuất. Do diễn biến căng thẳng của dịch Covid-19, tuần qua Samsung Electronics đã tạm dừng sản xuất 3/16 phân xưởng ở TPHCM, giảm hơn một nửa số nhân công từ 7.000 xuống 3.000 người theo quyết định và khuyến cáo của Bộ Y tế.
Hyundai Thành Công dự kiến phải cắt giảm 20% công suất và nhiều nguy cơ phải tiếp tục cắt giảm nếu thiếu chip. Sản xuất của doanh nghiệp này đã bị ảnh hưởng không nhỏ do sự thiếu hụt nguồn cung chip xử lý trên thị trường. Hầu hết các mẫu xe đều bị ảnh hưởng. Hậu quả là Công ty vừa thiếu hàng để bán ra thị trường vừa bị tồn kho lớn do các linh kiện khác nhập về không đưa được vào sản xuất.
Những Quy định phòng chống Covid-19 nghiêm ngặt nhất đang tạo áp lực cho các doanh nghiệp có vốn nước ngoài đang đóng trụ sở tại TPHCM. Hãng gia công giầy Pouyen của Đài Loan (Trung Quốc) cũng đóng cửa trong 10 ngày kể từ ngày 15/7, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng các đơn hàng của Nike và Adidas. Hơn nửa triệu công nhân bao gồm luôn 56.000 lao động của Pouyen nằm trong số 200 nhà thầu phụ của Nike tại Việt Nam bị ảnh hưởng, gián đoạn sản xuất. Ông Lương Cường, Giám đốc về phát triển bền vững của Nike cho biết, Nike đã phải làm việc với các nhà cung ứng về các quy định phòng dịch, bao gồm bảo đảm đúng thời gian và giữ kênh liên lạc tốt nhất với công nhân để giúp tất cả bớt căng thẳng và lo lắng giữa tình trạng bất định.
Trước tình trạng trên, các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam đang ráo riết đẩy mạnh các giải pháp nhằm giảm thiểu thiệt hại của sự đứt gãy hay gián đoạn của chuỗi cung ứng toàn cầu. Nike đang gấp rút vận chuyển các lô giày thể thao đã hoàn tất bằng đường hàng không từ Việt Nam đi Mỹ và châu Âu giữa lúc cuộc khủng hoảng giá cước tàu biển vẫn chưa dịu xuống. Việc thiếu hụt chip xử lý của Huyndai hay SKD Việt Nam chỉ là một dẫn chứng cho thấy tầm quan trọng của các linh kiện, thiết bị trong sản xuất.
Thiếu hụt nguồn cung ứng còn nghiêm trọng hơn khi dịch Covid-19 bùng phát tại nhiều quốc gia, khiến khâu vận chuyển, giao nhận hàng hóa khó khăn. Những năm gần đây, sự dịch chuyển các doanh nghiệp FDI sang Việt Nam đã giúp Việt Nam có vai trò lớn hơn, có sức cạnh tranh hơn trong các chuỗi cung ứng toàn cầu. Chính vì vậy, biến động hay gián đoạn sản xuất trong nước ảnh hưởng không nhỏ đến chuỗi tiêu dùng nội địa và chuỗi cung ứng toàn cầu.
 |
| Kiểm tra thân nhiệt công nhân trước khi vào làm việc. |
Giải pháp “vừa sản xuất, vừa cách ly”
Nhằm tăng cường các biện pháp phòng chống dịch Covid-19, đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh ở những nơi an toàn, tránh đứt gãy chuỗi cung ứng và sản xuất trên diện rộng, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã thống nhất đưa ra các hướng dẫn, khuyến nghị với các doanh nghiệp. Theo đó, các doanh nghiệp vừa thực hiện cách ly, vừa sản xuất trong nhà máy, cơ sở sản xuất kinh doanh.
Để vừa tiến hành hoạt động sản xuất vừa đảm bảo môi trường làm việc an toàn cho người lao động, các doanh nghiệp cần đạt các yêu cầu sau: Nguy cơ lây nhiễm Covid-19 phải ở mức thấp theo Quyết định số 2194/QĐ-BCĐQG; Doanh nghiệp không sử dụng người lao động đang thuộc diện cách ly y tế. Nếu doanh nghiệp bố trí người lao động đi làm, phải bố trí khu vực lưu trú tập trung và bố trí khu vực làm việc riêng biệt. Doanh nghiệp cần bảo đảm phương án vận chuyển người lao động từ nơi ở tập trung đến nơi làm việc, đáp ứng các điều kiện quy định tại Quyết định số 2787/QĐ-BYT. Người lao động phải có kết quả xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2 trước khi được đưa đến nơi ở tập trung và không đi khỏi nơi ở tập trung và nơi làm việc trong quá trình doanh nghiệp hoạt động.
Địa phương đang thực hiện giãn cách theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, khi có nguy cơ lây nhiễm tại nơi ở và nơi làm việc, người lao động được phép đi làm khi có kết quả xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2 phù hợp với yêu cầu của chính quyền địa phương.
Tại các địa phương đang thực hiện giãn cách mà doanh nghiệp cần phải bố trí người lao động lưu trú tập trung tại nhà máy hoặc lưu trú tập trung do doanh nghiệp tổ chức để phòng dịch, thì người lao động phải có kết quả xét nghiệm âm tính trước khi vào nơi lưu trú tập trung. Trong thời gian ở khu lưu trú tập trung của doanh nghiệp, theo yêu cầu của chính quyền địa phương, người lao động có thể phải tiếp tục được xét nghiệm.
Doanh nghiệp phải phối hợp với các cơ sở y tế đủ năng lực để chuẩn bị sẵn sàng số lượng xét nghiệm nhanh dự phòng đảm bảo đủ xét nghiệm 2 lần cho toàn bộ số lượng người lao động có mặt tại doanh nghiệp. Lập danh sách thông tin người lao động và cập nhật định kỳ 3 ngày/lần, cập nhật kết quả xét nghiệm trước 15 giờ hằng ngày (nếu có) và báo cáo cơ quan có thẩm quyền theo quy định.
Yêu cầu doanh nghiệp nhanh chóng thực hiện đầy đủ chính sách hỗ trợ người lao động tạm hoãn hợp đồng, nghỉ việc không hưởng lương, người lao động ngừng việc, chấm dứt hợp đồng lao động và các chính sách khác theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 1/7/2021 của Chính phủ, Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 7/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ, các chính sách của địa phương quy định và các quy định pháp luật hiện hành.