Việc triển khai phương pháp phẫu thuật nội soi qua lồng ngực điều trị nhão cơ hoành tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã giúp không ít bệnh nhân hồi phục nhanh với kết quả tốt chỉ sau vài ngày điều trị.
Cơ hoành mỏng như tờ giấy
Nhập viện trong tình trạng đau bụng thượng vị, thỉnh thoảng khó thở, bệnh nhân Lê Đức T. (48 tuổi) ở huyện Cô Tô vào bệnh viện kiểm tra. Qua chụp X-quang và cắt lớp vi tính cho thấy, vòm hoành trái cao khiến các tạng di chuyển lên trên gây xẹp thụ động nhu mô phổi lân cận. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị nhão cơ hoành trái và chỉ định phẫu thuật nội soi tạo hình cơ hoành.
 Hình ảnh x-quang phổi của bệnh nhân bị nhão cơ hoành trái khiến tạng dưới ổ bụng di chuyển lên trên, trước và sau phẫu thuật |
Kíp mổ khoa Ngoại do bác sĩ CKII Phạm Việt Hùng phụ trách cùng các cộng sự và khoa Gây mê hồi sức phối hợp tiến hành. Sau khi gây mê nội khí quản một nòng và làm xẹp phổi trái, bác sĩ đặt bệnh nhân nằm nghiêng trái và đưa dụng cụ nội soi qua các vết rạch nhỏ kích thước 1 – 1,5cm trên lồng ngực, quan sát thấy cơ hoành trái có một phần bị giãn mỏng dính như tờ giấy, khiến các tạng trong bụng đẩy lên trên lồng ngực và chèn ép vào phổi.
Sau khi đánh giá kỹ tổn thương, các bác sĩ tiến hành cắt bỏ phần cơ hoành bị nhão giãn mỏng bằng dụng cụ cắt nối nội soi và khâu tạo hình tăng cường lại vòm hoành bằng chỉ không tiêu. Sau 1 tiếng phẫu thuật, ca mổ thành công, vòm hoành mới được tạo hình chắc chắn, bệnh nhân được đặt dẫn lưu màng phổi hút liên tục áp lực thấp.
Sau mổ 1 ngày, bệnh nhân tự tập thở tốt, rút dẫn lưu màng phổi, ăn uống vận động nhẹ nhàng và xuất viện sau 4 ngày điều trị.
 Hình ảnh cắt lớp phổi của bệnh nhân bị nhão cơ hoành trái khiến tạng dưới ổ bụng di chuyển lên trên, trước và sau phẫu thuật |
Được bác sĩ thăm khám trước khi xuất viện, bệnh nhân T. phấn khởi chia sẻ: “Tôi không nghĩ mình lại mắc bệnh hiếm gặp, chỉ thỉnh thoảng thấy khó chịu, đau tức ở vùng dưới ngực trái mà không rõ nguyên nhân dù vẫn ăn uống, sinh hoạt bình thường. Đi khám phát hiện mình bị nhão cơ hoành, các bác sĩ cũng tư vấn nên thực hiện phẫu thuật ngay để tránh biến chứng về sau. Cuộc mổ nhẹ nhàng, y bác sĩ chăm sóc tận tình nên tôi phục hồi rất nhanh. Sau 4 ngày đã được xuất viện về với gia đình”.
Khó phát hiện, nhiều biến chứng
Nhão cơ hoành là tình trạng phần cơ ngăn cách giữa khoang ngực – bụng bị khiếm khuyết, như một màng mỏng mất trương lực, không co giãn khiến cơ quan trong ổ bụng dễ dàng đẩy lên trên và chèn ép vào phổi khiến người bệnh khó thở.
Đây bệnh lý hiếm gặp, khó phát hiện và dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh khác, như: nang thùy dưới phổi, viêm phổi, bệnh phổi biệt lập… do các triệu chứng không đặc trưng, thường được phát hiện tình cờ khi chụp X-quang phổi.
Để điều trị triệt để bệnh lý này, phẫu thuật nội soi tạo hình cơ hoành là phương pháp tối ưu, triệt để nhất, giúp bệnh nhân phục hồi sức khỏe và thể trạng, cải thiện chất lượng cuộc sống.
BS.CKII Phạm Việt Hùng, Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện ĐK tỉnh cho biết: “Trường hợp của bệnh nhân T. vào viện vô tình phát hiện bệnh lý hiếm gặp là nhão cơ hoành trái với biểu hiện thỉnh thoảng đau tức vùng mũi ức khi ăn do gập góc giữa dạ dày và thực quản, dạ dày bị đẩy quặt lên ngực trái.
 |
Bác sĩ khoa Ngoại thăm khám lại cho bệnh nhân trước khi xuất viện. |
Phẫu thuật là phương pháp điều trị tối ưu nhất để xử trí bệnh triệt để tận gốc, các phương pháp khác chỉ làm giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh. Khó khăn của kỹ thuật này là việc tạo hình cơ hoành trong một phẫu trường nội soi nhỏ hẹp, đòi hỏi phẫu thuật viên có kinh nghiệm, tay nghề thuần thục trong thực hiện các thao tác khâu cắt khéo léo, chúng tôi cắt bỏ phần cơ hoành giãn để vòm hoành phẳng, dùng phần cơ còn dày để tạo hình mà không cần dùng vật liệu nhân tạo đắt tiền.
Với kỹ thuật nội soi qua vết mổ nhỏ giúp bệnh nhân ít mất máu, hồi phục nhanh, thời gian nằm viện ngắn, chất lượng về sau của người bệnh tốt hơn”.
Nhão cơ hoành trái và phải có triệu chứng khác nhau. Nhão cơ hoành phải với biểu hiện thường thấy là khó thở, đau tức ngực, viêm phổi…, đối với nhão cơ hoành trái, người bệnh sẽ có tình trạng đau vùng mũi ức hay hạ sườn trái, ợ hơi, buồn nôn nhất là sau khi ăn no, rối loạn tiêu hóa…
Dù không phải là bệnh cấp cứu nguy hiểm, tuy nhiên nhão cơ hoành là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh khác: khó thở kéo dài dẫn đến suy hô hấp, viêm phổi, rối loạn tiêu hóa…, nếu không phát hiện đúng bệnh mà chỉ điều trị triệu chứng, người bệnh dễ bị tái đi tái lại nhiều lần, cơn đau dai dẳng gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo khi có các triệu chứng bất thường như trên, bệnh nhân cần đến khám tại các cơ sở y tế để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.