Vượt tiêu chuẩn
Ngày 12/8, tại Hội thảo trực tuyến chia sẻ kết quả báo cáo “Kết quả nghiên cứu tác động ô nhiễm không khí do bụi PM2,5 lên sức khỏe cộng đồng tại Hà Nội năm 2019”, nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Y tế Công cộng (HUPH), Trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU-UET), Trung tâm Sống và Học tập vì Môi trường và Cộng đồng đã công bố những dữ liệu mới nhất về tác động của ô nhiễm bụi mịn PM2.5 tại Hà Nội.
Đây là nghiên cứu đầu tiên sử dụng số liệu do địa phương cung cấp để đánh giá gánh nặng bệnh tật do tác động của ô nhiễm bụi PM2,5 đến sức khỏe cộng đồng tại Hà Nội.
Đại diện cho nhóm nghiên cứu, TS Nguyễn Thị Trang Nhung, Trường Đại học Y tế Công cộng cho biết, kết quả nghiên cứu cho thấy nồng độ bụi PM2,5 trên toàn TP Hà Nội vượt ngưỡng quy chuẩn quốc gia.
Cụ thể, nồng độ bụi PM2,5 trung bình năm của các quận, huyện và thị xã nằm trong khoảng 28,15 - 39,4µg/m³. Các quận nội thành Hà Nội: Đống Đa, Ba Đình, Hai Bà Trưng (những khu vực tập trung đông dân cư, có mật độ dân số và giao thông cao, nhiều hoạt động kinh tế - xã hội có nồng độ PM2,5 cao nhất). So với các quận nội thành, các huyện ngoại thành như Ba Vì, Thạch Thất, Sơn Tây có nồng độ bụi PM2,5 thấp nhất.
Theo các số liệu tính toán, số ca tử vong sớm do phơi nhiễm với bụi PM2,5 là 2.855 ca, tương đương khoảng 35,5 ca tử vong sớm trên 100.000 dân.
Kỳ vọng sống bị mất đi do phơi nhiễm với bụi PM2,5 là 908 ngày, tức là 2,49 năm tuổi.
Nghiên cứu cũng chỉ ra Đống Đa, Ba Đình và Hai Bà Trưng là những quận có tỷ suất tử vong cao do những bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí (ONKK).
“Với sự gia tăng nồng độ bụi PM2,5 trung bình năm tại Hà Nội, trung bình mỗi năm có thêm khoảng 1.062 ca nhập viện do bệnh tim mạch, và khoảng 2.969 ca nhập viện do bệnh hô hấp, lần lượt tương đương với 1,2% và 2,4% tổng số ca nhập viện do hai nhóm bệnh này ở người dân Hà Nội”, TS Nguyễn Thị Trang Nhung cho hay.
Tăng thêm tuổi nếu PM2,5 được cải thiện
Bên cạnh thực trạng về gánh nặng bệnh tật, các nhà khoa học cũng chỉ ra, nếu nồng độ bụi PM2,5 trung bình năm 2019 tại Hà Nội được kiểm soát ở mức 25µg/m3, số ca tử sớm do ô nhiễm đã tránh được là 2.575 ca; Hà Nội tránh được tổng số 71.613 năm sống bị mất và kỳ vọng sống đã có thể tăng lên 812 ngày, tức là khoảng 2,22 năm tuổi.
Mặt khác, nếu nồng độ bụi PM2,5 tại Hà Nội năm 2019 được kiểm soát ở mức 10µg/m3 (mức khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới - WHO), số ca tử vong sớm do ô nhiễm đã tránh được là 4.222 ca. Như vậy, kỳ vọng sống của người dân Hà Nội có thể tăng lên 3,88 năm.
Bà Đỗ Vân Nguyệt, Trung tâm Sống và Học tập vì Môi trường và Cộng đồng cho biết, hiện tại Việt Nam, một số nghiên cứu về tác động của ONKK đến sức khỏe đã được thực hiện. Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu và bằng chứng khoa học về tác động dài hạn của ô nhiễm bụi PM2,5 đến sức khỏe cộng đồng còn nhiều hạn chế, nhất là tại các tỉnh, thành phố cụ thể, đặc biệt là các đô thị có tốc độ phát triển nhanh và mạnh mẽ.
Báo cáo kết quả nghiên cứu này nhằm củng cố các bằng chứng khoa học cho thấy tác động của ô nhiễm bụi PM2.5 đến sức khỏe cộng đồng.
Do đó, các hoạt động đánh giá chất lượng không khí cần được mở rộng, đồng thời, các chính sách nhằm cải thiện chất lượng không khí (CLKK) cũng cần được hoạch định và triển khai kịp thời.
Các nhà khoa học khuyến nghị cần mở rộng, nâng cấp mạng lưới quan trắc CLKK, xây dựng và thực hiện cơ chế chia sẻ dữ liệu mở về chất lượng không khí từ các trạm quan trắc; Ứng dụng các mô hình mô phỏng nồng độ các chất ONKK, hoặc xây dựng các bản đồ phân bố nồng độ các chất ONKK có độ phân giải cao cho tỉnh/thành phố; Đầu tư nghiên cứu đánh giá tác động dài hạn của ONKK đến sức khỏe, thiết lập thông số và hàm phơi nhiễm đặc thù cho Việt Nam…