Đứng đầu danh sách gây ồn ào thường “tra tấn” tai nghe của người dân bấy lâu nay phải kể tới đó là một số siêu thị, các cửa hàng điện tử, điện máy, điện lạnh chào hàng quảng cáo; các cửa hàng kinh doanh “xả hàng” giảm giá. Có siêu thị mở bài ca muôn thuở, bật băng “khuyến mại, khuyến mại, hãy đến với điện máy điện lạnh…” X, Y, Z nào đó từ sáng tới tối, không ngừng nghỉ.
 |
Nhiều hình thức quảng cáo nơi công cộng gây ô nhiễm tiếng ồn (Ảnh: Báo Thừa Thiên Huế) |
Có siêu thị, cửa hàng thỉnh thoảng lại cho nhân viên ra giữa sân, vỉa hè để nhảy nhót, bật nhạc ầm ĩ để quảng cáo một sản phẩm mới nào đó… Chưa kể, ở khu dân cư, người dân bắt buộc phải nghe các giọng ca karaoke hát như cãi nhau cả buổi tối, thậm chí bất kể lúc nào mà các "ca sĩ" kia thích hát.
Nếu giải thích thông thường thì cũng nên thông cảm bởi người ta bán hàng, khuyến mại phải bật loa to để thu hút người tiêu dùng nghe thấy và xúm vào xem rồi mua hàng. Nó cũng giống như người nuôi chim yến luôn bật âm thanh giả tiếng chim yến để “dụ” những con chim yến thật bay tới làm tổ.
Các nhà nghiên cứu, các chuyên gia từng đưa ra “cảnh báo” việc con người phải chịu đựng lâu tiếng ồn cường độ 50 decibel (dB) có thể khiến giảm hiệu suất làm việc, nhất là lao động trí óc. Tiếng ồn 70 dB có thể làm tăng nhịp thở, nhịp tim, ảnh hưởng dạ dày và giảm hứng thú lao động.
Trầm trọng hơn, tiếng ồn 90dB sẽ gây mệt mỏi, mất ngủ, tổn thương chức năng thính giác, mất cân bằng cơ thể và suy nhược thần kinh... Việc xác định mức độ tiếng ồn là bao nhiêu dB với người dân là điều không dễ, thậm chí cả với cơ quan chức năng, bởi muốn chính xác, phải có máy đo. Chính vì thế mà dù có quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về tiếng ồn của Bộ Tài nguyên- Môi trường, cũng như Nghị định xử phạt hành vi gây tiếng ồn, song trên thực tế việc xử lý vi phạm gần như chưa có.
Quả thực là tiếng ồn đô thị luôn được xem là mối nguy hại âm thầm thứ hai đối với sức khỏe cộng đồng, sau ô nhiễm không khí. Tiếng ồn có sức tàn phá ghê gớm dù thầm lặng. Một bác sĩ người Mỹ chuyên nghiên cứu về tiếng ồn cảnh báo: Khi chúng ta ngủ, âm thanh vẫn có khả năng tác động đến hệ thần kinh dù ta không bị thức giấc hoặc nhận thấy giấc ngủ bị gián đoạn. Người ta có thể nhắm mắt nhưng không thể bắt tai dừng tiếp nhận âm thanh…
Không còn là chuyện bị làm phiền hay không mà rõ ràng, tiếng ồn đã và đang gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống đô thị ở nước ta. Đã tới lúc, cơ quan chức năng có liên quan ở các đô thị cần phát động phong trào đẩy lùi ô nhiễm tiếng ồn, tạo nét văn hóa trong cộng đồng dân cư để bảo vệ sức khỏe cho người dân.
Nguyễn Thị Loan (nguyenthi***@gmail.com)