Các nhà khoa học hy vọng lĩnh vực tầm soát ung thư sớm của Việt Nam nói riêng và các quốc gia lân cận nói chung có thêm phương pháp chẩn đoán ung thư sớm chính xác, hiệu quả và đơn giản hơn so với các phương pháp truyền thống trước đây.
Thông tin này đã được truyền thông quốc tế đăng tải trên Yahoo Financial, BioSpectrum, AsiaOne, ....
Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Cứ 6 ca tử vong có 1 ca do ung thư. Hằng năm, khoảng 21 triệu người phát hiện ra căn bệnh này. 70% bệnh nhân ung thư được phát hiện ở giai đoạn muộn khi mà các phương pháp điều trị hầu như không còn mang lại hiệu quả.
Vì vậy, phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm sẽ giúp cải thiện khả năng sống sót lên tới 90% - 95% so với 5% - 20% ở giai đoạn muộn.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chỉ tính riêng Đông Nam Á, mỗi năm lại có thêm 1,7 triệu ca ung thư mới và tỷ lệ tử vong dự kiến sẽ cao hơn khoảng 45% vào năm 2030.
Việc sàng lọc ung thư hiện nay còn một số hạn chế như sàng lọc đơn cơ quan, bỏ sót nhiều loại ung thư, cần nhiều kỹ thuật và xét nghiệm khác nhau, độ nhạy thấp, tỷ lệ dương tính giả cao…
Phương pháp xét nghiệm không xâm lấn (còn gọi là sinh thiết lỏng) là lấy một lượng máu nhỏ làm xét nghiệm, nhằm sớm phát hiện ra phân mảnh gene di truyền DNA ngoại bào có thể đang lưu thông trong máu.
Theo TS Nguyễn Hoài Nghĩa, Trưởng nhóm Di truyền tại Trung tâm Y sinh học Phân tử, Đại học Y Dược TPHCM, Viện Di truyền Y học, khi tế bào khối u chết đi sẽ giải phóng các đoạn DNA vào trong máu, được gọi là phân mảnh DNA tự do (ctDNA) đặc trưng cho tế bào ung thư. ctDNA đã được chứng minh như một chỉ dấu sinh học trong tầm soát, theo dõi, điều trị và tiên lượng ung thư.
Phương pháp SPOT-MAS (Screening for Presence Of Tumor by Methylation and Size of ctDNA) có khả năng tầm soát nhiều loại ung thư sớm trong cơ thể, bao gồm ung thư vú, ung thư phổi, ung thư gan và ung thư đại - trực tràng.
Công nghệ xét nghiệm gene giúp khảo sát các gene liên quan đến quá trình tăng trưởng cùng như sự bất thường về số lượng bản sao trên bộ gene khối u; kích thước đặc trưng của ctDNA do khối u phóng thích vào máu.
Phương pháp SPOT-MAS được phát triển trên cơ sở nghiên cứu 1.600 nhóm bệnh chứng và cơ sở dữ liệu bộ gene lớn của hơn 20.000 bệnh nhân trong hơn ba năm.
Công nghệ SPOT-MAS chỉ với 1 lần lấy mẫu máu, giảm thiểu bất tiện cho bệnh nhân và tối ưu được chi phí, giúp người dân có thể dễ dàng tiếp cận xét nghiệm.