Các bác sĩ khoa Dinh dưỡng tiết chế, bệnh viện Da liễu TƯ cho biết, Lupus ban đỏ hệ thống (SLE) là bệnh tự miễn mạn tính, là bệnh lý của mô liên kết có tổn thương nhiều cơ quan do rối loạn đáp ứng miễn dịch của cơ thể. Các cơ quan thường bị tổn thương bao gồm khớp, da, thận, tế bào máu, tim, phổi, thần kinh.
Mặc dù hiện nay chưa có phương pháp điều trị khỏi SLE, nhưng một số thay đổi lối sống, điều chỉnh chế độ ăn uống có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người mắc bệnh này.
Một số loại thực phẩm có thể làm tăng các triệu chứng bệnh của bệnh nên người bệnh cần biết để hạn chế và phòng tránh.
Thực phẩm hạn chế dùng
Thực phẩm giàu chất béo: Người bệnh lupus ban đỏ thường có nguy cơ mắc bệnh tim mạch tăng 2-4 lần và nguyên nhân hàng đầu là xơ vữa động mạch. Việc giảm cholesterol, mỡ máu là một trong những mục tiêu điều trị quan trọng nhất, ngoài ra những thực phẩm này cũng làm tăng tình trạng viêm nhiễm.
Người bệnh cần tránh thực phẩm chứa chất béo bão hòa bao gồm: sữa giàu chất béo, thực phẩm chiên, mỡ động vật, nội tạng động vật, súp và nước sốt có kem, thịt chế biến sẵn (xúc xích, giăm bông, thịt nguội…) và thịt đỏ.
Có thể thay thế chất béo bão hòa bằng chất béo lành mạnh hơn như: các loại hạt, quả bơ, một số loại dầu như dầu ô liu, đậu nành...
 |
Chuyên gia chỉ rõ thực phẩm cần tránh khi bị lupus |
Muối và thực phẩm chứa nhiều muối:
Chế độ ăn quá nhiều muối sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp, tim mạch, đột quỵ và các tổn thương trên tim, thận, tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người bệnh lupus ban đỏ. Hạn chế lượng muối dung nạp vào cơ thể để hạn chế tình trạng tăng huyết áp, tổn thương tim tiến triển.
Chúng ta có thể kiểm soát được khẩu phần muối trong chế độ ăn của mình dưới 6g mỗi ngày, cần kiểm tra hàm lượng muối trên bao bì của các thực phẩm đóng gói sẵn.
Người bệnh lupus ban đỏ cần hạn chế muối ăn, nước mắm, mì chính, gia vị nêm nếm cũng như các loại thực phẩm chứa nhiều muối khác như: cà, dưa muối, thịt cá hộp, mì ăn liền....
Đường: Cơ thể chúng ta sản xuất insulin để xử lý đường, nhưng lượng đường bổ sung quá nhiều buộc cơ thể phải tích trữ thêm năng lượng đó trong các tế bào mỡ và làm mô mỡ bị viêm. Thực phẩm có nhiều đường bổ sung cũng có thể dẫn đến tăng mức độ protein gây viêm. Một số nghiên cứu cho rằng chất làm ngọt nhân tạo như aspartame cũng có thể dẫn đến viêm mạn tính.
Các thực phẩm nên tránh
Tỏi: Tỏi có chứa các thành phần như allicin, ajoene và thiosulfinates có thể gây tăng bạch cầu có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch. Tuy nhiên đối với người bệnh lupus, các chất này có thể kích thích hệ thống miễn dịch tạo ra các phản ứng quá mẫn trên cơ thể có thể dẫn tới đợt cấp.
Rau linh lăng: Rau linh lăng được nhiều nhà khoa học khuyến cáo không dùng cho người bệnh lupus ban đỏ. Rau linh lăng có thể kích thích hệ thống miễn dịch hoạt động mạnh mẽ gây ra các đợt cấp ở người bệnh lupus ban đỏ. Do đó chúng ta nên tránh ăn các thức ăn từ rau linh lăng hoặc mầm rau linh lăng.
Hút thuốc: Các loại oxy phản ứng trong khói thuốc lá gây ra stress oxy hóa và điều hòa lại các cytokine gây viêm, đóng vai trò liên quan trong rối loạn chức năng nội mô bằng cách giảm khả dụng sinh học oxit nitric. Ở bệnh nhân SLE, hút thuốc có liên quan với các dấu hiệu của xơ vữa động mạch; hút thuốc thậm chí đã được xác định là một yếu tố nguy cơ cho sự tiến triển của vôi hóa động mạch vành.
Rượu, bia: Rượu, bia có thể khiến hệ thống miễn dịch bị kích thích, các triệu chứng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Sử dụng rượu, bia khi đang điều trị bệnh lupus ban đỏ có thể làm giảm tác dụng thuốc hoặc gây ra các tác dụng không mong muốn.
Caffein: Người bị lupus ban đỏ nên loại bỏ những loại đồ uống chứa nhiều caffein như cà phê, trà, đồ uống có gas, nước tăng lực…ra khỏi chế độ ăn hàng ngày. Nguyên nhân là vì những loại đồ uống này sẽ làm cơ thể giảm hấp thụ sắt và làm cơ thể thêm căng thẳng.
Người bệnh lupus cần tuân thủ nghiêm ngặt chế độ điều trị về thuốc, bên cạnh đó thì chế độ ăn và sinh hoạt hợp lý như: nghỉ ngơi đầy đủ, tránh sang chấn tâm lý và tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng của bệnh.