Các yếu tố gây đột quỵ mùa lạnh
Nhiệt độ thấp: Lạnh làm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Gây co thắt mạch máu não, làm giảm lưu lượng máu đến não.
Tăng huyết áp: Thời tiết lạnh có thể khiến huyết áp tăng đột ngột, dẫn đến nguy cơ đột quỵ do vỡ mạch máu hoặc tắc mạch.
 |
Việc duy trì thói quen sống lành mạnh và chủ động bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh là chìa khóa giúp phòng ngừa đột quỵ hiệu quả - Ảnh minh hoạ |
Tăng độ nhớt của máu: Lạnh làm tăng độ nhớt máu, dễ dẫn đến hình thành cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu não.
Thay đổi lối sống mùa lạnh: Hạn chế vận động, ăn uống không lành mạnh, tăng cân và hút thuốc lá nhiều hơn. Ít uống nước khiến máu đặc hơn, tăng nguy cơ đột quỵ.
Bệnh lý nền: Những người có tiền sử tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu, bệnh tim mạch có nguy cơ cao hơn trong mùa lạnh.
Stress và mất ngủ: Căng thẳng và mất ngủ trong mùa đông (do ít ánh sáng tự nhiên) làm tăng nguy cơ co thắt mạch máu.
Biện pháp phòng ngừa đột quỵ trong mùa lạnh
Giữ ấm cơ thể: Mặc ấm, che chắn đầu, cổ, tay, chân khi ra ngoài. Tránh tiếp xúc đột ngột với không khí lạnh, nhất là khi vừa ngủ dậy.
Kiểm soát huyết áp: Theo dõi huyết áp thường xuyên, uống thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ. Hạn chế ăn mặn, sử dụng muối và thực phẩm chế biến sẵn.
Tăng cường vận động: Duy trì tập thể dục đều đặn, tập trong nhà nếu trời quá lạnh. Đi bộ nhẹ nhàng, tập yoga để cải thiện tuần hoàn máu và sức khỏe tim mạch.
Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo giàu omega-3. Hạn chế rượu bia, chất béo bão hòa và thực phẩm nhiều đường.
Uống đủ nước: Uống ít nhất 1.5–2 lít nước/ngày, kể cả khi không thấy khát để tránh máu bị đặc.
Quản lý bệnh lý nền: Điều trị tích cực các bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu. Tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe.
Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột: Tránh ra ngoài trời lạnh đột ngột khi đang ở nơi ấm. Tắm nước ấm, không dùng nước quá lạnh hoặc quá nóng.
Không hút thuốc và hạn chế rượu bia: Thuốc lá và rượu bia làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và huyết áp cao.
Nghỉ ngơi hợp lý và giảm stress: Ngủ đủ giấc (7–8 giờ mỗi đêm). Thư giãn, giảm căng thẳng bằng các hoạt động giải trí nhẹ nhàng.
Tìm kiếm hỗ trợ y tế kịp thời: Khi có các dấu hiệu nghi ngờ đột quỵ như liệt, méo miệng, khó nói, đau đầu đột ngột, cần đưa người bệnh đi cấp cứu ngay lập tức để giảm thiểu nguy cơ biến chứng.
BS Nguyễn Xuân Tuấn (Giảng viên trường Đại học Y dược, Đại học Quốc gia Hà Nội)