Tìm hiểu của phóng viên cho thấy, ngày 24/3/2020 Công ty CP công nghệ Việt Á đã gửi tới Bộ Y tế văn bản đề nghị cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do đối với trang thiết bị y tế đã có số đăng ký lưu hành.
Cụ thể, trang thiết bị y tế đó là “Bộ trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro phát hiện RNA của virus Corona (SARS-CoV-2) hay gọi tắt là Kit test Covid-19.
Đến ngày 4/12/2020, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đã ký quyết định ban hành danh mục trang thiết bị y tế được cấp số lưu hành tại Việt Nam, trong đó sản phẩm Kit test Covid-19 của Việt Á.
Theo đó, sản phẩm này là loại thiết bị y tế loại D, tuổi thọ 12 tháng với quy cách đóng gói là bộ 24 xét nghiệm; bộ 48 xét nghiệm bộ 96 xét nghiệm.
Đến ngày 18/12/2020, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn chính thức ký Giấy chứng nhận lưu hành tự do cho sản phẩm kit test Covid-19 của Việt Á dạng song ngữ.
Trước đó vào tháng 7/2021, ông Nguyễn Trường Sơn cũng dính lùm xùm vụ việc kỹ lỗi văn bản Công văn 5944/BYT-YDCT liệt kê các thuốc cổ truyền và các sản phẩm dược liệu có thể hỗ trợ điều trị Covid-19. Đồng thời chỉ đạo các Sở Y tế các tỉnh, thành phố tham khảo các sản phẩm này để lựa chọn mua sắm, đấu thầu, tiếp nhận từ các tổ chức, cá nhân ủng hộ để khám bệnh, chữa bệnh để hỗ trợ điều trị cho các người bệnh nhiễm virus Covid.
Đáng chú ý, chủ nhân của các sản phẩm cổ truyền mà Bộ Y tế gợi ý là nhiều doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu như: Sao Thái Dương, Hoạt huyết Nhất Nhất.
Từ văn bản này người dân đã đổ xô tìm mua các sản phẩm trên để dự trữ, tự phòng bệnh Covid-19 ở nhà, một số loại đã “cháy hàng”. Vụ việc này khiến dư luận đặt nghi vấn về “mập mờ” lợi ích nhóm giữa cơ quan chức năng và các doanh nghiệp.
Mới đây nhất, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng đã quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với ông Nguyễn Trường Sơn; cùng Ban cán sự đảng Bộ Y tế nhiệm kỳ 2016 - 2021, hàng loạt quan chức ngành Y tế do đã vi phạm trong việc cấp phép nhập khẩu thuốc, thực hiện liên doanh liên kết, đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao;…
Ngày 18/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03, Bộ Công an) cho biết đã khởi tố ông Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP công nghệ Việt Á cùng một số thuộc cấp để làm rõ nghi vấn phạm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng liên quan đến cáo buộc nâng khống giá kit xét nghiệm Covid-19.
Điều tra ban đầu xác định, tháng 4/2020, Công ty CP công nghệ Việt Á được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành sản phẩm kit xét nghiệm Covid-19. Đến nay, doanh nghiệp đã cung ứng kit cho CDC và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành phố, doanh thu gần 4.000 tỷ đồng.
Lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu test Covid-19, sản phẩm thuộc danh mục được áp dụng chỉ định thầu rút gọn, bị can Việt đã chủ động cung ứng thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế trước cho các bệnh viện, CDC các tỉnh, thành phố sử dụng.
Phan Quốc Việt sau đó thông đồng với lãnh đạo CDC để hợp thức hồ sơ chỉ định thầu bằng cách sử dụng các pháp nhân trong hệ thống lập hồ sơ chào hàng sản phẩm, xác nhận khống báo giá cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất, nhà chức trách cáo buộc.
Để được cung ứng trước thiết bị, vật tư y tế, tiêu thụ số lượng lớn, thanh quyết toán theo giá do Việt Á đề nghị, Phan Quốc Việt còn thỏa thuận chi cho lãnh đạo các đơn vị mua hàng với số tiền lớn. Nhằm thu lợi nhuận bất chính và chi tiền ngoài hợp đồng, Phan Quốc Việt cùng các nhân viên Việt Á nâng khống giá thiết bị, chi phí nguyên vật liệu đầu vào, xác định giá bán là 470.000 đồng/kit.