GIỚI TÍNH

Bỏ dở điều trị bệnh thận mạn tính, trẻ có nguy cơ tử vong

  • Tác giả : Thúy Nga
Bệnh viện Nhi Trung ương liên tục tiếp nhận một số trường hợp trẻ mắc bệnh thận mạn tính nhập viện nguy kịch do cha mẹ tự ý bỏ điều trị, hoặc sử dụng thuốc nam theo lời mách từ những người xung quanh.

Điều trị thuốc nam đến viện thì nguy kịch

Bệnh nhi 5 tuổi quê ở Bắc Giang nhập viện vào khoa Điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng nguy kịch, mặc dù đã được các bác sĩ tận tình cứu chữa nhưng trẻ không qua khỏi.

Theo các bác sĩ, cách đây hơn 1 năm, trẻ được chẩn đoán mắc bệnh thận mạn tính, đã được điều trị sức khỏe ổn định ra viện và tiếp tục theo dõi ngoại trú tại phòng khám chuyên khoa Thận, Bệnh viện Nhi Trung ương.

Tuy nhiên, hơn 03 tháng nay, người nhà bệnh nhi tự ý bỏ theo dõi, điều trị và cho trẻ dùng thuốc nam. Gần đây, khi tình trạng sức khoẻ chuyển biến xấu, trẻ mới được người nhà đưa quay trở lại bệnh viện điều trị.

TS.BS Nguyễn Thu Hương – Trưởng khoa Thận và Lọc máu, Bệnh viện Nhi Trung ương, đây là một trong số nhiều trường hợp trẻ đang điều trị bệnh thận mạn tính tại khoa tự ý bỏ ngang điều trị hoặc sử dụng thuốc nam theo lời mách từ những người xung quanh đến khi nhập viện thì đã quá muộn.

Có nhiều lý do khiến người nhà bỏ điều trị cho trẻ như: Hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhà xa đi lại tốn kém, thời gian điều trị kéo dài hoặc nghĩ cơ hội sống của trẻ không còn, có chạy chữa cũng không thay đổi được gì… là lý do khiến gia đình dễ buông xuôi.

Bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính được điều trị tại bệnh viện Nhi TƯ

Bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính được điều trị tại bệnh viện Nhi TƯ

Không chữa khỏi nhưng ngăn bệnh trở nặng

Thận là một bộ phận quan trong trong hệ tiết niệu, có chức năng: Tạo nước tiểu và lọc bỏ chất thải; Cân bằng nước và các chất điện giải; Cân bằng axit- kiềm; Điều hòa huyết áp; Điều hòa chuyển hóa canxi; Tạo yếu tố kích thích tạo hồng cầu.

Bệnh thận mạn là tình trạng tổn thương thận không thể hồi phục và hoặc giảm chức năng thận kết hợp với sự tiến triển nặng theo thời gian. Khi thận không hoạt động bình thường, có thể gây ra các biến chứng và suy thận.

Có 5 giai đoạn của bệnh thận mạn và giai đoạn 5 được gọi là suy thận mạn. Sự tiến triển qua các giai đoạn, xảy ra nhanh hay chậm ở mỗi bệnh nhân khác nhau.

Nguyên nhân của bệnh thận mạn ở trẻ gồm: Loạn sản thận, van niệu đạo sau, thận đa nang, bệnh nang thận có tính chất gia đình, thận hư bẩm sinh, hội chứng huyết tán ure máu cao…

Hội chứng thận hư do đột biến gen, hội chứng thận hư kháng các thuốc ức chế miễn dịch, viêm thận do Henoch-Schönlein, viêm thận do Lupus, viêm cầu thận tiến triển nhanh, bệnh thận IgA, hội chứng Alport…

Biểu hiện: Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn; Sưng mắt cá chân, bàn chân hoặc bàn tay, hoặc toàn thân; Đi tiểu thường xuyên, hoặc ở trẻ em từ 5 tuổi trở lên, đái dầm kéo dài; Còi cọc hoặc tăng trưởng kém; Thường xuyên đau đầu do huyết áp cao; Nhìn thấy máu trong nước tiểu; Thiếu máu​ và xanh xao do giảm sản xuất hồng cầu.

Xét nghiệm máu và nước tiểu của trẻ có thể được sử dụng để chẩn đoán bệnh, chẩn đoán nguyên nhân và cho biết giai đoạn bệnh thận mạn. Siêu âm cho thấy hình ảnh tổn thương thận (thận nhỏ, thận đa nang, thận lạc chỗ…) và các cấu trúc xung quanh. Siêu âm đồng thời có thể đưa ra gợi ý về nguyên nhân gây ra các vấn đề về thận.

Sinh thiết thận, với một mảnh mô thận nhỏ được lấy ra và kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định nguyên nhân và mức độ tổn thương của thận.

Không thể chữa khỏi bệnh thận mạn, nhưng việc điều trị có thể giúp làm giảm các triệu chứng và ngăn bệnh trở nên nặng hơn.

Điều trị nội khoa: Thay đổi lối sống và chế độ ăn để giúp trẻ duy trì sức khỏe tốt nhất có thể. Tăng năng lượng ăn, hạn chế chất đạm (thịt, cá…) và các loại trái cây nhiều kali, hạn chế muối và nước…; Thuốc để kiểm soát huyết áp, protein niệu và cholesterol máu; Điều trị thiếu máu; Điều trị các biến chứng.

Ghép thận được áp dụng khi trẻ suy thận mạn giai đoạn cuối: thận không còn đủ khả năng để hoạt động tốt, đáp ứng nhu cầu cuộc sống hàng ngày. Ghép thận là phương pháp điều trị thay thế thận tốt nhất, trẻ có thể ăn uống và sinh hoạt gần như bình thường.

Thận nhân tạo, bệnh nhân gắn liền với bệnh viện, thực hiện lọc máu tại bệnh viện 3-4 lần/tuần (3-4giờ/lần).

Bệnh thận mạn tính là bệnh lý suốt đời, trẻ cần được đi khám định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh. Trẻ cần được duy trì lối sống lành mạnh, và các biện pháp ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng. Bệnh nhân và gia đình nên hiểu về các phương pháp điều trị thay thế thận và thảo luận với bác sĩ để có lựa chọn điều trị phù hợp với công việc, chỗ ở và điều kiện kinh tế khi trẻ bị suy thận mạn.

Cha mẹ không nên cho trẻ uống thuốc từ nhiều nguồn, không tự ý bỏ thuốc điều trị cho trẻ,…Việc điều trị cho trẻ mắc bệnh thận mạn nói riêng và các bệnh mạn tính nói chung không chỉ là trách nhiệm của ngành Y tế mà cần sự hợp tác cả cha mẹ và của cộng đồng – TS.BS Nguyễn Thu Hương- Trưởng khoa Thận và Lọc Máu, Bệnh viện Nhi Trung ương cho hay.

Thúy Nga