Biết gì về toà nhà “hàm cá mập” sắp bị Hà Nội phá dỡ?

Thông tin tòa nhà "hàm cá mập", còn gọi là Tòa nhà trung tâm thương mại số 7 Đinh Tiên Hoàng hay toà nhà City View sẽ bị phá dỡ để cải tạo không gian, cảnh quan khu vực hồ Gươm đang khiến nhiều người dân tiếc nuối vì đây là công trình có vị trí ngắm hồ Gươm đẹp nhất và có nhiều tiện ích trong khu vực chật hẹp quận Hoàn Kiếm. Tuy nhiên, việc phá dỡ công trình này sẽ tạo ra không gian mới nhằm phục vụ các du khách và người dân nên nhận được sự thống nhất, đồng tình cao.

Là một công trình trung tâm thương mại được xây dựng trên nền nhà xe điện cũ với hướng nhìn ra Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và có tầm nhìn bao quát trọn vẹn hồ Hoàn Kiếm, Công trình "hàm cá mập" này do kiến trúc sư Tạ Xuân Vạn thiết kế, được khởi công đầu thập niên 1990 và hoàn thành vào năm 1993. Dù nhận không ít ý kiến trái chiều từ giới chuyên gia quy hoạch đô thị vào thời điểm mới khai trương, tòa nhà hàm cá mập ngày nay vẫn trở thành một điểm nhấn kiến trúc quan trọng ở khu vực quận Hoàn Kiếm, đồng thời là một trong những địa điểm có lượt ghé thăm nhiều nhất Hà Nội.

Tòa nhà này có 6 tầng, trong đó tầng 2 đến tầng 5 là các nhà hàng, quán cà phê với phong cách khác nhau. Mặt trước tòa nhà hướng ra Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, mặt trái hướng ra bờ Hồ Hoàn Kiếm, mặt phải giáp với phố Cầu Gỗ. Tại tầng thượng có thể quan sát toàn bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm.

Ban đầu, tòa nhà mang tên DAEWOO. Bên tường, tòa nhà gắn những con rùa (cóc) có hướng bò ngược lên trời, nhưng về sau đã tháo dỡ. Công trình này bị cho là "sự kết hợp sai giấy phép của nhà xe điện cũ và không giấy phép của Bách hóa Bờ Hồ". Khi tham dự cuộc thi thiết kế, tòa nhà có tên "Trung tâm Giao dịch Thương mại Quốc tế". Năm 1993, tiến độ xây dựng đã thi công thô gần xong. Có một thời gian, công trình bị bọc kín bằng vải dứa, nhiều chỗ bị đập nham nhở để cơi rộng ra.

Sau 30 năm đi vào hoạt động, tòa nhà đã không tránh khỏi sự xuống cấp. Mặt tiền đã bị ố màu, phủ đầy rêu, bụi bẩn. Khoảng chiều ngày 18/5/2021, tầng thượng của tòa nhà xuất hiện một đám cháy nhỏ đã được dập tắt kịp thời. Thời điểm xảy ra đám cháy, đơn vị thuê lại tầng 6 của tòa nhà đang nghỉ kinh doanh và tổ chức tu sửa. Do thợ hàn dùng hàn cắt sắt, lửa bén vào túi nilon nên đã dẫn đến vụ cháy.

Hiện nay, hầu hết diện tích tòa nhà đã được chủ đầu tư cho các doanh nghiệp tư nhân thuê lại để kinh doanh buôn bán, mở nhà hàng ăn uống với chi phí cao. Do có vị trí thuận lợi, nhiều thương hiệu thời trang và đồ uống danh tiếng đã tìm đến tòa nhà mở mặt bằng kinh doanh.

Như Báo Tri thức và Cuộc sống thông tin, ngày 5/3, Văn phòng UBND TP. Hà Nội thông báo kết luận của Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội Dương Đức Tuấn về việc quy hoạch, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (quận Hoàn Kiếm), nơi có tòa nhà "hàm cá mập".

Tòa nhà “Hàm cá mập” đã được thành phố tán thành phương án phá bỏ để tổ chức lại không gian kiến trúc, cảnh quan.

Trong kết luận, TP. Hà Nội tán thành chủ trương, phương án tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục làm cơ sở nghiên cứu dự án đầu tư cải tạo, chỉnh trang, tái thiết.

TP. Hà Nội nhất trí với đề xuất phá bỏ tòa nhà "hàm cá mập", xây dựng không gian ngầm tại khu vực quảng trường hiện có và không gian mở rộng sau khi phá bỏ tòa nhà.

Đối với khu vực ngầm, sẽ xây dựng khoảng 3 tầng hầm với những chức năng dự kiến như không gian văn hóa, thương mại, bãi xe... Lối lên xuống tầng hầm từ vị trí giáp tuyến phố Đinh Liệt.

Yêu cầu các cơ quan nghiên cứu việc thay đổi cảnh quan đối với các tòa nhà Long Vân - Hồng Vân, tòa nhà Thủy Tạ, Trung tâm Thông tin văn hóa Hồ Gươm và khu vực nhà dân hiện có; thống nhất nghiên cứu không gian quảng trường tràn đến vỉa hè khu vực xung quanh.

Thành phố giao quận Hoàn Kiếm tổ chức lập đồ án thiết kế đô thị riêng khu vực bắc hồ Gươm, khu nam phố cổ, trong đó nội dung chủ đạo là quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Sau khi hoàn chỉnh phương án, ý tưởng, giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, quận chủ trì tham vấn Hội đồng kiến trúc thành phố.

Hà Nội cho rằng quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục có giá trị lịch sử văn hóa cao, kết nối giữa khu di tích quốc gia đặc biệt hồ Gươm (phía bắc) với khu vực di tích quốc gia phố cổ (phía nam).

Việc quy hoạch, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục được thực hiện đồng thời với triển khai nghiên cứu, đầu tư xây dựng các không gian công cộng khác xung quanh hồ Gươm theo chỉ đạo của T.Ư, Thành ủy, UBND thành phố.

Ngoài nghiên cứu quy hoạch không gian, cảnh quan khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, TP.Hà Nội đang nghiên cứu mở rộng không gian công cộng ở phía đông hồ Gươm. Khu vực thành phố dự kiến lập quy hoạch gồm nhiều trụ sở cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và khoảng 40 nhà dân.