Nhiều nguyên nhân gây bệnh
Bao quy đầu gồm phần da bên ngoài, phần niêm mạc bên trong và dải ngang nối hai phần này với nhau. Hẹp bao quy đầu là tình trạng bao quy đầu không thể kéo xuống khỏi quy đầu. Trong hẹp bao quy đầu thật sự, lỗ bao quy đầu cứng, xơ, trắng bệt và không có hiện tượng nở hoa khi thử kéo bao xuống. Hẹp bao quy đầu hiếm khi xảy ra ở trẻ dưới 2 tuổi.
Ở trẻ em, luôn có tình trạng bao quy đầu dài. Ngoài ra, do có sự dính sinh lý giữa niêm mạc quy đầu và niêm mạc bao quy đầu nên bao quy đầu thường không tuột xuống khi cương và bằng tay, nên tình trạng hẹp bao quy đầu ở trẻ em thường là sinh lý. Hơn nữa, ngay cả hẹp bao quy đầu thật sự ở trẻ em cũng có thể tự khỏi.
Nguyên nhân gây hẹp bao quy đầu thường do nhiễm trùng mạn tính. Nguyên nhân thứ hai là do nhiều lần cố gắng tuột bao quy đầu gây ra tổn thương, tạo sẹo. Do vậy, hoàn toàn không nên thực hiện thủ thuật lột bao quy đầu ở trẻ em, cũng như không nên hướng dẫn cha mẹ lột bao quy đầu cho trẻ mỗi ngày mà nên để bao quy đầu tự lột, tự tách khỏi niêm mạc quy đầu.
Chăm sóc sau tiểu phẫu cắt bao quy đầu
Bao quy đầu có thể được cắt bằng dao, kéo phẫu thuật, gần đây một số bác sĩ dùng dụng cụ cầm tay cắt bao quy đầu, hay còn gọi là máy cắt bao quy đầu (Stapler).
Nếu cắt bằng dao hoặc kéo phẫu thuật, các cạnh của da thường được khâu bằng chỉ tự tiêu. Nếu cắt bằng máy, các mép da thường sẽ được khép lại nhờ các ghim kim loại.
Thông thường cần khoảng 7 đến 10 ngày sau tiểu phẫu để vết thương lành. Vùng đầu dương vật có thể bị đau, sưng đỏ hoặc bầm tím mức độ nhẹ. Đây là các triệu chứng bình thường.
Tiểu phẫu cắt bao quy đầu được tiến hành trong khoảng 20 - 30 phút với phương pháp truyền thống (cắt bằng dao hoặc kéo phẫu thuật).
Với phương pháp cắt máy (stapler) thời gian khoảng 5 phút.
Người bệnh cần nằm theo dõi tại cơ sở y tế cho đến khi tình trạng sức khỏe ổn định thì có thể về nhà trong ngày. Người bệnh được chỉ định thuốc uống tại nhà để giảm đau, giảm sưng, chống nhiễm trùng.
 |
Điều dưỡng Khoa Nam học - Bệnh viện TWQĐ 108 chăm sóc trẻ sau phẫu thuật - Ảnh BSCC |
Trong khoảng 3 ngày sau tiểu phẫu, trẻ có thể cảm thấy “nhột”, đau nhẹ hay sưng nhẹ xung quanh đầu dương vật. Cha mẹ có thể bôi chất giữ ẩm vào vùng quy đầu để tránh vùng quy đầu mới được bộc lộ bong tróc da khô và giảm cọ sát giữa vùng đầu dương vật còn đang nhạy cảm với đồ lót.
Trẻ và cha mẹ không cần lo lắng nếu thấy vết thương rớm máu sau tiểu phẫu, đây là diễn tiến bình thường. Cần giữ vết thương khô trong 24 tiếng sau tiểu phẫu.
Tại nhà, cha, mẹ giúp trẻ quấn băng ép nhẹ để hỗ trợ cầm máu vết thương. Nếu băng gạc có nhiều máu, dịch tiết, có nước tiểu thấm hoặc bị rơi ra, cha mẹ rửa sạch vết thương và thay băng mới. Nếu gạc bị dính chặt vào vết thương, cha, mẹ có thể dùng nước muối sinh lý hoặc nước sạch làm mềm băng gạc và các chất thấm trước khi tháo bỏ gạc cũ. Không cố gắng dùng lực để kéo băng gạc ra khỏi vết thương vì có thể gây chảy máu và đau đớn.
Cha, mẹ có thể giúp trẻ tự thay băng tại nhà hoặc đến các cơ sở y tế chăm sóc vết thương cho đến khi vết thương khô, thường trong khoảng 5 ngày.
Người có vết thương cắt bao quy đầu nên mặc trang phục rộng rãi, khô thoáng sau tiểu phẫu, đặc biệt trong 2-3 ngày đầu để thoáng khí và tránh vết thương đau do cọ sát vào quần áo.
Lưu ý: Chỉ khâu trong tiểu phẫu bao quy đầu thường là chỉ tự tiêu. Người bệnh không cần cắt chỉ.
Cẩn thận với các biến chứng
Nếu người bệnh chọn cắt da quy đầu bằng máy (stapler), vết cắt thường được cố định bằng ghim kim loại, các ghim này sẽ tự rơi ra sau khi vết thương lành. Nếu kim dính sâu vào da không tự rơi ra, người bệnh có thể quay lại bệnh viện để lấy ghim ra.
Người bệnh có thể tắm rửa với nước sạch 1 ngày sau tiểu phẫu cắt bao quy đầu. Không sử dụng xà bông có nhiều hương liệu hoặc nước hoa trên vết thương vì có thể gây kích ứng, thậm chí tăng nguy cơ nhiễm trùng vết thương.
Sau khi tắm cần lau khô vết thương nhẹ nhàng bằng khăn sạch, mềm, thấm hút. Không sử dụng bông gòn hoặc khăn giấy vì dễ dính trong lúc thay băng, để sót sợi bông hoặc bột giấy tại vết thương, sau đó sát trùng lại vết thương bằng cồn Iod 10%. Tránh để nước tiểu thấm ướt băng vết thương, nếu băng ướt cần rửa sạch vết thương và thay băng mới.
Người bệnh có thể đau, sưng, bầm nhẹ xung quanh đầu hoặc thân dương vật. Đây là diễn tiến bình thường sau tiểu phẫu cắt bao quy đầu. Nếu người bệnh đã dùng thuốc mà vết thương còn đau, còn sưng, có mùi hôi hoặc dịch tiết đục có thể đây là dấu hiệu nhiễm trùng. Trong trường hợp này, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Cắt bao quy đầu nên được thực hiện tại các cơ sở uy tín để tránh các biến chứng như:
Giảm vĩnh viễn cảm giác ở vùng đầu dương vật
Đau quanh vết sẹo. Sẹo xấu, co rút gây đau
Nếu nam giới có các biến chứng, cần đến các bệnh viện để các bác sĩ có kinh nghiệm xem xét khả năng phẫu thuật điều chỉnh sẹo xấu sau cắt da quy đầu
Khi da bao quy đầu đã lành, nam giới có thể vệ sinh vùng quy đầu mỗi ngày với xà phòng và nước sạch khi tắm. Đặc biệt, người bệnh cần đợi cho vết cắt bao quy đầu lành hẳn mới bắt đầu có quan hệ tình dục trở lại. Tốc độ lành vết thương tùy thuộc vào mỗi người, thông thường mất khoảng 4 tuần.
Vùng da quy đầu rất nhạy cảm, sau tiểu phẫu các tổ chức dưới da lỏng lẻo đang tổn thương, nếu quan hệ tình dục hoặc kích thích cương sớm có thể làm rách vết thương, chảy máu, tăng nguy cơ nhiễm trùng, vết thương chậm lành.
BSCK2 Nguyễn Văn Phúc (Khoa Nam học, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108)