ThS. BSCKII. Bùi Mạnh Cường, Trưởng Khoa Nội hô hấp – Tiêu hóa, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ cho biết, rối loạn tiêu hóa là những thay đổi xảy ra khác với tình trạng bình thường ở đường tiêu hóa, làm cho người bệnh có những triệu chứng từ nhẹ đến nặng bao gồm: đau bụng, khó tiêu, buồn nôn, chướng bụng, thay đổi thói quen đại tiện như táo bón, tiêu chảy, nhiễm trùng nhiễm độc…gây ra các cảm giác khó chịu cho người bệnh, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe người bệnh.
Các thủ phạm gây ra rối loạn tiêu hóa gồm:
Chế độ ăn uống:
Chế độ ăn uống và dinh dưỡng hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của hệ tiêu hóa. Có một số loại thực phẩm có nguy cơ gây tác động tiêu cực cho hệ tiêu hóa như sau:
Thực phẩm bị hỏng (ôi thiu) hoặc chưa được vệ sinh: Vi khuẩn từ thực phẩm bị hỏng hoặc không được vệ sinh đúng cách có thể xâm nhập vào hệ tiêu hóa, gây ra ngộ độc: gây đau quặn bụng, buồn nôn, nôn ra thức ăn, đại tiện phân lỏng…
Đồ ăn cay nóng: Thực phẩm cay nóng có thể gây tổn thương dạ dày, với các biểu hiện đau bụng trên rốn, nóng rát, ợ hơi, đầy bụng, khó tiêu.
Sản phẩm từ sữa: Một số người không thể dung nạp được sữa và các sản phẩm từ sữa như kem, phomat. Trong trường hợp này, ngừng sử dụng sữa và thay thế bằng các nguồn thực phẩm giàu vitamin D khác như cá hồi, rau xanh là cần thiết.
Thực phẩm có tính axit: Các loại thực phẩm có tính axit cao như bưởi, cam, cà chua, chanh có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày. Thay vào đó, lựa chọn táo, chuối và rau giàu chất xơ như hành tây, măng tây, atiso sẽ là lựa chọn thay thế tốt hơn.
Uống nhiều thức uống chứa cồn: Rượu và bia làm tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa như dạ dày thực quản gây ra triệu chứng như ợ chua, ợ hơi, đầy bụng, nóng rát bụng. Việc hạn chế sử dụng cồn là cần thiết để bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
 |
Bác sĩ chỉ rõ nguyên nhân gây rối loạn đường tiêu hóa |
Bệnh lý liên quan đến dạ dày
Các bệnh lý liên quan đến dạ dày cũng là một nguyên nhân phổ biến gây rối loạn tiêu hóa. Dưới đây là hai tình trạng điển hình:
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản: Bệnh này xảy ra khi dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác đau rát và khó chịu.
Loét dạ dày tá tràng: Loét dạ dày tá tràng là tình trạng hình thành vết loét trên niêm mạc đường tiêu hóa, gây đau rát khi tiếp xúc với dịch vị. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể gây xuất huyết nghiêm trọng và ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tiêu hóa.
Viêm đại tràng
Đây là nguyên nhân hàng đầu gây nên chứng rối loạn hệ tiêu hóa với các biểu hiện như đau quặn bụng , mót rặn, đại tiện phân táo hoặc phân lỏng. Căn nguyên gây viêm đại tràng có thể do vi khuẩn, virut hoặc kí sinh trùng.
Viêm ruột thừa cấp
Viêm ruột thừa cấp là tình trạng viêm nhiễm đột ngột của ruột thừa. Viêm ruột thừa cấp ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của hệ tiêu hóa, gây đau bụng âm ỉ quanh rốn sau khu trú hố chậu phải, tiêu chảy, đầy hơi, cứng bụng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có nguy cơ gây biến chứng nghiêm trọng như ruột thừa vỡ và nhiễm trùng phúc mạc.
Để duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh, bạn cần chú trọng đến chế độ ăn uống lành mạnh và cân nhắc việc tiêu thụ các loại thực phẩm có nguy cơ gây rối loạn tiêu hóa. Hạn chế uống nhiều thức uống chứa cồn và các thói quen ăn uống không tốt như ăn quá nhanh, ăn quá no cũng là cách hiệu quả để bảo vệ hệ tiêu hóa.
Ngoài ra, việc giữ tình trạng khỏe mạnh cho dạ dày và đại tràng là điều cần thiết. Nếu bạn gặp các triệu chứng bất thường như đau dạ dày, tiêu chảy, táo bón, hãy đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Cuối cùng, hãy luôn duy trì một lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và giảm stress. Những yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và hỗ trợ chức năng của hệ tiêu hóa.