Vitamin trong cơ thể như một chất xúc tác giúp đồng hóa và biến đổi thức ăn, tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động của cơ thể.
Vitamin có khả năng bảo vệ tế bào khỏi các tấn công của các tác nhân nhiễm trùng nhờ đặc tính chống lại quá trình oxy hóa, khử độc và sửa chữa các cấu trúc bị tổn thương.
Vitamin cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể; Tham gia điều hòa hoạt động của tim với hệ thần kinh; Tham gia hỗ trợ điều trị các bệnh lý của cơ thể, làm cường sức khỏe cho cơ thể...
Vitamin có rất nhiều loại khác nhau, có thể thể chia làm hai nhóm vitamin như sau:
Bổ sung vitamin A cho trẻ nhân ngày vi chất dinh dưỡng |
Nhóm vitamin tan trong nước:
Nhóm các vitamin B: có tầm quan trọng trong việc giữ cho tóc, da đầu và da luôn được khỏe. Các vitamin B có trong các loại thực phẩm, nhất là ở hạt ngũ cốc, bánh mì, rau lá xanh, các loại đậu, đậu nành, men, mộng lúa mì, thịt bò (nhất là ở gan).
Thiếu vitamin nhóm B có thể dẫn đến thiếu máu, gây ra các vấn đề về thần kinh, viêm da; làm tóc bạc sớm, rụng tóc.
Vitamin C: Có trong nước trái cây, rau tươi hoặc đã được nấu chín (nhất là các loại rau lá xanh). Nguồn cung cấp tốt nhất là quả dâu, cam, bắp cải xanh, đu đủ, ổi, dưa hấu...
Vitamin C giúp các mạch máu trở nên dẻo dai hơn, làm vết thương mau lành và giúp cơ thể hấp thu sắt từ thức ăn. Trước kia, khi vitamin C chưa được biết đến, tình trạng thiếu vitamin C thường xảy ra ở các thủy thủ, gây chảy máu lợi và rụng tóc lan rộng.
Vitamin B và C dễ bị phá hủy bởi các phương pháp bảo quản thức ăn như nhiệt độ, đun sôi, chiên nóng. Ngay cả ánh nắng mặt trời cũng như thời gian lưu trữ lâu cũng là yếu tố làm vitamin bị phá hủy.
Vì vậy nếu ăn rau luộc không nên nấu nhừ quá. Nên dùng cả nước luộc rau vì có chứa nhiều vitamin và khoáng chất. Trái cây tươi nên được bọc kỹ trước khi cất trong tủ lạnh, không phơi ngoài không khí để tránh bị oxy hóa và gây hủy hoại vitamin C.
Bổ sung vitamin A cho trẻ nhân ngày vi chất dinh dưỡng 1/6 |
Nhóm vitamin tan trong dầu:
Các vitamin A, D, E, K đều tan trong dầu và được vận chuyển qua ruột nhờ các chất lipid. Khi chúng ta dùng quá nhiều, các vitamin này sẽ được tích tụ ở gan và khó bài tiết ra ngoài.
Vitamin A có nhiều trong các loại rau quả có màu vàng như cà rốt, dưa vàng, khoai lang bí, đậu, lê. Ngoài ra cũng có ở rau lá xanh, trứng, sữa, dầu gan cá, gan...
Vitamin D có trong dầu gan cá, trứng, sữa, gan. Ánh sáng mặt trời tác động trên da sẽ làm cho tiền vitamin D trở thành vitamin D.
Vitamin E có trong rau, dầu, đậu, các loại hạt, trứng, sữa, gan và thịt, nhiều nhất là ở mầm lúa mạch.
Vitamin K có trong sữa, yaourt, gan và rau lá xanh. Ngoài ra còn được tổng hợp bởi các vi khuẩn có trong ruột.
Bên cạnh các tác dụng tốt kể trên, nếu lạm dụng vitamin cũng có thể gây hại cho da (trong đó có da đầu), làm tóc rụng và kèm theo các tác động nhiễm độc khác.
Thí dụ dùng vitamin A liều cao có thể làm gan lách to, dày xương, ăn mất ngon và rụng tóc. Dùng quá liều vitamin D dẫn đến tăng calci trong máu và lắng đọng calci toàn cơ thể, nhất là ở thận.
Đối tượng cần dùng các loại vitamin bổ sung?
- Người đang trong thời kỳ ăn kiêng để giảm cân.
- Người hút thuốc lá nhiều.
- Phụ nữ dùng thuốc ngừa thai.
- Người ăn ít rau, trái cây, người ăn kém.
- Người nghiện rượu.
- Người bị bất cứ căn bệnh mãn tính nào, bị cảm lạnh kéo dài, cúm, tiểu đường, tiêu chảy, hội chứng kém hấp thu, trầm cảm.
- Người đang bị stress