Nghị định số 178/2024/NĐ-CP có 8 chính sách bảo vệ, tôn vinh cống hiến của cán bộ, công chức, viên chức nhằm đảm bảo quyền lợi nghỉ thôi việc, do thực hiện phương án sắp xếp, tinh gọn, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị theo chủ trương và định hướng của Trung ương. Đây là điểm sáng, bằng chứng rõ ràng cho sự cân nhắc hài hòa giữa mục tiêu cải cách với tính nhân văn.
 |
PGS.TS Bùi Hoài Sơn |
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, ĐBQH, Ủy viên Thường trực Ủy ban VH-GD Quốc hội: “ Sự chuẩn bị chu đáo, nghiêm túc và quyết liệt trong lãnh đạo, quản lý của Trung ương”
Nghị định số 178/2024/NĐ-CP là minh chứng rõ ràng nhất cho sự chuẩn bị chu đáo, tính nghiêm túc và quyết liệt trong công tác lãnh đạo, quản lý của Trung ương. Trung ương luôn đặt lợi ích của người dân và đất nước lên hàng đầu.
Những chính sách hỗ trợ nghỉ việc, đào tạo lại, chuyển đổi nghề nghiệp, chế độ hưu trí được xây dựng không chỉ đáp ứng các yêu cầu quản lý nhà nước, còn bảo vệ và tôn vinh những cống hiến của từng cá nhân trong hệ thống chính trị. Điều này tạo dựng niềm tin và động lực, giúp mọi người sẵn sàng đồng hành cùng những thay đổi cần thiết, thay vì lo lắng hay cảm thấy bị bỏ rơi.
Để chính sách thực sự đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, cần sự chuẩn bị đồng bộ trên nhiều khía cạnh. Đầu tiên, việc xây dựng các kế hoạch chi tiết, cụ thể hóa từng nhóm chính sách là yếu tố tiên quyết để khẳng định tính khả thi cao. Thứ hai, đòi hỏi tuyên truyền rộng rãi thông tin tới tất cả đối tượng liên quan. Khi đó, toàn xã hội đồng thuận cao và giảm thiểu bất đồng, hay hiểu lầm không đáng có.
TS Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch Thường trực, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME):
“Người nghỉ hưu trước tuổi được hưởng chế độ vượt trội so với quy định hưởng lương hưu trong điều kiện lao động bình thường”
 |
TS Tô Hoài Nam |
Điều 7 Nghị định số 178/2024/NĐ-CP quy định chính sách đối với người nghỉ hưu trước tuổi, cán bộ công chức, viên chức, người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động nghỉ sớm không bị trừ tỷ lệ lương hưu, do nghỉ hưu trước tuổi, mà còn được hưởng trợ cấp hưu trí một lần cho thời gian nghỉ sớm, hay được hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi, theo thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và số năm nghỉ sớm.
Đối tượng được áp dụng chính sách nghỉ hưu trước tuổi là cán bộ, công chức, viên chức, người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị và lực lượng vũ trang. Trường hợp đối tượng này thuộc diện khen thưởng quá trình cống hiến theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng và Nghị định số 98/2023/NĐ-CP ngày 31/12/2023 của Chính phủ, nhưng bị thiếu thời gian công tác giữ chức vụ lãnh đạo tại thời điểm nghỉ hưu, thì được tính thời gian nghỉ hưu sớm tương ứng với thời gian còn lại của nhiệm kỳ bầu cử hoặc thời gian bổ nhiệm của chức vụ hiện đảm nhiệm, để xét khen thưởng quá trình cống hiến.
Đối chiếu chính sách mới này với Khoản 3 Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014, hay Khoản 3 Điều 66 Luật BHXH năm 2024 (hiệu lực từ ngày 1/7/2025), thì người lao động nghỉ hưu sớm, nếu không đáp ứng độ tuổi và số năm tham gia BHXH, mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi sẽ giảm 2%.
PGS.TS. Bùi Thị An, nguyên ĐBQH khóa XIII: “Sự tôn trọng giá trị cán bộ đối với đóng góp của họ trong từng giai đoạn”
 |
PGS.TS. Bùi Thị An |
Điều 8 Nghị định 178/2024/NĐ-CP về chính sách đối với cán bộ được kéo dài thời gian công tác là sự tôn trọng cống hiến của cán bộ cho đất nước trong giai đoạn vừa qua. Điều này rất ý nghĩa.
Cán bộ đã quá tuổi quy định, nhưng được Bộ Chính trị, Ban Bí thư kéo dài thời gian công tác làm việc trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước và tổ chức chính trị xã hội, nếu nghỉ hưu, được trợ cấp hưu trí một lần bằng 30 tháng tiền lương hiện hưởng và hưởng chế độ BHXH theo quy định.
Viện dẫn đối tượng tương tự theo Điều 3 Nghị định 83/2022/NĐ-CP, thì trong thời gian thực hiện chính sách nghỉ hưu ở tuổi cao hơn, nếu cán bộ, công chức có nguyện vọng nghỉ làm việc, được giải quyết chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật, chứ hoàn toàn không có bất kỳ khoản trợ cấp hưu trí tăng thêm nào.
Luật sư Trương Anh Tú, Chủ tịch TAT LAW FIRM:“Đãi ngộ người có phẩm chất, năng lực nổi trội khác nhiều… nhân tài theo Luật Cán bộ, công chức năm 2008”
 |
Luật sư Trương Anh Tú |
Đối với chính sách trọng dụng người có phẩm chất, năng lực nổi trội có đến 4 chế độ về lương, tiền thưởng, ưu tiên đào tạo và hưởng chính sách thu hút. Trong khi đó, Luật Cán bộ, công chức năm 2008 và Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) đều đề cập đến nhân tài với cách thể hiện là "người có tài năng"…và chế độ đãi ngộ chưa hấp dẫn.
Trong quá trình thực thi, còn nhiều thách thức. Một trong số đó là sự chênh lệch về nguồn lực giữa Trung ương và địa phương, đòi hỏi các chính sách phải được điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với từng khu vực. Cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả cần được thiết lập chặt chẽ hơn, tránh tình trạng chính sách tốt nhưng thực thi không đến nơi đến chốn.
Ông Nguyễn Đình Huy, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Truyền thông Tri Thức Mới: “Sự tri ân nhân văn đối với cán bộ, công chức vì điều này chưa từng được vận dụng”
Trên cương vị của một nhà quản trị doanh nghiệp tư nhân nhận định: Chính sách đối với cán bộ, công chức nghỉ thôi việc rõ ràng là một sự tri ân nhân văn vì điều này chưa từng được vận dụng theo quy định của pháp luật về lao động liên quan đối tượng này.
Điều 9 Nghị định số 178/2024/NĐ-CP quy định rõ về đối tượng có tuổi đời từ đủ 02 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu quy định, thì được hưởng trợ cấp thôi việc: Đối với người nghỉ thôi việc trong thời hạn 12 tháng đầu tiên kể từ khi có quyết định sắp xếp tổ chức bộ máy của cấp có thẩm quyền, được hưởng trợ cấp bằng 0,8 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với số tháng tính hưởng trợ cấp thôi việc…
Đối tượng cán bộ, công chức nghỉ thôi việc trước tuổi còn được trợ cấp 1,5 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm công tác có đóng BHXH bắt buộc; được bảo lưu thời gian đóng BHXH, hoặc hưởng BHXH một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội; đồng thời được trợ cấp 03 tháng tiền lương hiện hưởng để tìm việc làm.
Bà Nguyễn Thị Hường, Giám đốc nhân sự Công ty công nghệ phần mềm trên địa bàn quận Hai Bà Trưng (Hà Nội): “Trợ cấp cho đối tượng ký hợp đồng lao động nghỉ thôi việc là quá cao”
Nghiên cứu chính sách nghỉ thôi việc đối với người lao động ký hợp đồng lao động tại Điều 7 Nghị định số 178/2024/NĐ-CP cho thấy, chế độ trợ cấp thôi việc là điều mà công ty tư nhân không thể theo được, khi tình hình suy thoái kinh tế kéo dài hiện nay.
Điều 46 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định người lao động ký hợp dồng lao động, nếu đáp ứng điều kiện, thì mỗi năm làm việc, được trợ cấp thôi việc là một nửa tháng tiền lương. Tiền lương để tính trợ cấp thôi việc là tiền lương bình quân của 06 tháng liền kề theo hợp đồng lao động trước khi người lao động thôi việc.
Mức hưởng trợ cấp thôi việc nêu trên là rất thấp so với chính sách mới. Chẳng hạn, người nghỉ thôi việc trong thời hạn 12 tháng đầu tiên kể từ khi có quyết định sắp xếp tổ chức bộ máy của cấp có thẩm quyền, được hưởng trợ cấp bằng 0,8 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với số tháng tính hưởng trợ cấp thôi việc…; được trợ cấp 1,5 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm công tác có đóng BHXH bắt buộc…
Xin cảm ơn các chuyên gia về cuộc trao đổi trên!
8 chính sách vượt trội với cán bộ, công chức khi tinh gọn bộ máy
Thứ nhất, đối với người nghỉ hưu trước tuổi: Nếu còn đủ 10 năm trở xuống trong điều kiện làm việc bình thường, hoặc còn từ 5 năm trở xuống so với tuổi nghỉ hưu ở vùng đặc biệt khó khăn sẽ được hưởng ba chế độ.
Thứ hai, Chính sách nghỉ thôi việc đối với cán bộ, công chức: Cán bộ, công chức có tuổi đời còn hơn 2 năm đến tuổi nghỉ hưu và không đủ điều kiện hưởng chính sách, chế độ nghỉ hưu trước tuổi, nếu nghỉ thôi việc được hưởng các chế độ.
Thứ ba, viên chức và người lao động nghỉ thôi việc được hưởng 4 chế độ như cán bộ, công chức nghỉ thôi việc, chỉ khác chế độ thứ tư là viên chức và người lao động được hưởng trợ cấp thất nghiệp do quỹ bảo hiểm thất nghiệp chi trả do tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
Thứ 4, Chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý thôi giữ chức vụ hoặc được bầu cử, bổ nhiệm vào chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý thấp hơn (Điều 11) thì được bảo lưu mức lương chức vụ hoặc phụ cấp chức vụ lãnh đạo cũ đến hết nhiệm kỳ bầu cử hoặc thời hạn bổ nhiệm.
Thứ 5, Chính sách đối với người đi công tác ở cơ sở.
Thứ 6, chính sách trọng dụng người có phẩm chất, năng lực nổi trội.
Thứ 7, Chính sách đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ, công chức sau khi sắp xếp.
Thứ 8, Chính sách, chế độ đối với đối tượng thuộc lực lượng vũ trang trong quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy như đối với cán bộ, công chức, viên chức và lao động hợp đồng trong cơ quan nhà nước.